Podatnicy podatku dochodowego zobowiązani są do odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy w trakcie trwającego roku. Zasady naliczania i wpłacania zostały zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych lub prawnych.
Obowiązujące zasady wyliczania zaliczek na podatek dochodowy
Zgodnie z podstawową zasadą obliczania, zaliczki na podatek dochodowy wylicza się w oparciu o osiągnięte przychody podatnika pomniejszone o koszty uzyskania. Zaliczkę liczy się narastająco od początku roku podatkowego, czyli przykładowo w miesiącu lipcu pod uwagę brane są wszystkie przychody i koszty podatnika od stycznia danego roku do lipca tego roku. Podsumowaniem rozliczenia podatku dochodowego za dany rok jest roczna deklaracja PIT (zeznanie roczne) składane po zakończeniu roku w terminie do 30 kwietnia następnego roku podatkowego. Zaliczkę na podatek dochodowy pomniejsza się o kwotę zmniejszającą podatek. W 2024 roku jest to 3 600 zł w skali roku. Podatnik po spełnieniu dodatkowych formalności może opłacać uproszczoną zaliczkę na podatek dochodowy. Przy tej formie zaliczka płacona jest w jednej wysokości przez cały rok podatkowy.
Zaliczka na podatek dochodowy kiedyś i obecnie
Do końca 2006 roku przedsiębiorcy mieli obowiązek wpłacania podatku dochodowego udokumentowanego wygenerowaną deklaracją PIT-5 w przypadku rozliczania wg skali podatkowej lub PIT-5L w przypadku rozliczania podatkiem liniowym. Powyższy obowiązek został zniesiony i od 2007 roku nie trzeba już sporządzać deklaracji okresowych na podatek dochodowy. Kwotę wyliczonego podatku dochodowego wpłaca się na numer właściwego mikrorachunku podatkowego. W tytule przelewu wystarczy wpisać jedynie rodzaj podatku i za jaki miesiąc dokonywana jest wpłata. Brak zaliczki na koncie urzędu w danym okresie rozliczeniowym oznacza, że przedsiębiorca nie dokonał wpłaty podatku.
Zapłata zaliczki na podatek dochodowy - terminy
Przedsiębiorca ma prawo wybrać i wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w okresach rozliczeniowych miesięcznych lub kwartalnych. Wszyscy podatnicy niezależnie od wybranej formy opodatkowania, czy jest to skala podatkowa, podatek liniowy lub podatek zryczałtowany wpłacają zaliczki w tym samym terminie. Począwszy od 1 lipca 2022 roku zmienił się termin wpłat dla zaliczek na podatek dochodowy, który obecnie przypada na 20 dzień miesiąca następujący po miesiącu, którego dotyczy podatek. Zaliczkę kwartalną wpłaca się w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy zaliczka. Przykładowo, zaliczka na podatek dochodowy za miesiąc styczeń powinna zostać wpłacona w terminie do 20 lutego, a za I kwartał w terminie do 20 kwietnia danego roku. W przypadku, kiedy dzień 20 przypada na dzień wolny od pracy, to w takiej sytuacji zaliczkę należy zapłacić najpóźniej do pierwszego dnia roboczego przypadającego po 20 dniu miesiąca lub kwartału. Zaliczki na podatek dochodowy za miesiąc grudzień lub ostatni kwartał roku rozliczane są i muszą zostać zapłacone w terminie do 20 stycznia. Zeznania roczne rozliczające zaliczki na podatek dochodowy składane są w terminie do 30 kwietnia roku następującego po zakończonym roku podatkowym.
Zaliczka na podatek dochodowy w niższej wysokości, do 1 000 zł – jakie zasady?
W przypadku, kiedy wartość zaliczki na podatek dochodowy nie przekracza 1 000 zł, to podatnik może wybrać, czy chce zapłacić ją w bieżącym terminie, czy woli odłożyć zapłatę w czasie? Załóżmy, że przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rozliczający się w okresach miesięcznych na zasadach ogólnych musi wpłacić za miesiąc styczeń zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 400 zł, to zgodnie z przepisami z uwagi na to, że kwota ta nie przekracza limitu 1 000 zł może jej nie wpłacać do urzędu skarbowego. Zaliczka za miesiąc luty wyniosła 300 zł i tym razem podatnik nie musi wpłacać jej do urzędu. Łączna kwota zaliczek za 2 miesiące nadal nie przekroczyła limitu 1 000 zł. Za miesiąc marzec kwota zaliczki wynosi 600 zł. Razem za miesiąc styczeń, luty i marzec zaliczka przekroczyła 1 000 zł (400 zł + 300 zł + 600 zł = 1 300 zł), dlatego przedsiębiorca musi wpłacić do urzędu skarbowego równowartość 3 zaliczek, czyli kwotę 1 300 zł. Pomimo, że zaliczki za styczeń i luty nie zostały wpłacone w terminie, to nie powstaną od nich odsetki za nieterminową wpłatę, ponieważ wcześniej w stosunku do tych zaliczek nie wystąpił obowiązek ich zapłaty. Jeżeli w kolejnym miesiącu po wpłacie zaliczka wyniesie np. 300 zł, to przedsiębiorca nie będzie musiał jej wpłacać aż do momentu przekroczenia limitu 1 000 zł.
Składki na ZUS, a zaliczka na podatek dochodowy
Zapłacone składki na ZUS obniżają podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, co oznacza, że uregulowane składki zusowskie mają wpływ na zmniejszenie podatku dochodowego. Przykładowo podstawa opodatkowania za marzec może zostać obniżona o składki ZUS za luty zapłacone w marcu. Dodatkowo zaliczki mogą zostać obniżone o straty z 5 ubiegłych lat podatkowych. Jednak nie może to być kwota przekraczająca 50% za dany rok podatkowy. Jeżeli strata powstała począwszy od 2019 roku, to może zostać rozliczona jednorazowo do limitu 5 mln zł lub w 50%. Na 2024 rok roczny limit odliczenia składki zdrowotnej został ustalony na kwotę 11 600 zł. Przy ryczałcie przychód może zostać pomniejszony o 50% opłaconych składek zdrowotnych.
