Przedsiębiorcy zobowiązani są do odprowadzania od wynagrodzeń składek na ZUS. Jedną z nich jest składka na Fundusz Pracy. Czym jest wspomniany fundusz? Jaka jest jego wysokość? Kto nie musi go płacić?
Czym jest Fundusz Pracy, na co przeznaczone są środki?
Fundusz Pracy jest państwowym, celowym funduszem gromadzącym środki na cele związane z promocją zatrudnienia, które zostały wskazane w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ustawa zawiera podstawowe informacje o Funduszu Pracy. Kwoty go zasilające mają ograniczyć bezrobocie i mają przyczynić się do aktywizacji osób pozostających bez pracy. Przeznaczone są między innymi na:
zasiłki dla bezrobotnych
szkolenia i przekwalifikowanie osób bezrobotnych
koszty wynagrodzeń pracowników młodocianych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę celem przygotowania zawodowego
prace interwencyjne
roboty publiczne
założenie działalności gospodarczej
rozwój pośrednictwa zawodowego
rozwój systemów informatycznych
badania rynku pracy
wyposażenie lub doposażenie stanowisk pracy.
Dodatkowo pieniędzmi z funduszu można pokryć koszty związane ze specjalizacją oraz realizacją staży podyplomowych przeznaczonych dla:
lekarzy
stomatologów
pielęgniarek
położnych
innych związanych z zawodem.
Środki, którymi fundusz dysponuje pochodzą w części z zasobów państwa, z budżetu Unii Europejskiej oraz ze składek uiszczanych przez pracodawców.
Fundusz Pracy – kto musi opłacać składki?
Obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy spoczywa na pracodawcach zatrudniających pracowników na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych oraz w innych przypadkach, na które wskazuje wyżej wymieniona ustawa o promocji zatrudnienia.
Składki na Fundusz Pracy zobowiązani opłacać są między innymi:
pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za osoby:
pozostające w stosunku pracy lub stosunku służbowym
wykonujące pracę nakładczą o zatrudnione w ramach umowy zlecenia lub innych równoważnych umów (umowy cywilnoprawne)
osoby współpracujące z wykonawcami takich umów
osoby wykonujące pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania
osoby pobierające stypendia sportowe
osoby otrzymujące: - świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym - świadczenie górnicze - górniczy zasiłek socjalny - wynagrodzenie przysługujące w okresie świadczenia górniczego, stypendium przeznaczone na przekwalifikowanie lub kontrakt szkoleniowy
osoby będące żołnierzami zawodowymi lub funkcjonariuszami, którzy nie spełniają warunków do uzyskania emerytury lub renty inwalidzkiej, które to warunki zostały określone w przepisach branżowych, za których po zwolnieniu ze służby lub rozwiązaniu stosunku pracy była odprowadzana składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od uposażenia lub wynagrodzenia wypłaconego w okresie służby lub stosunku pracy na podstawie odrębnych przepisów. Obowiązek dotyczy żołnierzy i funkcjonariuszy, którzy zostali zwolnieni ze służby po 31 grudnia 2005 roku
osoby będące funkcjonariuszami, którzy w chwili zwolnienia ze służby spełniają warunki do uzyskania prawa do policyjnej renty inwalidzkiej o ile były przekazywane składki na ich ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższy obowiązek dotyczy funkcjonariuszy, którzy zostali zwolnieni ze służby po 31 grudnia 2005 roku
rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie kółek rolniczych lub spółdzielnie usług rolniczych. Składki odprowadzane są za własnych członków, z wyłączeniem członków, którzy wnieśli wkład gruntowy o powierzchni użytków rolnych powyżej 2 ha przeliczeniowych
inne osoby od tych wymienionych powyżej, które są objęte ubezpieczeniami: emerytalnym i rentowymi lub zaopatrzeniem emerytalnym, jak np. osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą.
Fundusz Pracy – za kogo nie trzeba opłacać składek?
