Zakres i mechanizm działania daniny solidarnościowej
Danina solidarnościowa obejmuje osoby fizyczne, a więc nie dotyczy bezpośrednio osób prawnych, w tym spółek z o.o. Za osobę zobowiązaną uznaje się podatnika podatku PIT, którego suma dochodów określonych w ustawie przekroczyła limit 1 000 000 zł w danym roku kalendarzowym. Podstawę obliczenia stanowi nadwyżka tej sumy ponad wskazany limit, od której naliczana jest stawka 4 %.
Do sumowania dochodów uwzględniane są m.in.:- dochody opodatkowane skalą podatkową (umowa o pracę, zlecenie, dzieło, kontrakty menedżerskie) oraz działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem liniowym 19% (art. 30c PIT),
- dochody z odpłatnego zbycia udziałów lub akcji, papierów wartościowych lub instrumentów pochodnych (art. 30b PIT),
- dochody z zagranicznych jednostek kontrolowanych (CFC) lub inne dochody zagraniczne rozliczane metodą proporcjonalnego odliczenia (art. 30f PIT).
Od sumy tych dochodów można odjąć określone składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe) – krajowe lub zagraniczne – oraz niektóre płatności zagranicznych spółek kontrolowanych określone w przepisach.
Jednocześnie ustawa wskazuje, że dochody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, dochody z dywidend, zbycia nieruchomości oraz z nieujawnionych źródeł przychodów nie wliczają się do podstawy daniny solidarnościowej.
Deklaracja o wysokości daniny (formularz DSF-1) oraz wpłata są wymagane do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym nastąpiło przekroczenie progu (np. za rok 2024 termin upływa 30.04.2025).Specyfika w kontekście spółki z o.o. – jakie dochody wspólników i członków zarządu podlegają daninie
W przypadku spółki z o.o. warto rozróżnić dwa podstawowe typy dochodów osób fizycznych związanych z tą spółką – jako wspólnik albo jako członek zarządu – gdyż konsekwencje dla daniny solidarnościowej są odmienne.
Wypłata zysku (dywidendy) wspólnikowi spółki z o.o. będącemu osobą fizyczną nie wlicza się do podstawy daniny solidarnościowej. Tzn. nawet jeśli wartość wypłaconej dywidendy przekroczy milion złotych, nie powoduje to automatycznego obowiązku zapłaty daniny. Dywidendy są bowiem wyłączone z podstawy zgodnie z przepisami. Natomiast jeśli wspólnik czerpie inne dochody z tytułu działalności w spółce (np. świadczenia niepieniężne wynikające z art. 176 kodeksu spółek handlowych – usługi świadczone na rzecz spółki, które stanowią przychód z działalności gospodarczej lub z „innych źródeł”), to takie dochody mogą podlegać daninie.
Dochód członka zarządu (lub osoby wykonującej analogiczną funkcję) w spółce z o.o., niezależnie od formy zatrudnienia (umowa o pracę, zlecenie, kontrakt menedżerski lub powołanie), wchodzi do podstawy obliczenia daniny solidarnościowej — ponieważ stanowi d o c h ó d osoby fizycznej opodatkowany skalą lub jako działalność gospodarcza. Również powtarzające się świadczenia niepieniężne przekazywane wspólnikowi (art. 176 KSH) mogą być potraktowane jako przychód z działalności gospodarczej lub z „innych źródeł” i wliczane do podstawy tej daniny.Odpłatne zbycie udziałów
Sprzedaż udziałów w spółce z o.o. przez osobę fizyczną podlega włączeniu do podstawy daniny – jest to dochód z odpłatnego zbycia udziałów, który mieszczący się w katalogu art. 30b PIT – zysk z kapitałów pieniężnych. Tym samym przekroczenie progu 1 000 000 zł w sumie dochodów może wygenerować obowiązek uiszczenia daniny solidarnościowej.Praktyczne wskazówki i implikacje dla zarządu spółki z o.o.
Z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem spółki z o.o. oraz będąc wspólnikiem lub członkiem zarządu, warto rozważyć kilka kluczowych zagadnień:- należy bieżąco monitorować wysokość dochodów osoby fizycznej, ponieważ limit 1 000 000 zł dotyczy rocznej sumy dochodów z różnych źródeł, nie tylko z działalności gospodarczej,
- wspólnicy powinni zwracać uwagę nie tylko na dywidendy, które nie wliczają się do podstawy daniny, ale także na inne formy przychodów wobec spółki – np. wynagrodzenia, świadczenia niepieniężne, które mogą podlegać wliczeniu,
- członkowie zarządu oraz osoby zatrudnione w spółce w formie umowy lub powołania powinni być świadome, że ich wynagrodzenia wchodzą do podstawy,
- w sytuacji przekroczenia progu 1 000 000 zł warto uwzględnić możliwość odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz – w niektórych przypadkach – dochodów z CFC lub zagranicznych spółek kontrolowanych, zgodnie z warunkami określonymi w ustawie,
- choć osoby prawne (np. spółka z o.o.) nie płacą daniny solidarnościowej same w sobie, to strukturą własności może być tak skonstruowana sytuacja, że wspólnik lub członek zarządu podlega tym przepisom – należy wówczas uwzględnić to w planowaniu wynagrodzeń, podziale zysków i świadczeń,
- w przypadku rozważania przekształcenia lub reorganizacji działalności (np. przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.), optymalizacja podatkowa może uwzględniać mechanizmy omijania przekroczenia progu, aczkolwiek każde takie działanie powinno być rozważone w świetle obowiązujących przepisów i interpretacji podatkowych.
Podsumowanie
Danina solidarnościowa jest specyficznym zobowiązaniem podatkowym skierowanym wyłącznie do osób fizycznych, które w danym roku kalendarzowym osiągnęły dochody przekraczające 1 000 000 zł w określonych w ustawie źródłach. W odniesieniu do spółki z o.o. najistotniejsze staje się zrozumienie, które dochody wspólników lub członków zarządu będą wliczane do tej podstawy, a które – jak dywidendy czy niektóre przychody opodatkowane ryczałtem – pozostają poza nią. Zarząd i wspólnicy powinni uwzględniać te regulacje w planowaniu wynagradzania, świadczeń oraz strukturze kapitałowej spółki, aby zapobiec nieoczekiwanym konsekwencjom podatkowym. Dbałość o terminowe złożenie deklaracji DSF-1 oraz należyte uiszczenie daniny w terminie (zwykle do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym) jest równie ważna — nieterminowość skutkuje naliczeniem odsetek lub nawet postępowaniem egzekucyjnym.
W świetle powyższego, prowadzenie działalności poprzez spółkę z o.o. – choć może przynosić korzyści podatkowe – nie zwalnia automatycznie z obowiązków związanych z daniną solidarnościową dla osób fizycznych. Wspólnicy i osoby pełniące funkcje zarządcze powinni być świadome ambitnych progów i precyzyjnego katalogu dochodów, aby w sposób świadomy zarządzać swoim ryzykiem podatkowym.
Data publikacji: 2025-11-06, autor: FakturaXL
