Nieodpłatne przekazanie próbek towaru, a podatek VAT i PIT
W centrach handlowych często organizowane są akcje promocyjne, których celem jest przedstawienie potencjalnym klientom próbek towaru. Organizowanie pokazów, wystaw czy targów ma stanowić zachętę do zakupu produktów. W przypadku akcji promocyjnych dotyczących posiłków, deserów lub innych towarów spożywczych przeznaczonych do spożycia, to najczęściej odbywają się one w formie degustacji. Czy towary przekazane do próbowania powinny zostać opodatkowane podatkiem PIT i VAT?
Przez odpłatną dostawę towarów podlegającą pod opodatkowanie VAT należy rozumieć między innymi:
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży z odroczoną płatnością, o ile umowa ta przewiduje, że w przypadku normalnych zdarzeń z nią związanych lub z chwilą zapłaty ostatniej raty zostanie przeniesione prawo własności
przeniesienie prawa własności towarów będzie miało miejsce w zamian za odszkodowanie nakazane przez organ władzy publicznej lub do jego przeniesienia dojdzie z mocy prawa
wydanie towarów na podstawie umowy komisu
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, a także przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.
Odpłatna dostawa towarów w postaci nieodpłatnego przekazania
Za odpłatną dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT uważa się także nieodpłatne przekazanie przez podatnika będącego sprzedawcą towarów, które należą do jego firmy, a w szczególności:
przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika sprzedawcy lub jego pracowników, w tym również byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia
wszelkie inne darowizny
o ile podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do odliczenia podatku za nabycie, import lub wytworzenie tych towarów bądź ich części składowych. Zgodnie z przepisami nieodpłatne przekazanie towarów zakupionych do firmy podlega pod opodatkowanie podatkiem VAT, jeżeli podatnik nabywający te towary do firmy miał prawo do odliczenia podatku VAT.
Przekazanie towarów do degustacji w świetle podatku VAT
Od powyższej zasady obowiązuje wyjątek wskazany w art. 7 ust. 3, 4 i 7 ustawy o VAT. Przekazywanie prezentów o małej wartości oraz próbek nie jest uważane za odpłatną dostawę towarów podlegającą pod opodatkowanie VAT. Warunkiem jest to, że muszą one zostać przekazane na cele związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.
Za prezenty o małej wartości uważane są te przekazywane jednej osobie przez podatnika będącego sprzedawcą towarów, których łączna wartość nie przekracza w danym roku podatkowym kwoty 100 zł netto (bez VAT). Warunkiem jest prowadzenie przez przedsiębiorcę ewidencji pozwalającej ustalić tożsamość tych osób. Prezenty o małej wartości to również takie, które po przekazaniu nie zostały ujęte w ewidencji o ile cena jednostkowa netto nabycia towaru (bez podatku), a kiedy cena nabycia nie jest znana, to jednostkowy koszt wytworzenia jakie zostały określone w chwili przekazywania towaru nie przekraczają wartości 20 zł.
Natomiast za próbkę uważany jest egzemplarz towaru lub jego mała ilość, która wystarcza do tego, aby dokonać oceny cech i właściwości towaru. Przekazanie lub inaczej wręczenie próbki przez podatnika ma w założeniu promować towar i zasadniczo nie służy zaspokajaniu potrzeb odbiorcy w zakresie otrzymanego towaru, chyba, że zaspokojenie tych potrzeb stanowi nieodłączny element promocji towaru i ma skłaniać do jego zakupu.
Nieodpłatne przekazanie próbek produktów i prezentów o małej wartości, a podatek VAT – omówienie na przykładach i potwierdzenie w wydanych interpretacjach
Nieodpłatne przekazanie prezentów o małej wartości lub próbek produktów nie jest opodatkowane podatkiem VAT, pod warunkiem, że:
przekazanie służy celom prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej
przekazanie dokonywane jest w celu promocji oraz w celach reklamowych podatnika związanych z danym towarem w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej
przekazane próbki lub towary o małej wartości nie zaspokajają potrzeb nabywcy, a służą jedynie jako zachęta do zakupu danego towaru
w przypadku prezentów o małej wartości nie zostały użyte towary o wartości przekraczającej 100 zł lub 20 zł.