Zgodnie z przepisami nie ma obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy za:
duchownych
osoby pobierające zasiłek stały na podstawie przepisów o pomocy społecznej
osoby pobierające zgodnie z przepisami o świadczeniach rodzinnych: o świadczenie pielęgnacyjne o specjalny zasiłek opiekuńczy o dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka
osoby pobierające zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów
osoby objęte ubezpieczeniem społecznym rolników
żołnierzy niezawodowych będących w służbie czynnej
osoby odbywające zastępcze formy służby wojskowej
osoby przebywające na urlopach wychowawczych oraz pobierające zasiłek macierzyński
osoby pobierające świadczenie szkoleniowe po ustaniu zatrudnienia na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
nianie (osoby świadczące pracę na podstawie umowy uaktywniającej, o której mówi ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat
osoby sprawujące osobistą opiekę nad dzieckiem, o których mówi art. 6a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z wyłączeniem osób wymienionych w art. 6b ust. 1 tejże ustawy
doktorantów z tytułu otrzymanego stypendium doktoranckiego, o którym mówi art. 209 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zatrudnionych przez:
przedsiębiorcę Polskiego Związku Głuchych i Polskiego Związku Niewidomych oraz Związku Ociemniałych Żołnierzy RP
Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi
Zakład Opieki dla Niewidomych w Laskach
zakłady aktywności zawodowe
pracowników powracających do pracy z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego – zwolnienie z opłacania składek obowiązuje przez okres 36 miesięcy licząc od pierwszego miesiąca po powrocie z takiego urlopu
pracowników, którzy ukończyli 50 lat i przez 30 dni przed zatrudnieniem pozostawali w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy (PUP) – zwolnienie z opłacania składek obowiązuje przez 12 miesięcy licząc od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę
pracowników skierowanych do pracy przez Powiatowy Urząd Pracy, którzy nie ukończyli 30 lat – zwolnienie z opłacania składek obowiązuje przez 12 miesięcy licząc od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę
kobiety, które skończyły 55 lat
mężczyźni, którzy skończyli 60 lat
pracowników, którzy zarabiają poniżej minimalnego wynagrodzenia za pracę, np. jeżeli pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy i nie osiągają przychodów z innych źródeł. W 2024 roku kwota minimalnego wynagrodzenia wynosi od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 roku – 4 242 zł, a od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku – 4 300 zł.
Poza tym z opłacania składek na Fundusz Pracy zwolniony jest zleceniodawca będący osobą fizyczną, który nie zatrudnia pracowników na umowę o pracę, a jedynie osoby na podstawie umów cywilnoprawnych. Składek na FP nie muszą płacić również przedsiębiorcy, którzy opłacają składki na ubezpieczenia społeczne naliczane od podstawy niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia o pracę. Głównie chodzi o przedsiębiorców korzystających z ulg zusowskich (ZUS preferencyjny oraz Mały ZUS Plus).
Fundusz Pracy – zasady wyliczania składki
Pracodawca będący płatnikiem składek opłaca składkę na Fundusz Pracy za osoby, które mają obowiązek opłacania składek społecznych na ubezpieczenia ZUS (emerytalne i rentowe). Wysokość składki oblicza się od tej samej podstawy, którą bierze się pod uwagę przy wyliczaniu składek na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli podstawa wymiaru przeliczona na okres miesiąca będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, to nie ma obowiązku opłacania składki na FP. W przypadku, kiedy pracownik zatrudniony jest jeszcze przez innego pracodawcę, to składkę na Fundusz Pracy muszą obliczyć i odprowadzić obaj pracodawcy pod warunkiem, że łączna kwota podstaw wymiaru w przeliczeniu na okres miesiąca jest równa przynajmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę. Stopa procentowa składki na Fundusz Pracy została określona w ustawie budżetowej. Jest niezmienna od 2021 roku i wynosi 1% podstawy wymiaru. Składka na FP płacona jest łącznie ze składką na Fundusz Solidarnościowy. Łączną kwotę wykazuje się w deklaracji ZUS DRA w polu 01 w bloku VII.
