Cyfryzacja obecna jest w każdej dziedzinie życia, również w biznesie. Rozwiązania cyfrowe przynoszą firmom wiele korzyści, ale niosą też pewne zagrożenia ze strony cyberprzestępców. W ostatnim czasie wycieki danych jak i naruszenia cyfrowe miały dość często miejsce, co w wielu przypadkach miało skutki finansowe oraz naruszało dane klientów następstwem czego był spadek zaufania do firm, dlatego wielu przedsiębiorców stawia na cyberbezpieczeństwo w firmie. Do najczęstszych zagrożeń należy phishing, ataki ransomware, złośliwe oprogramowanie, a także socjotechnika. Mogą one w dużym stopniu zakłócić działalność przedsiębiorstw.
Bezpieczeństwo cyfrowe w firmie – dlaczego jest tak ważne?
W ostatnim czasie zagrożenia cybernetyczne stanowią duży odsetek wszystkich zagrożeń na jakie narażona jest firma i które mają spory wpływ na rozwój przedsiębiorstw. Skutkiem zdarzeń cybernetycznych jakie miały miejsce w ostatnich latach były niespodziewane obciążenia finansowe. Do konsekwencji naruszenia bezpieczeństwa danych można zaliczyć między innymi:
koszty naprawy i reakcji – wiążą się z zatrudnieniem ekspertów IT zajmujących się analizą ataku, naprawą systemów, przywróceniem danych oraz zabezpieczeniem infrastruktury
koszty prawne – za naruszenie bezpieczeństwa danych osobowych firmom grożą grzywny nałożone przez organy nadzoru, takie jak działający w Polsce Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO) lub przez inne instytucje zajmujące się ochroną prywatności
utrata zaufania klientów i reputacji firmy – klienci, kiedy dowiedzą się o wycieku ich danych mogą zrezygnować z usług danej firmy, co może przełożyć się do spadku przychodów i problemów związanych z wizerunkiem firmy
zatrzymanie działalności – poważne ataki cybernetyczne mogą przyczynić się do wstrzymania nawet na dość długi czas działalności firmy.
Najczęściej występujące zagrożenia cybernetyczne
Z roku na rok działania cyberprzestępców są bardziej śmiałe. Przedsiębiorcy stają przed lada wyzwaniem, aby zapewnić bezpieczeństwo w firmie.
W sieci najczęściej występują poniższe niebezpieczeństwa:
phishing – jest jednym z najstarszych, ale cały czas najskuteczniejszym narzędziem jakie mają do dyspozycji cyberprzestępcy. Phishing, to inaczej podszywanie się pod wiarygodne źródła, takie jak banki, czy urzędy. Celem jest wyłudzanie danych do logowania, numerów kart kredytowych oraz innych poufnych informacji. Może przybierać różne formy, jak: fałszywe e-maile, linki do paneli logowania na fałszywych stronach internetowych, które wyglądają jak prawdziwe
socjotechnika – to pojęcie znacznie wykraczające poza cyberbezpieczeństwo w firmie. Wchodzi do niej manipulacja psychologiczna, której celem jest nakłonienie pracowników do popełnienia błędu np. przez kliknięcie na wskazany, fałszywy link. Może być stosowana w komunikacji cyfrowej, a także w kontakcie bezpośrednim podczas rozmowy telefonicznej. Przestępcy najczęściej udają kolegów z pracy i proszą o dostęp do systemów lub proszą o podanie haseł do logowania
złośliwe oprogramowanie – inaczej malware, czyli wszystkie rodzaje oprogramowania zaprojektowane w taki sposób, aby zaszkodzić systemom komputerowym. Kryją się w nim wirusy, konie trojańskie, oraz keyloggery. Złośliwe oprogramowanie ma na celu uzyskanie nieautoryzowanego dostępu do systemów, a także kradzież i zniszczenie danych
ataki ransomware – najgroźniejszy rodzaj złośliwego oprogramowania. Ransomware infekuje systemy firmowe w taki sposób, że wszystkie strategiczne dane firmy są szyfrowane i dostęp do nich zostaje zablokowany. W ten sposób działalność firmy zostaje całkowicie zblokowana.
Działania, które mogą pomóc w likwidacji zagrożeń
W obecnych cyfrowych czasach priorytetem firm musi być zapewnienie im cyberbezpieczeństwa, tak aby cały czas mogły normalnie funkcjonować. Poniżej przykłady działań, które firmy powinny podjąć w celu zapewnienia bezpieczeństwa cyfrowego w firmie.
Ochrona danych klientów i kontrahentów Każdy pracownik firmy powinien posiadać dostęp tylko do tych danych, które potrzebne są do wykonywania przypisanych mu obowiązków. Zaleca się wprowadzenie do firmy polityki zarządzania dostępem, co pozwoli kontrolować dostęp do danych i monitorować wszelkie działania związane z informacjami wrażliwymi.
