Do jednych z obowiązków przedsiębiorcy należy rozliczenie i odprowadzenie podatku VAT do urzędu skarbowego. Podatek powinien być rozliczony w sposób prawidłowy z wielką starannością, dlatego warto zapoznać się z jego budową i przepisami prawnymi jakie obowiązują w tym zakresie.
Podatek od towarów i usług, czyli podatek VAT, podatek od wartości dodanej jest wliczany do ceny towarów i usług na każdym etapie obrotami towarami/usługami. W Polsce obowiązuje od 1993 roku. Dotyczy zarówno sprzedawców jak i nabywców. Płaci za niego konsument w momencie zakupu towaru lub usługi, a do jego rozliczenia zobowiązany jest sprzedający. Jego wysokość zależy od ceny netto produktu/usługi.
Podatek może być naliczony i należny. Podatek należny jest kwotą zobowiązania, która powstaje w chwili wystawienia faktury sprzedaży. Podlega wpłacie do urzędu skarbowego. Z kolei VAT naliczony jest wartością, o którą nabywca może obniżyć podatek VAT należny i wykazać go w deklaracji podatkowej. Podatnik ma obowiązek odprowadzenia do urzędu skarbowego różnicy pomiędzy podatkiem naliczonym, a należnym. Od kwoty podatku należnego (podatek doliczony do ceny przez sprzedawcę) odejmuje się kwotę poniesioną na zakup rożnych przedmiotów i usług, które potrzebne są w prowadzonej działalności gospodarczej (są związane z działalnością). Podatek VAT może podlegać wpłacie do urzędu skarbowego lub może być dla podatnika nadpłatą.
Rozliczanie VAT – podstawowe informacje
Każdy wystawiony dowód wpłaty za dostarczony towar lub wykonaną usługę (faktura, paragon, rachunek) zawiera cenę zasadniczą oraz wysokość podatku VAT. Podatek naliczany jest w związku z dostarczaniem towarów, świadczeniem usług za opłatą, importem i eksportem.
Przy rozliczaniu VAT bardzo ważne jest ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego. Każde przekazanie towaru nabywcy lub zakończenie wykonywania usług powoduje konieczność rozliczenia VAT. W przypadku kiedy wymienione czynności zostają potwierdzone fakturą VAT, to wystawienie dokumentu jednocześnie oznacza powstanie obowiązku podatkowego. Z kolei przy imporcie, rozliczenie podatku VAT staje się koniecznością w chwili wymagalności podczas czynności celnych.
Z podstawą opodatkowania wiąże się kwota zapłacona za sprzedany towar, od której odejmuje się podatek. Powstaje obrót będący podstawą opodatkowania, do którego dolicza się również wszelkie dotacje i subwencje. W przypadku świadczenia płatnych usług podstawą opodatkowania jest całkowity koszt usługi dla podatnika. Natomiast przy imporcie będzie to wysokość cła i wartość celna importowanych produktów.
Podmioty zobowiązane do rozliczania VAT
Niektóre podmioty zwolnione są z rozliczania podatku VAT, co oznacza, że działalność jaką prowadzą nie jest opodatkowana tym podatkiem. Należą do nich wszystkie instytucje publiczne i cala administracja publiczna.
Pozostałe podmioty w zasadzie zobowiązane są do rozliczania VAT-u. Są to:
osoby prawne
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
organizacje nieposiadające osobowości prawnej.
W jaki sposób można rozliczyć VAT?
Przedsiębiorca ma prawo rozliczać podatek VAT w terminach miesięcznych lub kwartalnych. O swoim wyborze musi poinformować urząd skarbowy. Rozliczenie podatku VAT następuje w pliku JPK-V7, z którego wynika wysokość wpłaty podatku należnego do urzędu, czy też wysokość nadpłaty, którą podatnik będzie mógł przenieść na następny miesiąc lub wystąpić o jej zwrot na swój rachunek bankowy.
Obecnie VAT rozliczany jest wg czterech stawek podatkowych. Podstawowa stawka podatku wynosi 23%. Pozostałe stawki to: 8%, 5% i 0%, uznawane za stawki preferencyjne. Przykładowo eksport, a także branża spedycji międzynarodowej, wyposażenie szkól i przedszkoli, usługi podnoszące kwalifikacje, jak kursy i szkolenia, pomoc społeczna objęte są stawką zerową. Z kolei 5% dotyczy dziedzin zajmujących się rolnictwem i leśnictwem. Obniżona stawka VAT odnosi się również do zakupu między innymi książek i podstawowych artykułów spożywczych, takich jak np.: nabiał, pieczywo, czy warzywa.
