Na czym polega podwójne opodatkowanie?
Spółka z o.o. posiada osobowość prawną, a więc sama jest podatnikiem podatku dochodowego CIT. Wspólnicy nie rozliczają się z bieżących przychodów spółki – mogą korzystać ze zysku dopiero w momencie wypłaty dywidendy. Zanim jednak dywidenda trafi do właścicieli, spółka płaci CIT od wypracowanego dochodu. Następnie wspólnicy rozliczają PIT od otrzymanego świadczenia. Mechanizm ten tworzy efekt podwójnego opodatkowania, który jest jednym z najczęściej wskazywanych ograniczeń tej formy prawnej.
W praktyce jednak istnieją liczne narzędzia pozwalające wypłacać środki w sposób stanowiący dla spółki koszt uzyskania przychodu. Dzięki temu zmniejsza się podstawa opodatkowania spółki, a pobór podatku następuje tylko na poziomie osoby fizycznej. Właściwe zaplanowanie struktury wynagrodzeń i świadczeń może więc w dużym stopniu wyeliminować problem podwójnego opodatkowania.Wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie
Najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest ustalenie wynagrodzenia dla członka zarządu. Spółka może przyznać je uchwałą wspólników, a świadczenie to jest dla niej kosztem, pod warunkiem że jest odpowiednio udokumentowane. Wynagrodzenie z tytułu powołania wiąże się co prawda z obowiązkiem zapłaty składki zdrowotnej, ale nie generuje składek społecznych, co czyni je rozwiązaniem stosunkowo korzystnym kosztowo.
Wynagrodzenie dla zarządu ma dodatkową zaletę: jego wysokość może być elastycznie dopasowana do realnych obowiązków, kondycji finansowej spółki i struktury organizacyjnej. To jedna z najprostszych i najbardziej odpornych na zakwestionowanie metod wypłaty środków ze spółki.Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę
Drugą możliwością jest zatrudnienie wspólnika w spółce na stanowisku niezwiązanym z pełnieniem funkcji członka zarządu. Jeśli zakres jego obowiązków wykracza poza zarządzanie spółką – np. dotyczy sprzedaży, marketingu czy księgowości – może zostać zawarta umowa o pracę. Jest to rozwiązanie kosztowniejsze ze względu na pełne obciążenia ZUS, jednak zapewnia pracownikowi szereg świadczeń, takich jak zasiłek chorobowy, prawo do urlopu czy świadczenia związane z macierzyństwem. Dla wielu wspólników jest to sposób na uzyskanie stabilnego i regularnego wynagrodzenia przy jednoczesnym zmniejszeniu podstawy opodatkowania spółki.Umowy cywilnoprawne jako forma współpracy ze spółką
Jeżeli wspólnik pełni w spółce dodatkowe funkcje lub posiada kompetencje niezwiązane z rolą właścicielską, spółka może zawierać z nim umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Jest to rozwiązanie dopuszczalne, o ile wykonywane czynności nie pokrywają się z zakresem obowiązków wynikających z pełnienia funkcji w organach spółki. Umowa powinna szczegółowo określać zakres usług, a wynagrodzenie powinno być rynkowe.
W przypadku umowy o dzieło korzyścią jest brak składek ZUS oraz możliwość zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu przy przeniesieniu praw autorskich. W niektórych branżach, np. kreatywnej, daje to szczególnie korzystny efekt podatkowy.Diety i koszty delegacji służbowych
Członek zarządu może wykonywać w imieniu spółki podróże służbowe, za które przysługują diety i zwrot kosztów. Świadczenia te stanowią dla spółki koszt podatkowy, a dla osoby otrzymującej – co do zasady – są zwolnione z PIT do limitów określonych w przepisach. Właściwe dokumentowanie celu podróży oraz jej związku z działalnością spółki jest kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa podatkowego.Współpraca B2B wspólnika ze spółką
Wspólnicy prowadzący własną działalność gospodarczą mogą świadczyć usługi na rzecz spółki, o ile nie obejmują one obowiązków wynikających z pełnienia funkcji w zarządzie. Jest to rozwiązanie stosunkowo elastyczne, często wykorzystywane w branżach specjalistycznych, gdzie wspólnik posiada unikalne kompetencje. Należy jednak zwrócić uwagę na ograniczenia wynikające z kodeksu spółek handlowych, m.in. dotyczące reprezentacji spółki, zakazu konkurencji i konieczności uzyskania zgody wspólników przy transakcjach o większej wartości.Najem nieruchomości należącej do wspólnika
Spółka może wynajmować od wspólnika powierzchnię biurową, magazynową lub inne zasoby potrzebne do prowadzenia działalności. Najem stanowi koszt uzyskania przychodu dla spółki, a dla wspólnika – źródło dochodu rozliczane według zasad właściwych dla najmu prywatnego. Warunkiem jest rynkowy charakter stawek oraz prawidłowe udokumentowanie transakcji.
Przykładowe sytuacje, w których najczęściej analizuje się sposoby uniknięcia podwójnego opodatkowania:- gdy wspólnicy chcą regularnie wypłacać środki bez sięgania po dywidendę,
- gdy celem jest minimalizacja CIT przy zachowaniu zgodności z przepisami,
- gdy spółka jest w okresie intensywnego inwestowania i potrzebuje zachować jak najwięcej środków obrotowych.
Jak dobrać odpowiedni sposób wypłat?
Nie ma uniwersalnego, optymalnego dla wszystkich przedsiębiorstw rozwiązania. Spółki różnią się profilem działalności, strukturą właścicielską, dynamiką przychodów i kosztów oraz zapotrzebowaniem na inwestycje. Z tego powodu najlepszą strategię wypłat powinno się analizować już na etapie planowania działalności. Uwzględnienie potencjalnych metod wynagradzania wspólników, możliwych form współpracy oraz ryzyk związanych z reprezentacją pozwala przygotować model finansowy, który w praktyce eliminuje efekt podwójnego opodatkowania.
Właściwie dobrane narzędzia sprawiają, że spółka z o.o. staje się konkurencyjną i podatkowo efektywną formą prowadzenia biznesu. Przy świadomym prowadzeniu polityki wynagrodzeń, uwzględniającej zarówno aspekty podatkowe, jak i korporacyjne, wypłata dywidendy nierzadko staje się jedynie dodatkiem, a nie podstawowym sposobem korzystania z zysków spółki.
Data publikacji: 2025-12-01, autor: FakturaXL