Zabezpieczenie sieci i urządzeń firmowych Nad nieautoryzowanym dostępem do sieci powinna czuwać zapora sieciowa firewall działająca na zasadzie filtru, który monitoruje i kontroluje ruch w sieci komputerowej. Każdy nieautoryzowany dostęp jest od razu blokowany, Firewall ma chronić przed wirusami i atakami hakerów. Może funkcjonować jako sprzęt lub oprogramowanie. Dodatkowo przydadzą się również systemy wykrywania i zapobiegania włamaniom, dzięki którym sieć monitorowana jest w aspekcie niechcianych aktywności i pozwala na reakcje w czasie rzeczywistym zawsze kiedy pojawią się podejrzane działania. Z uwagi na to, że komputery, telefony, tablety narażone są na różne ataki hakerskie, to w celu zapewnienia bezpieczeństwa cyfrowego w firmie warto jest zainstalować na nich oprogramowanie antywirusowe i antymalware.
Bezpieczeństwo komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej Jednym z najbardziej popularnych narzędzi wykorzystywanych w komunikacji jest e-mail, dlatego jest najczęściej atakowany. W związku z tym firmy powinny zainstalować systemy chroniące przed spamem, phishingiem oraz złośliwym oprogramowaniem wyposażone w funkcje filtrowania e-maili. Dobrze jest też skorzystać z technologii DMARC, SPF, DKIM. Dzięki nim podszywanie się pod zaufane adresy e-mailowe będzie niemożliwe, a firmy będą bardziej bezpieczne cyfrowo. Poza tym wszystkie poufne wiadomości powinny być szyfrowane za pomocą PGP lub S/MIME.
Audyty bezpieczeństwa wykonywane regularnie Wykonywanie w sposób regularny audytów bezpieczeństwa pozwoli firmom szybko zidentyfikować ewentualne słabe strony występujące w ochronie danych. Powinny one polegać na przeprowadzaniu testów penetracyjnych, przeglądów procesów zarządzania danymi. Dzięki temu można zapobiec wyciekowi danych.
Ochrona firm przed zagrożeniami czyhającymi w sieci
Z roku na rok cyberprzestępczość jest coraz bardziej rozwinięta. Skuteczne ataki mogą być powodem, że firma odnotuje duże straty finansowe, a także straci na wizerunku, dlatego przedsiębiorstwa powinny wprowadzić skuteczne mechanizmy ochronne:
stworzyć i wdrożyć politykę bezpieczeństwa – jest to pierwszy krok jaki trzeba zrobić, aby chronić firmę przed atakami cyberprzestępców. Polityka bezpieczeństwa ma za zadanie określić zasady, procedury oraz standardy związane z ochroną danych sieci, urządzeń oraz dostępu do zasobów firmy
regularnie aktualizować systemy i oprogramowanie – jest to najprostsze i najbardziej skuteczne narzędzie stosowane do ochrony przed cyberzagrożeniami. Nieaktualizowanie systemów operacyjnych, oprogramowania oraz aplikacji umożliwia hakerom ataki
szkolić pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa – pracownicy powinni zostać właściwie przeszkoleni w zakresie cyberbezpieczeństwa wtedy łatwiej będzie zachować bezpieczeństwo cyfrowe w firmie. Pracownicy muszą być świadomi czyhających zagrożeń i muszą potrafić je rozpoznać. Tylko wtedy systemy zabezpieczeń będą skuteczne.
Bezpieczeństwo cyfrowe w firmie – wykorzystanie najnowszych technologii
Jednym ze sposobów zapewnienia bezpieczeństwa cyfrowego w firmie jest szyfrowanie danych poprzez konwersję informacji tak, aby mogły one zostać odczytane tylko przez uprawnione do tego osoby lub systemy. Istotną rolę ogrywają tu systemy zapobiegania włamaniom:
systemy IDS – monitorowanie ruchu sieciowego w poszukiwaniu podejrzanych działań dających przypuszczenie, że miała miejsce próba włamania
systemy IPS – wykrywanie potencjalnych zagrożeń i podejmowanie działań mających im zapobiegać.
Ochrona danych w chmurze
Przechowywanie danych w chmurze pomimo zastosowania wielu zabezpieczeń przez dostawców usług chmurowych w zakresie szyfrowania i ochrony danych powinno być dodatkowo chronione przez samych użytkowników. Mogą oni zastosować własne zabezpieczenia, jak np. stosowanie silnych haseł czy weryfikację dwuetapową. Warto też regularnie monitorować dostęp do danych.
