Od kilku lat media społecznościowe zyskują coraz więcej na popularności. Obecnie korzysta z nich prawie każdy. Ich rozwój spowodował, że w sieci pojawiły się platformy internetowe, na których działalność prowadzą różni twórcy, jak streamerzy lub influencerzy. Działalność prowadzona w Internecie może przynosić korzyści w postaci otrzymywanych donejtów. Czy trzeba od nich zapłacić podatek?
Często twórcy internetowi w ramach podziękowania za swoją pracę otrzymują od użytkowników zapłatę pieniężną w postaci donejtów. Nazwa donejt pochodzi od angielskiego słowa donate, donation, czyli darowizna. Donejty przekazywane są przez użytkowników oglądających streamy jako anonimowe i dobrowolne wpłaty będące zapłatą za udostępnienie oglądania. Dla twórców mogą być sposobem na zarabianie. Natomiast oglądający mogą za nie otrzymywać różne gratyfikacje, jak np. możliwość wyświetlenia komentarza podczas transmisji. Wpłaty dokonywane są za pomocą SMS-a, BLIK-a lub przelewu. Każdy obserwujący może przekazać danemu twórcy dowolną kwotę pieniężną, chociaż niektórzy streamersi za oglądanie każą płacić sobie minimalne, określone kwoty. Czy od takiego rodzaju wpłat należy rozliczyć i zapłacić podatek? Jeżeli tak to w jakiej wysokości?
Czy donejty to darowizna, czy raczej przychód?
W przypadku anonimowych wpłat w postaci donejtów i ich właściwej kwalifikacji zdania są podzielone. Niektórzy uważają, że stanowią one źródło przychodów. Z kolei inni uważają je za darowizny. W tej kwestii wszelkie wątpliwości rozstrzygają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach.
Aby dobrze zrozumieć zagadnienie warto zajrzeć do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350), gdzie znajdują się informacje o opodatkowaniu przychodów z różnych źródeł. Z kolei kwestie związane z opodatkowaniem darowizn zostały poruszone w ustawie o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. 1983 Nr 45 poz. 207). Z powyższej ustawy wynika, że osoba przekazująca środki na rzecz twórcy nie może być anonimowa. Jest to bardzo ważne z uwagi na weryfikację, która powinna być przeprowadzona w celu określenia przynależności do danej grupy podatkowej. Od tego zależy obowiązek regulowania podatku dochodowego i jego wysokość. Wynika z tego, że donejt jako anonimowa wpłata nie może zostać zaliczony do darowizny. Darowizną będzie mógłby być tylko wtedy, kiedy zostałby spełniony warunek identyfikacji.
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn, darowizny od osób niespokrewnionych zaliczonych do III grupy podatkowej, zwolnione są od zapłaty podatku do kwoty 5 733 zł w ciągu 5 lat. Darczyńcy dokonujący wpłat między innymi na platformie YouTube, czy Patronite. nie muszą podawać swoich danych osobowych. Najczęściej podpisują się pseudonimami lub są całkowicie anonimowi. W najnowszych interpretacjach podatkowych organy podatkowe są zdania, że wpłaty dokonywane anonimowo nie pozwalają zakwalifikować donejtów jako darowizny, co oznacza, że kwalifikowane są jako przychód, co wiąże się z określonymi konsekwencjami podatkowymi. Jeżeli więc:
nie można zidentyfikować darczyńcy
nie została zawarta umowa darowizny
nie można przypisać danej kwoty do określonej osoby
to donate nie może zostać uznane za darowiznę i taka wpłata zostaje uznana za przychód.
Interpretacja nr 0111-KDIB2-2.4015. 34.2024.3.MM z dnia 9 maja 2024 roku
W powyżej wskazanej interpretacji, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że donejty nie podlegają pod ustawę o podatku od spadków i darowizn. Według przepisów darowizna występuje wtedy, kiedy zarówno darczyńca jak i obdarowany są dla siebie osobami znanymi. Wtedy zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego obie strony powinny zawrzeć umowę darowizny. W przypadku, kiedy nawet jedna ze stron nie jest znana, to donejty należy rozliczyć na zasadach obowiązujących w przypadku innych dochodów.