PRZYKŁAD 1 Podatnik od 1 czerwca 2015 roku prowadzi działalność gospodarczą o charakterze usługowym. Zajmuje się produkcją wyrobów wędliniarskich. Często w swoim punkcie sprzedaży organizuje ich degustacje, na które przeznacza nawet kilka kilogramów produktów. Wartość wyrobów danych na degustacje nie przekracza kwoty wynoszącej 0,1% wartości rocznej sprzedaży. Przedsiębiorca nieodpłatnie przekazuje:
dla klientów firmy dotychczasowe wyroby na organizowane przez siebie degustacje
dla klientów firmy dotychczasowe nowe wyroby jako pokaz nowych produktów
swoje dotychczasowe i nowe wyroby na targi
dotychczasowe i nowe wyroby nowym klientom, których chce w ten sposób pozyskać.
W związku z tym pojawia się pytanie, czy wydanie próbek towaru przeznaczonych na degustację podlega pod opodatkowanie podatkiem VAT?
Odpowiedź: Nieodpłatne wydanie próbek wyrobów wędliniarskich przez przedsiębiorcę na opisanych wyżej zasadach nie będzie podlegało pod opodatkowanie podatkiem VAT.
PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca zajmuje się produkcją i sprzedażą lodów w sezonie letnim. W związku z prowadzoną działalnością organizuje szereg akcji promocyjnych z zamiarem wypromowania swoich autorskich produktów. Działalność reklamowa polega między innymi na:
wydaniu gadżetów reklamowych z logo firmy zarówno dotychczasowym, jak i nowym klientom firmy, takich jak np.: smycze, kubki, szklanki, breloki, kalendarze czy długopisy
degustacji towarów dla dotychczasowych i nowych klientów firmy poprzez organizację akcji degustacyjnych w różnych punktach handlowych (supermarkety i inne placówki handlowe)
organizowaniu od czasu do czasu pokazów połączonych z degustacją.
Degustacje są i będą organizowane zarówno dla nowych jak i dotychczasowych kontrahentów firmy. Degustacja połączona jest z nabyciem towaru. W przypadku, kiedy nabywca otrzyma razem z towarem, naczynie, to musi je później zwrócić podatnikowi. Od nabytych produktów wykorzystywanych do wytworzenia towarów podatnik odliczył 100% podatku VAT. Lody przeznaczone na degustację posiadają małą porcję, która znacznie różni się od tej wydawanej standardowo. Czy wydanie porcji lodów jako próbki w ramach degustacji podlega pod opodatkowanie podatkiem VAT?
Odpowiedź: Już od dłuższego czasu degustacje są częstą formą prowadzonej reklamy produktów przedsiębiorcy i to na różnych rynkach nie tylko krajowych, ale i zagranicznych. Podatnik prowadzi działania reklamowe związane z działalnością gospodarczą w celu zwiększenia sprzedaży towaru. Podczas degustacji klienci otrzymują niewielkie porcje produktu, który w żaden sposób nie jest w stanie zaspokoić ich potrzeb. Z tego powodu nieodpłatne wydanie próbek danych lodów nie nakłada na podatnika obowiązku opodatkowania czynności wydania lodów podatkiem VAT (art. 7 ust. 3 oraz ust. 7 ustawy o VAT).
Podobne zdanie w tej kwestii potwierdzają także wydane interpretacje indywidualne, jak np.:
interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, nr sygn. IPPP1/443-55/12-2/EK z dnia 6 marca 2012 roku
interpretacja wydana przez Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, nr sygn. 2461-IBPP2.4512.58.2017.1.BW z dnia 24 kwietnia 2017 roku
interpretacja wydana przez Dyrektora krajowej Izby Skarbowej, nr sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.500.2020.1.KW z dnia 9 października 2020 roku.
