Jak rozliczyć sprzedaż składników majątku na ryczałcie?

Przedsiębiorcy, którzy jako formę opodatkowania wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych powinni opodatkować sprzedaż składnika majątku firmowego wg stawki 3% lub 10% w zależności od rodzaju zbywanego środka trwałego.

Kwalifikacja i sprzedaż środka trwałego

Składnik majątku może zostać zakwalifikowany do środków trwałych po spełnieniu określonych warunków, takich jak między innymi te wymienione poniżej: 

• musi być kompletny i zdatny do użytku w momencie przyjęcia do używania
• musi być własnością lub współwłasnością przedsiębiorcy
• jego przewidywany okres używania powinien wynosić powyżej 1 roku
• powinien być używany w prowadzonej działalności gospodarczej
• powinien zostać zakupiony ze środków przedsiębiorcy.

Każdy środek trwały musi zostać ujęty w ewidencji środków trwałych i poddany amortyzacji. Powyższy obowiązek prowadzenia ewidencji środków trwałych dotyczy również podatników opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Bez znaczenia jest fakt, że wartość posiadanych przez nich środków trwałych nie może zostać ujęta jednorazowo w kosztach ani poprzez odpisy amortyzacyjne.

Obowiązkiem ryczałtowca zgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym jest:

• posiadanie i przechowywanie dowodów zakupu towarów
• prowadzenie wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
• prowadzenie ewidencji przychodów oddzielnie za każdy rok podatkowy.

Podatkiem z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie są objęte przychody pochodzące ze sprzedaży składnika majątku wykorzystywanego na potrzeby działalności o wartości początkowej równej lub nieprzekraczającej 1 500 zł. W ich przypadku sprzedaż powinna zostać rozliczona z innego źródła, na które wskazuje art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT. 

Z uwagi na to, że przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodu, to cena sprzedaży środka trwałego jest w całości opodatkowana zryczałtowanym podatkiem dochodowym. W tym przypadku przy zbyciu środka trwałego stosuje się dwie stawki podatku:

• 3% - sprzedaż środka trwałego ruchomego
• 10% - sprzedaż środka trwałego będącego nieruchomością niemieszkalną.

Sprzedaż środka trwałego stanowi dla przedsiębiorcy przychód, co ma wpływ także na wysokość składki zdrowotnej. 

Sprzedaż składnika majątku ruchomego przez ryczałtowca

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. f ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, jeżeli:  

z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z tej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat, będących:
– środkami trwałymi podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
– składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1500 zł,
– składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy rokowi lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

to powstaje przychód opodatkowany stawką ryczałtu w wysokości 3%. 

A więc zbycie ruchomego składnika majątku spełniającego kryteria pozwalające uznać go za środek trwały podlega pod opodatkowanie stawką ryczałtu w wysokości 3% pod warunkiem, że do sprzedaży doszło przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym towar został nabyty (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). 

PRZYKŁAD 1 
Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Postanowił sprzedać trzy środki trwałe: drukarkę o wartości początkowej 1 400 zł, komputer stacjonarny o wartości początkowej 3 500 zł oraz laptop o wartości początkowej 2 000 zł. W jaki sposób powinien rozliczyć tą sprzedaż? 

Zgodnie z przepisami sprzedaż składnika majątku ruchomego będącego środkiem trwałym, którego wartość początkowa przekracza 1 500 zł opodatkowana jest stawką ryczałtu w wysokości 3%. W sytuacji, kiedy wartość zbywanego przedmiotu jest niższa od kwoty 1 500 zł, to taka sprzedaż zostanie opodatkowana tylko wtedy, kiedy zbycie nastąpi przed upływem pół roku licząc od miesiąca, w którym przedmiot został zakupiony. 

W opisanym przykładzie, sprzedaż komputera i laptopa podlega pod opodatkowanie podatkiem zryczałtowanym wg stawki 3%. Natomiast od sprzedaży drukarki nie zostanie naliczony podatek o ile do zbycia dojdzie po upływie pół roku od zakupu. W przypadku, gdyby drukarka została sprzedana przed upływem 6 miesięcy, to uzyskany przychód powinien zostać opodatkowany jako inne źródło przychodów. 

Zbycie nieruchomości będącej składnikiem majątku firmowego

Jeżeli przedsiębiorca opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym sprzedaje nieruchomość zakwalifikowaną do środków trwałych firmy, to zastosowanie ma art. 12 ust. 10 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, który mówi, że: 

W przypadku odpłatnego zbycia praw majątkowych lub nieruchomości będących:
1) środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1500 zł,
3) składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
4) składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które nie podlegają ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
5) składnikami majątku przedsiębiorstwa w spadku
- bez względu na okres ich nabycia - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 10% uzyskanego przychodu, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z pozarolniczej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat

Wyjątkiem od tej zasady jest przypadek wskazany w art. 12 ust. 10a ustawy, kiedy: 

W przypadku odpłatnego zbycia budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej - jeżeli odpłatne zbycie zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - stosuje się art. 21 ust. 1 pkt 131 i art. 30e ustawy o podatku dochodowym.

Podsumowanie

Sprzedaż składnika majątku przez podatnika rozliczającego się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych może wypracować przychód, który będzie podlegał pod opodatkowanie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Stawka podatku zależy od przedmiotu zbycia. Jeżeli zbywane są ruchomości to sprzedaż podlega pod opodatkowanie stawką 3%, a przy zbyciu nieruchomości niemieszkalnych jest to 10%.

Data publikacji: 2023-12-01, autor: FakturaXL