Od 1 stycznia 2023 roku obowiązują przepisy zgodnie, z którymi kilka podmiotów ma prawo być jednym podatnikiem VAT. Natomiast od 1 lipca 2023 roku w życie weszło rozporządzenie w sprawie ewidencji prowadzonej przez członków grupy VAT. Razem z rozporządzeniem zaczęła obowiązywać nowa struktura logiczna JPK_GV (Jednolity Plik Kontrolny dla Grup VAT).
Grupy VAT (GV) – nowi podatnicy podatku VAT (art. 15a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług)
Od 1 stycznia 2023 roku Polska dołączyła do grona państw, w których dopuszcza się tworzenie grup VAT. Możliwość ta została wprowadzona do polskich przepisów prawa podatkowego przez Polski Ład. Takie rozwiązanie popularne jest już w wielu państwach Unii Europejskiej. Jego zastosowanie jest możliwe dzięki przepisom zawartym w unijnej dyrektywie 2006/112/WE. Grupy VAT tworzy się głównie w celu ułatwienia rozliczenia podatku od towarów i usług przez podmioty należące do danej grupy VAT. Kilka podmiotów wchodzących w skład grupy staje się jednym podatnikiem podatku VAT. W utworzonej grupie VAT jeden podmiot, który wchodzi w skład danej grupy występuje w roli podatnika podatku od towarów i usług we własnym imieniu oraz w imieniu innych podmiotów należących do tej grupy. Każdy z podmiotów wchodzących w skład grupy jest niezależny na gruncie prawa cywilnego, prawa spółek handlowych oraz podatków. Założenie jest takie, że dany podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT. Jeżeli podejmie decyzję o przystąpieniu do grupy to musi wejść do niej w całości, co oznacza, że nie jest dopuszczalne wejście do grupy tylko w części, a w części dokonywanie rozliczeń podatku VAT poza grupą.
Art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT
Podatnikiem, o którym mowa w art. 15 podatnicy podatku od towarów i usług, zakres działalności gospodarczej, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT. 2. Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy: 1) posiadający siedzibę na terytorium kraju lub 2) nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.
Grupa VAT – rejestracja
Podmioty, które chcą utworzyć grupę VAT muszą dopełnić kilku formalności. Grupa powinna wybrać przedstawiciela, który będzie reprezentował ją i załatwiał w jej imieniu wymagane czynności związane między innymi z rejestracją grupy VAT. Jedną z pierwszych czynności jaką powinien wykonać przedstawiciel to wystąpienie o nadanie numeru NIP identyfikującego grupę w zakresie podatku VAT. Po nadaniu numeru NIP dla grupy wszystkie indywidualne numery identyfikacji podatkowej każdego podmiotu nadal pozostają ważne i obowiązują w stosunku do innych podatków. Następnie przedstawiciel powinien złożyć zgłoszenie rejestracyjne grupy VAT do właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego na formularzu VAT-R, do którego powinien dołączyć umowę o utworzeniu grupy VAT. Na druku musi wskazać, że występuje on w imieniu grupy VAT. Po zgłoszeniu grupa uzyskuje status podatnika VAT zgodnie z dniem wskazanym w umowie o utworzeniu grupy, ale nie może to być dzień wcześniejszy niż dzień rejestracji, o którym mówi art. 96 ust. 4 ustawy o VAT. W sytuacji, w której wymagane warunki do utworzenia grupy VAT nie zostaną spełnione to naczelnik urzędu skarbowego nie dokona rejestracji grupy VAT jako podatnika podatku od towarów i usług. O decyzji tej powinien powiadomić przedstawiciela grupy VAT.
Art. 96 ust. 4 ustawy o VAT:
4. Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako "podatnika VAT czynnego", a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego", i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
Ewidencja prowadzona przez członków Grupy VAT – wydane rozporządzenie
1 lipca 2023 roku w życie weszło rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie ewidencji prowadzonej przez członków grupy VAT. Grupa VAT jest organizacją umożliwiającą podmiotom powiązanym ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawarły ze sobą umowę o utworzeniu grupy na dokonywanie wspólnego rozliczania podatku VAT. Powyższa możliwość nie ma charakteru przymusowego. Jest to dobrowolna decyzja każdego podmiotu. Aktualnie obowiązujące rozporządzenie w sprawie ewidencji prowadzonej przez członków grupy VAT zawiera między innymi szczegółowy zakres danych, które powinny znaleźć się w ewidencji takie jak czynności dokonywane pomiędzy członkami grupy, a także sposób w jaki należy wykazywać dane w ewidencji. Razem z wymienionym rozporządzeniem zaczęła obowiązywać nowa struktura logiczna JPK_GV (Jednolity Plik Kontrolny dla grup VAT).
Wzór pliku JPK_GV opracowany przez Ministerstwo Finansów
Nowa struktura logiczna JPK_GV ma zastosowanie przy prowadzeniu wewnętrznej ewidencji członków grupy VAT w ramach JPK. Zanim nowa struktura logiczna pliku JPK zaczęła obowiązywać podatnicy oraz dostawcy oprogramowania mieli możliwość zapoznania się z nią w wersji roboczej. Nowa struktura JPK powstała zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie ewidencji prowadzonej przez członków grupy VAT. Jak wskazuje art. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie ewidencji prowadzonej przez członków grupy VAT ewidencja musi zawierać:
datę przesłania ewidencji
oznaczenie urzędu skarbowego, do którego będzie przesyłana ewidencja
wskazanie celu w jakim ewidencja jest składana, czy jest to przesłanie ewidencji czy jest to jej korekta
dane identyfikacyjne członka grupy VAT przesyłającego ewidencję, takie jak:
numer identyfikacji podatkowej (NIP)
a w przypadku, kiedy członek grupy VAT jest: - osobą fizyczną – wskazanie nazwiska, pierwszego imienia oraz daty urodzenia - podmiotem niebędącym osobą fizyczną – wskazanie pełnej nazwy podmiotu
adres poczty elektronicznej
oznaczenie okresu, za który przesyłana jest ewidencja
dane dotyczące czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług takie jak:
numer dokumentu potwierdzającego dokonanie czynności