Brak podatku VAT przy nieodpłatnym przekazaniu pełnowartościowego towaru
W niektórych okolicznościach towar pełnowartościowy może być traktowany jak próbka towaru. Oznacza to, że jego wydanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Takie stanowisko potwierdza też Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, który w interpretacji indywidualnej, sygn. 0113- 1061-IPTPP1.4512.1.2016.2.AK z dnia 26 lutego 2016 roku napisał, że:
Działalność podatnika obejmuje produkcję i dystrybucję dwóch podstawowych grup produktów: margaryn i tłuszczy oraz różnorodnych wyrobów piekarniczych, takich jak pieczywo (chleby, bagietki, kajzerki, bułki z serem), wyroby amerykańskie (donuty, muffiny), ciastka i przekąski (rogaliki francuskie, ciastka z nadzieniami, strudel z porem i szynką, etc.) oraz ciasta (np. sernik, torty, biszkopty, tarty). Jednostką sprzedaży w działalności jest karton produktów. Podatnik chce przeprowadzić kampanię marketingową polegającą na wysyłaniu do klientów próbek towarów. W wysyłanych kartonach znalazłyby się towary takie jak w standardowej sprzedaży. Wydanie towarów nie byłoby powiązane z konkretną transakcją zakupową a stanowiło tylko możliwość przetestowania przez nabywców produktów miałaby. Cel wysyłki kartonu z towarami do nabywcy ma na celu promocję marki oraz zapewnienie wzrostu sprzedaży. Próbki miałyby postać kartonu produktów, zawierającego te same towary co w standardowej sprzedaży lub kartonu produktów zawierającego różne towary, stanowiącego mix towarów właściwych.
Takie samo zdanie prezentuje też urząd skarbowy, który wskazał, że:
w powyższych okolicznościach przekazanie zarówno kartonu produktów, zawierającego te same towary jak i kartonu produktów zawierającego różne towary, stanowiącego mix towarów jest w pełni uzasadnione, ponieważ potrzeba kampanii promocyjnej wymaga użycia i pokazania pełnowartościowego produktu, jakim klient byłby zainteresowany. Wobec tego należy uznać, że przekazanie kartonu produktów, zawierającego te same towary lub kartonu produktów zawierającego różne towary, spełnia definicję próbki określonej w art. 7 ust. 7 ustawy o VAT i w konsekwencji ich przekazanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Brak podatku PIT – nieodpłatne przekazanie prezentów o małej wartości i próbek
W przypadku czynności wydania próbek towaru na degustację należy przede wszystkim poddać analizie fakt, czy nieodpłatne przekazanie towaru na degustację stanowi dla odbiorcy nieodpłatne świadczenie. W świetle art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT)wartość pieniężną innych świadczeń nieodpłatnych należy ustalić w następujący sposób:
według cen stosowanych wobec innych odbiorców - przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia
według cen zakupu - przedmiotem świadczeń są zakupione usługi
według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lokalu lub budynku - przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku
na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy bądź praw tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia - pozostałe przypadki.
W sytuacji, kiedy otrzymanie towaru w ramach degustacji zostanie uznane za otrzymanie nieodpłatnego świadczenia, to wtedy, jeżeli:
odbiorcą nieodpłatnych świadczeń jest osoba prywatna nieprowadząca żadnej działalności gospodarczej, to ma ona obowiązek rozpoznać przychód z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o PIT)
odbiorcą nieodpłatnych świadczeń jest podatnik prowadzący działalność gospodarczą, to wtedy ma on obowiązek rozpoznać przychód z nieodpłatnych świadczeń i opodatkować go według stosowanej w działalności formy opodatkowania.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT z zapłaty podatku dochodowego zwolnione są przychody z nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od świadczeniodawcy związane z promocją lub reklamą, pod warunkiem, że jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł. Zwolnienia nie można zastosować, jeżeli świadczenie będzie dokonywane na rzecz pracownika osoby świadczącej te czynności lub na rzecz osoby, która pozostaje w stosunku cywilnoprawnym ze świadczeniodawcą. W niektórych przypadkach nabycie towarów przez sprzedawcę i przekazanie ich na degustację może nie stanowić kosztów uzyskania przychodów w firmie. W interpretacji ogólnej o nr sygn. DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521 z dnia 25 listopada 2013 roku Minister Finansów stwierdził, że:
analiza też wyroku NSA z dnia 17 czerwca 2013 roku, sygn. akt. II FSK 702/11 prowadzi do wniosku, iż nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.
