Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów rolnicy, którzy prowadzą gospodarstwo rolne mają obowiązek prowadzenia książki przeznaczonej dla nich zgodnie ze wzorem zamieszczonym w załączniku nr 2 do wymienionego rozporządzenia po spełnieniu określonych warunków.
KPiR dla rolnika – kiedy rolnik zobowiązany jest do jej prowadzenia?
Rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów dokładnie określa, którzy podatnicy zobowiązani są do prowadzenia książki. Wyróżnia się dwie grupy podmiotów:
I grupa – osoby fizyczne, przedsiębiorstwa w spadku, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą
II grupa - rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne po spełnieniu określonych warunków.
Jeżeli rolnik spełnia wymienione poniżej wymagania, to ma obowiązek prowadzenia książki podatkowej przeznaczonej dla rolników zgodnie ze wzorem z załącznika nr 2 do rozporządzenia w sposób określony w rozdziale 3 tego przepisu.
Wymagania, które musi spełnić rolnik, aby móc prowadzić książkę przychodów i rozchodów zostały określone w par. 2 ust. 2 rozporządzenia i muszą zostać spełnione łącznie:
rolnik musi prowadzić gospodarstwo rolne i nie może zatrudniać w nim pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz pracowników rolnych
rolnik musi prowadzić działalność gospodarczą osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym
łączny przychód z tej działalności nie może przekroczyć w danym roku podatkowym 10 000 zł.
Wynika z tego, że rolnik przede wszystkim powinien prowadzić działalność gospodarczą, a nie tylko działalność rolniczą. Książkę przychodów i rozchodów może prowadzić w sposób uproszczony, a w przypadku przekroczenia przychodów w kwocie 10 000 zł rocznie zobowiązany jest do prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach ogólnych.
Czym jest gospodarstwo rolne?
Definicja gospodarstwa rolnego została wskazana w art. 553 Kodeksu cywilnego i brzmi:
Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
Rodzaje dowodów księgowych w KPiR
Zapisy dokonywane przez rolników w książce przychodów i rozchodów muszą pochodzić z rzetelnych dowodów księgowych i być ujęte w języku polskim oraz w polskiej walucie starannie, trwale i czytelnie. Do podstawowych dowodów księgowych na podstawie, których można dokonywać wpisów w PKPiR należą:
dzienne zestawienia dowodów, np. faktur dotyczących sprzedaży, które zostaną sporządzone w zbiorczym zapisie
noty księgowe korygujące zapisy dotyczące operacji gospodarczej wynikającej z obcego lub własnego dowodu, który podatnik otrzymał od kontrahenta lub taki został przekazany kontrahentowi
dowody przesunięć
dowody opłat pocztowych i bankowych
inne dowody opłat, również dokonywane na podstawie książeczek opłat.
KPiR dla rolnika – podstawowe zasady prowadzenia książki
Zasady prowadzenia książki przychodów i rozchodów przez rolnika zostały zawarte w rozdziale 3 wyżej wymienionego rozporządzenia:
§ 29. [Zasady prowadzenia ksiąg przez rolników] 1. Rolnicy, o których mowa w § 2 ust. 2, zwani dalej "rolnikami", są obowiązani zbroszurować księgę i kolejno ponumerować jej karty. 2. Księga oraz dowody, o których mowa w § 11-15, na których podstawie są dokonywane w niej zapisy, ma znajdować się na stałe w miejscu zamieszkania rolnika, a jeżeli prowadzenie księgi zostało zlecone biuru rachunkowemu - w miejscu prowadzenia lub przechowywania księgi przez to biuro.
Rolnik musi prowadzić książkę w sposób rzetelny i niewadliwy umieszczając w niej tylko przychody i koszty z działalności gospodarczej. Wszelkie zakupione materiały podstawowe oraz towary handlowe powinny zostać ujęte niezwłocznie po ich otrzymaniu lub najpóźniej przed przekazaniem ich do magazynu, przerobu bądź sprzedaży. Zapisy dotyczące sprzedaży wyrobów, towarów handlowych oraz usług powinny zostać dokonane na podstawie wystawionych faktur lub na podstawie dowodu wewnętrznego wystawionego na koniec dnia, jeżeli sprzedaż nie jest udokumentowana fakturą.
Książka przychodów i rozchodów razem z dowodami księgowymi na podstawie, których dokonywane są zapisy w księdze powinna być przechowywana na stałe w miejscu zamieszkania rolnika. Jeżeli księgowość została powierzona biuru księgowemu, to powinno to być miejsce, w którym biuro prowadzi lub przechowuje książkę.
KPiR – wzór dla rolnika
Wzór książki przychodów i rozchodów dla rolnika jest wersją uproszczoną zawierającą tylko 7 kolumn:
kolumna I – wpisuje się w niej kolejny numer zapisu w księdze. Jest to numer, który służy do oznaczenia dowodu na podstawie, którego dokonywany jest zapis
kolumna II – służy do wpisywania dnia miesiąca widniejącego na dokumencie na podstawie, którego dokonywany jest zapis. W tym miejscu podaje się datę poniesienia wydatku, datę otrzymania towaru lub uzyskania przychodu bądź datę zestawienia sprzedaży
kolumna III – służy do wpisania numeru faktury lub innego ujmowanego dowodu. W przypadku zapisu na podstawienia dziennego zestawienia sprzedaży należy wpisać numer zestawienia faktur
kolumna IV – ujmuje się w niej przychody, jak np. sprzedaż usług lub sprzedaż towarów handlowych
kolumna V – ujmuje się w niej poniesione koszty z wyłączeniem kosztów nieuznanych za koszty uzyskania przychodu. W tym miejscu wpisuje się np. zakup materiałów lub towarów handlowych wg ceny zakupu, koszty uboczne związane z zakupem, jak: koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze oraz inne wydatki, jak: czynsz za lokal, opłatę za energię elektryczną, gaz, wodę itp., opłatę za telefon, wydatki poniesione na remont
kolumna VI – ujmuje się w niej koszty działalności badawczo-rozwojowej, o których mówi art. 26e ustawy o podatku dochodowym
kolumna VII – wpisuje się w niej uwagi dotyczące treści zapisów w kolumnach od II do VI .
