Podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą muszą liczyć się z kontrolą podatkową, która powinna być poprzedzona zawiadomieniem. Jednak w niektórych sytuacjach zawiadomienia nie są wysyłane.
Przedsiębiorca, u którego w firmie ma być przeprowadzona kontrola podatkowa powinien być o tym fakcie poinformowany w zawiadomieniu wysyłanym nie wcześniej niż przed upływem 7 dni, ale nie później niż przed upływem 30 dni licząc od zamiaru rozpoczęcia czynności sprawdzających. W sytuacji kiedy termin 30 dni upłynął, a kontrola jeszcze się nie rozpoczęła musi być wysłane kolejne zawiadomienie informujące o zamiarze jej wszczęcia. Do kontroli może dojść przed upływem 7 dni, ale pod warunkiem, że podatnik to zaakceptuje.
Kontrola podatkowa – bez zawiadomienia
W niektórych przypadkach kontrola podatkowa może odbyć się bez zapowiedzi. Chodzi tu głównie o tzw. przypadki incydentalne, czyli takie, które wynikają ze szczególnych okoliczności oraz z charakteru branży, w której działalność prowadzi przedsiębiorca. Wykaz sytuacji, które upoważniają urząd skarbowy do przeprowadzenia niezapowiedzianej kontroli znajduje się w Ordynacji podatkowej (art. 282c).
Zgodnie z nim kontrola podatkowa może być niezapowiedziana w sytuacji kiedy:
przeprowadzana jest w związku z wykazaniem zasadności zwrotu odliczonego podatku VAT (kontrola podmiotu odbywa się na wniosek organu, który będzie wszczynał postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe)
chodzi o działalność niezgłoszoną do opodatkowania
chodzi o nieujawnione źródła przychodu lub przychodu, który nie ma pokrycia w rzeczywiście ujawnionych przychodach
jej celem jest zapobieżenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego bądź jest związana z zabezpieczeniem dowodów, które mają związek z popełnieniem przestępstwa (osoba kontrolująca ma obowiązek okazania legitymacji służbowej podczas przeprowadzanej kontroli)
istnieje podejrzenie o finansowanie terroryzmu lub prania pieniędzy
celem kontroli jest doraźne sprawdzenie jak zostały zachowane warunki zawieszenia działalności gospodarczej
celem kontroli jest doraźna weryfikacja ewidencji obrotu na kasie fiskalnej, użytkownika kasy oraz sporządzenia spisu z natury
kontrola dotyczy działalności, które związane są z wydobywaniem niektórych kopalin
urząd skarbowy ma podstawy do stwierdzenia, że podmiot, który ma być kontrolowany:
nie posiada adresu i dlatego doręczenie zawiadomienia o kontroli mogłoby być utrudnione lub niemożliwe (adres zamieszkania lub siedziby firmy)
jest skazany z powodu popełnienia wykroczenia skarbowego (utrudnianie przeprowadzania kontroli) lub przestępstwa skarbowego, bądź przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu
jest osobą zobowiązaną w postępowaniu egzekucyjnym.
Wszystkie wymienione powyżej sytuacje należą do tych uznanych za wyjątkowe. Jeżeli wystąpią, to kontrola podatkowa bez zapowiedzi jest jak najbardziej zasadna i powinna być umotywowana w ciągu 3 dni od jej wykonania.
