Jeżeli chodzi o podatki, to często ważną rolę w ich rozliczaniu odgrywają wyroki sądowe lub wydane indywidualne interpretacje podatkowe. Czy dotyczą one też usług pro bono? Jak należy ich świadczenie interpretować w świetle podatku dochodowego?
Usługi pro bono dotyczą wykonywania określonych czynności w sposób nieodpłatny i dobrowolny. Najczęściej kojarzone są z darmowymi poradami prawnymi. Z punktu widzenia podatku dochodowego takie usługi traktowane są jak świadczenia nieodpłatne.
Czym są świadczenia nieodpłatne?
W przepisach podatkowych brak jest definicji świadczeń nieodpłatnych. Sędziowie Naczelnego Sądu Administracyjnego w uchwale (sygn. akt II FPS 1/06) stwierdzili między innymi, że przez nieodpłatne świadczenia należy rozumieć wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne w następstwie, których można zyskać korzyść kosztem innego podmiotu. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych jeżeli występuje wzajemność świadczeń, to nie można już takiego świadczenia uznać za świadczenie nieodpłatne.
Świadczenia nieodpłatne w świetle ustawy o PIT Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że świadczenia nieodpłatne stanowią jedno ze źródeł przychodu.
Mogą one dotyczyć między innymi takich usług jak:
prawnicze
marketingowe
reklamowe
doradcze
księgowe.
W ramach świadczeń nieodpłatnych, u strony otrzymującej świadczenie występuje przychód, a po stronie osoby wykonującej nieodpłatną usługę mogą powstać koszty uzyskania przychodu.
Świadczenie usług pro bono - usługobiorca
Świadczenia nieodpłatne powinny być wyceniane zgodnie z ustawą o podatku dochodowym w następujący sposób:
według cen stosowanych dla innych odbiorców – usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej
według cen zakupu – usługi zakupione
według czynszu, jaki by przysługiwał w przypadku zawarcia umowy najmu – usługi umowy najmu
według cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług – pozostałe przypadki.
Świadczenia nieodpłatne powinny zostać wykazane w zeznaniu rocznym jako przychód, od którego należy zapłacić podatek dochodowy. Przykładowo porada adwokacka udzielona jako pro bono musi zostać wyceniona zgodnie z zasadami podanymi wyżej. Ujmuje się ją w KPiR w kolumnie „Inne przychody” lub w PIT-37 jeżeli brak jest związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, czy w PI-36 w przypadku rozliczania najmu prywatnego opodatkowanego skalą podatkową.
Z podatku dochodowego zwolnione są świadczenia nieodpłatne otrzymane od świadczeniodawcy jeżeli związane są z jego promocją lub reklamą i jeżeli jednorazowa wartość świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł. Zwolnienie to nie dotyczy świadczeń dokonywanych na rzecz pracownika lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.
Świadczenie usług pro bono - usługodawca
Przedsiębiorcy świadczący usługę pro bono w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, którzy ponieśli jakieś koszty, to w przypadku kiedy spełnią one założenia ustawowe będą mogli je rozliczyć na zasadach ogólnych.
Podsumowanie
Kwestia wykazywania usług pro bono w podatku dochodowym cały czas budzi wątpliwości i do końca nie jest rozstrzygnięta. Minister Finansów w piśmie z dnia 14 czerwca 2012 roku o nr SPS-023-4423/12 napisał, że obowiązkiem podmiotów udzielających nieodpłatnych porad prawnych jest składanie informacji o wysokości przychodów udzielonych nieodpłatnych porad prawnych (PIT-11) do naczelnika urzędu skarbowego, której jeden egzemplarz powinien być przekazany osobie, która otrzymała poradę. Na podstawie uzyskanej informacji osoba taka będzie mogła wykazać świadczenie jako przychód w rozliczeniu rocznym.
