Korekta cen transferowych, to jeden z kluczowych obszarów, którym zainteresowani są podatnicy, który jednocześnie wzbudza wśród wielu z nich szereg wątpliwości. W kwietniu 2020 roku zostały wydane objaśnienia Ministra Finansów w zakresie korekt cen transferowych dokonywanych na podstawie art. 11e ustawy o CIT oraz art. 23q ustawy o PIT.
Korekta cen transferowych, czyli korygowanie, inaczej dostosowanie cen transferowych. Ceną transferową jest wynagrodzenie, wynik finansowy, wskaźnik finansowy, czyli określony rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi na podstawie powiazań występujących pomiędzy nimi. Korekta cen transferowych, to inaczej urynkowienie transakcji rynkowej na dzień zawarcia transakcji.
Kiedy dochodzi do korekty cen transferowych?
Korekta cen transferowych powinna mieć miejsce wtedy, kiedy cena staje się nierynkowa w wyniku ważnych okoliczności lub w sytuacji, kiedy znane będą rzeczywiście poniesione koszty lub na podstawie uzyskanych przychodów, które stanowią podstawę wyliczenia ceny transferowej i możliwe będzie zapewnienie ich zgodności z warunkami jakie mogłyby ustalić podmioty niepowiązane.
Dokonanie korekty uzależnione jest zaistnieniem pewnych okoliczności, które trudno było przewidzieć w momencie planowania poziomu cen transferowych w danym roku. Do takich okoliczności należą między innymi:
znaczne zmiany cen rynkowych podstawowych surowców lub materiałów
zmiany kursów walutowych
zmiany popytu lub podaży na dany produkt
wzrost lub spadek stóp procentowych
częściowe zamknięcie gospodarki z powodu pandemii
przerwanie łańcucha dostaw.
Zgodnie z przepisami ustawy o CIT, korekty cen transferowych odnoszą się do rozliczeń rocznych. Celem dokonywanej korekty jest spowodowanie sytuacji zgodnie, z którą rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi osiągną poziom zapewniający spełnienie zasady ceny rynkowej. Korekta ma miejsce w sytuacji, kiedy pierwotne rozliczenia nie przyniosły oczekiwanego wyniku rynkowego. Jej zadaniem jest doprowadzenie do wyrównania oczekiwanego poziomu rentowności, który został zaburzony przez wystąpienie okoliczności trudnych do przewidzenia. Podsumowując, korekty cen transferowych dokonuje się wtedy, kiedy należy urynkowić transakcję w związku z wystąpieniem pewnych zdarzeń, które trudno było przewidzieć.
Jak należy dokonać korekty cen transferowych?
Podatnik powinien dokonać korekty cen transferowych zmieniając wysokość uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów, o ile zostaną spełnione łącznie wymienione warunki:
transakcje kontrolowane zrealizowane przez podatnika w trakcie roku podatkowego mają ustalone warunki, które podmioty niepowiązane mogłyby ustalić
miejsce miała zmiana ważnych okoliczności, które wpływają na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są koszty rzeczywiście poniesione lub uzyskane przychody stanowiące podstawę wyliczenia ceny transferowej, które zgodne są z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane
w momencie dokonania korekty podatnik jest w posiadaniu oświadczenia podmiotu powiązanego, że podmiot taki dokonał korekty cen transferowych w takiej samej wysokości, co podatnik
miejscem zamieszkania, siedziby lub zarządu powyższego podmiotu powiązanego jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub państwo bądź terytorium państwa, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z tym państwem
podatnik potwierdzi dokonanie korekty cen transferowych w zeznaniu podatkowym rocznym składanym za rok podatkowy, którego dotyczy korekta.
Korekta cen transferowych – na plus i na minus
Korekty cen transferowych można dokonać „in plus” lub „in minus”, czyli powiększa się wynik finansowy przez zwiększenie przychodów lub zmniejszenie kosztów bądź pomniejsza się wynik finansowy przez zmniejszenie przychodów lub zwiększenie kosztów. Korygując wynik finansowy podatnik sam dostosowuje pierwotnie ustaloną cenę transferową do takiej wartości, która jak mu się wydaje spełnia zasadę ceny rynkowej. Korekta dokonywana jest w grupie podmiotów powiązanych. Chodzi o doprowadzenie wyniku finansowego poszczególnych podmiotów powiązanych działających w tych samych wartościach do takiego poziomu, który będzie zgodny z zasadą ceny rynkowej. Pod uwagę należy wziąć funkcje pełnione przez te podmioty, ponoszone ryzyka, a także angażowane aktywa. Wynik finansowy zgodny z zasadą ceny rynkowej to taki, w którym podmioty powiązane o podobnym profilu funkcjonalnym mogłyby go osiągnąć w podobnych okolicznościach. Korekty cen transferowych dokonuje się okresowo, przeważnie po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego, po zapoznaniu się z potrzebnymi danymi finansowymi. Korekta potrzebna jest w sytuacji, kiedy w trakcie okresu lub po jego zakończeniu wystąpią okoliczności, które nie były znane lub były trudne do przewidzenia przez strony transakcji w okresie jej planowania i które były powodem powstania konieczności dostosowania poziomu pierwotnie ustalonej ceny transferowej do poziomu zgodnego z zasadą ceny rynkowej. Korekty należy dokonać jak najszybciej po zakończonym okresie rozliczeniowym. Określając termin dokonania korekty oraz jej częstotliwość należy oprzeć się między innymi na przyjętej w danej branży praktyce gospodarczej, zmienności czynników ekonomicznych wpływających na wysokość ceny transferowej, wystąpienia okoliczności, które w znaczący sposób wpływają na zmianę pierwotnie ustalonej ceny transferowej oraz techniczne możliwości dokonania takiej korekty.
Podatnik nie ma prawa samodzielnie korygować cen transferowych za rok podatkowy, jeżeli po doszacowaniu przez zagraniczną administrację podatkową ma miejsce podwójne opodatkowanie. W takiej sytuacji korekty można dokonać jedynie w oparciu o procedury rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania jakie zostały określone w ustawie APA.
Odnośnie korekt cen transferowych zostały wydane interpretacje indywidualne. W wybranych interpretacjach Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził w nich wynikające z przepisów warunki dokonywania korekt, z których wynika, że:
korekta „in minus” – zmniejsza przychody lub zwiększa koszty. W jej przypadku muszą zostać spełnione łącznie wszystkie warunki z art. 11e pkt 1 do 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli wymagane jest posiadanie oświadczenia kontrahenta o dokonaniu takiej samej korekty i potwierdzenia jej w zeznaniu podatkowym za rok, którego dotyczy korekta. Korekta na minus nie jest dozwolona w przypadku transakcji z podmiotami działającymi w rajach podatkowych
korekta „in plus” – zwiększa przychody lub zmniejsza koszty. W jej przypadku muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki z art. 11e pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli odnosi się do transakcji, w których od początku stosowane były warunki rynkowe, a później doszło do zmiany bardzo ważnych okoliczności.
