Znak towarowy jako źródło przychodu – możliwe kwalifikacje
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) przewiduje kilka potencjalnych źródeł przychodów, które mogą mieć zastosowanie w przypadku dzierżawy znaku towarowego; ostateczna kwalifikacja zależy od kontekstu, w jakim dochodzi do jego udostępnienia:- działalność gospodarcza – jeśli udostępnienie znaku odbywa się w sposób zorganizowany, ciągły i zarobkowy, może być uznane za działalność gospodarczą,
- najem lub dzierżawa prywatna – w przypadku, gdy znak nie stanowi składnika majątku firmowego i jest udostępniany okazjonalnie, np. przez osobę fizyczną niezarejestrowaną jako przedsiębiorca,
- prawa majątkowe – przychód wynikający z samego faktu posiadania praw ochronnych do znaku, udostępnianego odpłatnie innym podmiotom.
Dzierżawa znaku w ramach działalności gospodarczej
Jeśli znak towarowy został zgłoszony do ochrony i jest wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej – np. w celu uzyskiwania systematycznych przychodów z jego komercyjnego udostępniania – wówczas uzyskane środki klasyfikowane są jako dochód z działalności gospodarczej. Oznacza to możliwość wyboru jednej z dostępnych form opodatkowania: skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, w zależności od wybranej formy rozliczeń.
Taka sytuacja występuje najczęściej w przypadku, gdy znak jest integralną częścią strategii marketingowej i komercjalizacyjnej przedsiębiorstwa.Znak towarowy w majątku prywatnym – najem czy prawa majątkowe?
Zgoła inaczej sytuacja wygląda, gdy właściciel znaku towarowego nie prowadzi działalności gospodarczej. W takim przypadku przychód może pochodzić z dwóch źródeł. Pierwszym z nich jest najem lub dzierżawa. Jeżeli znak towarowy jest elementem majątku prywatnego i jest wynajmowany na podstawie umowy cywilnoprawnej – np. spółce z o.o. za miesięczne wynagrodzenie – pojawia się możliwość zastosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych:- 8,5% do przychodu 100 000 zł rocznie,
- 12,5% od nadwyżki ponad ten próg.
To korzystna opcja dla podatników, szczególnie gdy brak jest istotnych kosztów związanych z utrzymaniem znaku. Istotnym warunkiem jest jednak właściwa konstrukcja umowy oraz brak powiązania z działalnością gospodarczą.
Drugi przypadek to przychody z praw majątkowych. Zgodnie z art. 18 ustawy o PIT, przychodami z praw majątkowych są między innymi dochody z odpłatnego udostępniania praw do znaków towarowych, jeżeli dochód nie wynika z klasycznej umowy najmu, a z samego faktu posiadania prawa ochronnego.
W takim przypadku opodatkowanie odbywa się na zasadach ogólnych, według skali podatkowej:- 0% do 30 000 zł (kwota wolna),
- 12% od 30 001 zł do 120 000 zł,
- 32% od nadwyżki ponad 120 000 zł.
Organy podatkowe vs. sądy administracyjne – różne interpretacje
Organy skarbowe przyjmują zazwyczaj konserwatywne podejście i traktują przychody z dzierżawy znaku jako dochód z praw majątkowych, nawet jeśli umowa wskazuje na klasyczny najem. Przykładowo, w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej z 20 lipca 2023 r. podkreślono, że odpłatne udostępnienie znaku stanowi przychód z praw majątkowych niezależnie od formy prawnej (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.327.2023.3.MZ).
Z kolei sądy administracyjne coraz częściej stają po stronie podatników. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 lutego 2024 r. (sygn. II FSK 796/22) podkreślono, że jeżeli podstawą prawną korzystania ze znaku jest umowa dzierżawy, przychód należy zakwalifikować jako dochód z najmu.
To fundamentalna rozbieżność, która może prowadzić do sporów z fiskusem – nawet w przypadku prawidłowo skonstruowanej umowy.Jak przygotować się w praktyce?
Aby zminimalizować ryzyko podatkowe i zwiększyć szanse na korzystne opodatkowanie, warto zastosować następujące kroki:- sporządzenie szczegółowej umowy dzierżawy, która jasno określi przedmiot umowy, wynagrodzenie, okres obowiązywania oraz sposób wykorzystania znaku,
- rejestracja znaku towarowego w Urzędzie Patentowym – to warunek konieczny dla skutecznej ochrony prawnej,
- wystąpienie o interpretację indywidualną, która może stanowić ochronę prawną w przypadku kontroli.,
- unikanie mieszania majątku prywatnego i firmowego, zwłaszcza przy jednoosobowej działalności gospodarczej – brak rozdziału może prowadzić do zakwestionowania charakteru przychodu,
- dokumentowanie przepływów finansowych – ważne, by płatności za dzierżawę były jasno udokumentowane i niebudzące wątpliwości.
Rejestracja znaku towarowego jako element optymalizacji
W kontekście zmian wprowadzonych przez tzw. Polski Ład, coraz więcej przedsiębiorców szuka alternatywnych metod zarządzania opodatkowaniem. Dla wielu z nich odpowiedzią okazuje się być rejestracja znaku towarowego i jego dalsze komercyjne wykorzystanie, np. poprzez dzierżawę własnej spółce.
Choć taka struktura może budzić wątpliwości organów podatkowych, przy prawidłowym przygotowaniu dokumentacji i zastosowaniu się do wytycznych orzecznictwa – może być skutecznym sposobem na legalne obniżenie obciążeń fiskalnych.Przykłady z rynku – sukcesy i porażki
Historia znaków towarowych pokazuje, że nie tylko wielkie koncerny jak Apple wiedzą, jak czerpać korzyści z ochrony marki. Polskim przykładem może być sukces lodów sygnowanych przez Ekipę – które, mimo ogromnego sukcesu rynkowego, na początku nie zostały wystarczająco szybko zgłoszone do ochrony. Skutkowało to próbami rejestracji znaku przez osoby trzecie i kosztownymi sporami sądowymi.
To potwierdza, że odpowiednio wczesna rejestracja znaku towarowego to nie tylko kwestia prawna, ale i strategiczna decyzja biznesowa.Podsumowanie
Dzierżawa znaku towarowego może być doskonałym źródłem dochodu – zarówno dla firm, jak i osób prywatnych. Kluczowe znaczenie ma jednak właściwe przyporządkowanie przychodu do odpowiedniego źródła i dobranie optymalnej formy opodatkowania. Ryczałt może być opłacalny, ale wymaga spełnienia określonych warunków i wiąże się z ryzykiem interpretacyjnym.
W obliczu niejednoznacznych stanowisk fiskusa i sądów, najlepszym rozwiązaniem jest indywidualna analiza przypadku oraz zabezpieczenie się interpretacją podatkową. Rejestracja znaku towarowego to nie tylko ochrona marki, ale też narzędzie do planowania podatkowego – o ile zostanie właściwie wykorzystane.
Data publikacji: 2025-06-09, autor: FakturaXL
