8 grudnia 2022 roku Komisja Europejska przedstawiła tzw. inicjatywę VIDA dotyczącą między innymi zmian w zakresie sprawozdawczości VAT, rejestracji VAT, a także obowiązków przewidzianych dla platform cyfrowych. Celem wprowadzanych zmian jest dostosowanie rozliczeń w podatku VAT do ery cyfrowej.
ViDA, czyli skrót nazwy pakietu „VAT in the Digital Age”, inaczej VAT w epoce cyfrowej dotyczy wprowadzenia zmian w zakresie:
sprawozdawczości VAT i dostosowaniu przepisów w tym zakresie do wymagań cyfrowych
rejestracji VAT w zakresie pojedynczej rejestracji VAT, czyli Single VAT Registration
obowiązków przewidzianych dla platform cyfrowych.
Pakiet został opublikowany 8 grudnia 2022 roku przez Komisję Europejską. Celem jego powstania było uchwalenie postanowień dotyczących rynku wewnętrznego i jego sprawnego działania w obszarze podatku VAT, a głównie wprowadzenia obowiązkowego e-fakturowania na terytorium Unii Europejskiej. Dzięki temu pobór podatku VAT od przedsiębiorców sprzedających towary oraz usługi online ma być bardziej prosty.
Kogo obejmie pakiet ViDA?
Do stosowania ViDA zostaną zobowiązane firmy sprzedające towary lub usługi klientom na terytorium Unii Europejskiej. Przy czym bez znaczenia ma być fakt, czy siedziba firmy znajdzie się na obszarze UE, czy też poza nim. Pakiet będzie obejmował internetowe platformy handlowe oraz firmy pośredniczące w transakcjach pomiędzy sprzedającymi, a kupującymi.
ViDA – co zmieni się w e-fakturowaniu?
Po wdrożeniu ViDA podatnicy zostaną zobowiązani do wystawiania e-faktur na obszarze całej Unii Europejskiej. Będą mieli również między innymi obowiązek raportowania w sposób cyfrowy do organów podatkowych transakcji dokonanych wewnątrz Wspólnoty. Mają to być:
ujednolicone raporty dotyczące transakcji krajowych i wewnątrzwspólnotowych
mają zostać poszerzone możliwości programowania OSS
ma zostać wprowadzona jednolita rejestracja VAT.
W ramach pakietu ViDA podatnicy zostaną zobowiązani do raportowania cyfrowego do organów podatkowych transakcji wewnątrzwspólnotowych dotyczących:
sprzedaży towarów objętych zerową stawką podatku VAT dla klientów będących podatnikami VAT w innych krajach członkowskich
wewnątrzunijnego nabycia towarów
transgranicznej sprzedaży i zakupu towarów/usług, kiedy klient zobowiązany jest do zapłaty podatku VAT w ramach odwrotnego obciążenia.
Informacje podsumowujące VAT-UE mają być zastąpione nowym systemem DRR. Zgodnie z założeniami każdy kraj członkowski będzie mógł zająć się opracowaniem własnych specyfikacji technicznych protokołów sprawozdawczych.
ViDA – znaczenie pakietu dla przedsiębiorców i gospodarki
Najważniejszym celem przyświecającym wprowadzeniu pakietu ViDA jest uproszczenie i usprawnienie systemu podatkowego. Jednocześnie pakiet ma przyczynić się do ograniczenia ilości oszustw podatkowych popełnianych przez podatników. Na fakturach najprawdopodobniej będzie pojawiało się mniej błędów niż dotychczas. Jeżeli chodzi o gospodarkę, to w jej przypadku ViDA ma przyczynić się do rozwoju gospodarczego oraz ma pomóc w jednoczeniu wewnętrznego rynku unijnego. Jednakowa rejestracja VAT spowoduje, że nie będzie wielu różnych kanałów rejestracyjnych, co może przełożyć się na sporą oszczędność.
ViDA – termin wejścia w życie
Pakiet ViDA będzie wprowadzany stopniowo w ciągu kilku lat. Cały proces został rozłożony na okres od 2027 roku do 2035 roku. Na przykład w lipcu 2028 roku mają zostać wprowadzone zmiany związane z rejestracją VAT w oparciu o pojedynczą rejestrację. Z kolei od stycznia 2030 roku nowe obowiązki zostaną nałożone na platformy cyfrowe, a od lipca 2030 obowiązkowe będzie wysyłanie raportów elektronicznych oraz e-fakturowanie. Całkowite zsynchronizowanie w Unii Europejskiej ma nastąpić w styczniu 2035 roku. Z powyższego wynika, że poszczególne państwa członkowskie jak i sami podatnicy mają jeszcze trochę czasu, aby dobrze przygotować się do wprowadzanych zmian.
Nowa inicjatywa VAT – najważniejsze daty
grudzień 2022 rok – opublikowanie przez Komisję Europejską pakietu VAT w erze cyfrowej (ViDA)
listopad 2024 rok – zatwierdzenie pakietu ViDA przez Radę Spraw Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN)
luty 2025 rok – zatwierdzenie propozycji ViDA przez Parlament Europejski
marzec 2025 rok – pełna ratyfikacja ViDA przez Radę Europejską. Możliwość obowiązkowego e-fakturowania krajowego bez zgody Unii Europejskiej
lipiec 2030 rok – obowiązkowe DRR dla transakcji wewnątrzunijnych i jako opcja dla transakcji krajowych.
Podsumowanie
Wprowadzenie inicjatywy ViDA ma na celu dostosowanie obecnego systemu VAT do ery cyfrowej. W konsekwencji ma zapewnić w sposób skuteczny pobór podatku VAT.