Cyberbezpieczeństwo, a przepisy
Jeżeli chodzi o zagadnienie dotyczące ochrony danych, to istotne znaczenie mają przepisy:
ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO) – Europa
regulacje dotyczące ochrony prywatności i danych osobowych – inne części świata.
Ważne też są certyfikaty bezpieczeństwa ISO/IEC 27001 dotyczące systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji. Taki certyfikat jest poświadczeniem, że firma przestrzega najlepszych praktyk dotyczących ochrony danych i uznawane jest na całym świecie.
Z kolei bezpieczeństwo transakcji potwierdzają standardy PCI DSS, które są dowodem na to, że zostały zastosowane odpowiednie procedury dotyczące ochrony danych. Przedstawione certyfikaty pomagają firmom w utrzymaniu zaufania klientów i kontrahentów.
Ataki cybernetyczne – jak należy reagować?
Firmy powinny reagować na każdy atak cybernetyczny. Reakcja jest bowiem podstawowym elementem strategii bezpieczeństwa w firmie. Każde takie zdarzenie powinno być zidentyfikowane i ocenione pod kątem wielkości problemu. Warto też jeżeli firmy podejmą w tym zakresie współpracę z zespołami IT, prawnikami oraz specjalistami od bezpieczeństwa niezatrudnionymi w firmie. Przedsiębiorstwa muszą szybko reagować na każdy atak cybernetyczny. Tylko tak będzie można zminimalizować jego skutki i ograniczyć straty jakie mogą zostać poniesione na skutek ataku. Czas reakcji może zostać skrócony dzięki zastosowaniu systemów monitorowania bezpieczeństwa w czasie rzeczywistym. Poza tym należy izolować systemy, które zostały zaatakowane i zainfekowane, nałożyć blokady dostępu do danych lub sieci w taki sposób, aby atak nie przechodził dalej na inne dane. Im bardziej zostaną zminimalizowane skutki ataku tym szybciej systemy zostaną przywrócone do stanu przed atakiem. Aby można było w miarę szybko odbudować infrastrukturę IT po ataku warto jest zaplanować tworzenie kopii zapasowych, testować procedury przywracania danych i w miarę szybko zacząć wprowadzać działania naprawcze.
Cyberbezpieczeństwo, a stosowanie systemów ERP
ERP jest skrótem z ang. Enterprise Resource Planning i oznacza planowanie zasobów przedsiębiorstwa. System ERP jest zaawansowanym oprogramowaniem. Został stworzony do obsługi biznesu i wykonywania codziennych czynności takich jak:
magazynowanie
zarządzanie zamówieniami i łańcuchami dostaw
księgowanie
przepływy finansowe
raportowanie do organów skarbowych
obsługa kadr i płac
zaopatrywanie i zarządzanie relacjami z klientem
analiza zgromadzonych danych.
Dzięki tak obszernej funkcjonalności przedsiębiorca ma wgląd do wszystkich obszarów działalności firmy w jednym miejscu. Korzystanie z ERP ma duże znaczenie dla przedsiębiorstwa, ponieważ znacznie usprawnia przepływ informacji, ułatwia dostęp do danych, zwiększa efektywność i transparentność operacyjną, co pozwala podejmować lepsze decyzje biznesowe. W związku z informacjami jakie zawierają systemy ERP należy zadbać o bezpieczeństwo danych, które są w nich przechowywane, ponieważ są to dane wrażliwe. Trzeba chronić je przed nieautoryzowanym dostępem, manipulacjami, a nawet utratą. Najczęściej wybieranym narzędziem, które zapewnia bezpieczeństwo w sieci jest stosowanie uwierzytelniania dwuetapowego. Polega ono na tym, że użytkownik podczas logowania musi wpisać hasło, a następnie podać inny składnik uwierzytelnienia, jak np. jednorazowy kod otrzymany na telefon komórkowy bądź token wygenerowany w aplikacji autoryzacyjnej.
Podsumowanie
Obecnie cyberprzestępczość jest jednym z największych zagrożeń, na które narażone są firmy. Może skutkować poniesieniem przez przedsiębiorstwo strat finansowych. Może też naruszać bezpieczeństwo danych, co w konsekwencji może przyczynić się do spadku zaufania klientów. Do najczęściej występujących zagrożeń należy phishing, czy złośliwe oprogramowanie, socjotechnika i ataki ransomware. Firmy mogą bronić się przed atakami hakerów stosując różne rodzaje zabezpieczeń. Przede wszystkim powinny wdrożyć do przedsiębiorstwa politykę bezpieczeństwa i dokonywać regularnych aktualizacji systemów oraz szkolić pracowników w zakresie bezpieczeństwa i umiejętności rozpoznawania zagrożeń cybernetycznych.