Stanowisko organów podatkowych – przykład interpretacji
O wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła kobieta nieprowadząca działalności gospodarczej, która przeprowadzała transmisje live. Za ich przeprowadzanie otrzymywała donate’y. Wszystkie były najpierw gromadzone w wirtualnym portfelu, a następnie zbiorczo przelewane na konto. Jak w tej sytuacji należy zakwalifikować donejty? Czy trzeba zapłacić od nich podatek? Interpretację podatkową w tej sprawie wydał Dyrektor KIS, który swoje stanowisko przedstawił w interpretacji nr sygn. 0115-KDIT1.4011.389.2024.6.ASZ z dnia 16 września 2024 roku. Napisał w niej, że jeżeli twórczyni nie ma wiedzy kim są darczyńcy i nie zawierała z nimi umowy darowizny, a także nie zna wysokości wpłat, które mogą wpłynąć na jej konto, to w tej sytuacji nie ma mowy o darowiźnie. Takie wpływy uznawane są za przychód z innych źródeł, które należy wykazać w zeznaniu rocznym PIT-37 i rozliczyć podatkowo wg skali podatkowej w stawce 12% lub 32%. W sytuacji, kiedy działalność nosi znamiona zorganizowanej i ciągłej, czyli np. twórcy otrzymują stale dochody z reklam, to taka działalność może zostać uznana przez organ podatkowy za działalność gospodarczą, z którą wiążą się określone obowiązki podatkowe i ubezpieczeniowe.
Opodatkowanie donejtów
Przepisy podatkowe wskazują, że twórcy zobowiązani są obliczyć i zapłacić podatek od donejtów i to niezależnie od wysokości dochodów. Osoba otrzymująca zapłatę za streamowanie powinna otrzymaną kwotę wykazać w zeznaniu rocznym i odprowadzić należny podatek w stawce zależnej od wybranej formy opodatkowania. Na przykład może to być 12% przy zasadach ogólnych, jeżeli wartość otrzymanego w danym roku wynagrodzenia mieści się w I progu podatkowym.
Dlaczego donejty powinny być opodatkowane?
Jeżeli donejty nie podlegałyby pod opodatkowanie, to takie działanie mogłoby doprowadzić do nierówności na rynku. Często osoby wykonujące czynności streamingu otrzymują za swoją pracę wynagrodzenie. Gdyby tego typu dochody zostały uznane za darowiznę, to byłoby to krzywdzące w stosunku do osób wykonujących pracę na określonych stanowiskach w zakładzie pracy, których wynagrodzenie opodatkowane jest podatkiem dochodowym.
Podatek VAT w rozliczeniu donejtów
Do tej pory donejty, które uważane były za darowiznę nie miały wpływu na limit w podatku VAT wynoszący 200 000 zł rocznego obrotu.
Od momentu uznania donejtów za przychód:
wlicza się ich wartość do limitu obrotów
przekroczenie progu obrotów zobowiązuje do rejestracji podatnika VAT czynnego
w niektórych przypadkach może wystąpić obowiązek naliczenia podatku VAT od przyszłych wpływów.
Podsumowanie – donate, ryzyko związane z taką zapłatą
Obecne interpretacje organów podatkowych opierają się na stwierdzeniu, że zapłata za pomocą donejtów nie może być traktowana jak darowizna. Ryzyko przyjęcia zapłaty w takiej formie powoduje, że osoba otrzymująca zapłatę w postaci donejtów:
musi bezwzględnie rozliczyć donejty w zeznaniu PIT jako przychód z innych źródeł lub przychód z działalności gospodarczej
musi obowiązkowo zarejestrować się do VAT po przekroczeniu limitu 200 000 zł
Obecnie nie ma możliwości korzystania z przepisów o darowiznach, jeżeli dotyczą one anonimowych wpłat.
