Każdy przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, musi przestrzegać obowiązujących przepisów i wymogów – od tej zasady nie ma żadnych wyjątków. Dotyczy to również rolników generujących przychody ze sprzedaży produktów rolnych oraz świadczących usługi. W związku z obowiązującymi przepisami pojawia się pytanie, czy rolnicy są zobowiązani do regulowania podatku VAT oraz podatku dochodowego? Odpowiedzi na wszystkie pytania znajdują się poniżej. podatki dla rolnika jak rozliczyc gospodarstwo rolne

Działalność rolnicza – czym jest?

Ustawa o podatku rolnym zawiera definicję działalności rolniczej. Wymaganym warunkiem do prowadzenia działalności rolniczej jest posiadanie gospodarstwa rolnego, czyli powierzchni gruntów, która po zsumowaniu jest większa od 1 ha albo 1 ha przeliczeniowego.

Właściciel albo posiadacz gruntu to:
  • osoba fizyczna,
  • osoba prawna,
  • jednostka organizacyjna (również spółka nieposiadająca osobowości prawnej).

Przedmiot działalności rolnej

Działalność rolnicza polega na produkcji roślinnej oraz zwierzęcej (zaliczając do tego produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego), produkcję warzywną, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, a także sadowniczą.

Pod nazwą działalność rolnicza rozumie się także hodowlę oraz produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłu fermowego, chów i hodowlę ryb.

Działy specjalne produkcji rolnej a działalność rolnicza – jaki podatek?

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy nie odnoszą się do przychodów z działalności rolniczej z zastrzeżeniem, że są przychodami pochodzącymi ze specjalnej produkcji rolnej, czyli:
  • uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych,
  • uprawy grzybów i ich grzybni,
  • uprawy roślin „in vitro”,
  • chowu drobiu rzeźnego i nieśnego,
  • wylęgarnia drobiu,
  • hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych,
  • hodowla dżdżownic,
  • hodowla entomofagów,
  • hodowla jedwabników,
  • hodowla pasiek,
  • hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.

Osoby prowadzące działy specjalne ustalają normy szacunkowe dochodu rocznego z wykorzystaniem załącznika nr 2 do ustawy PIT.

Trzeba mieć świadomość, iż działy specjalne produkcji rolnej są określane jako osobne źródło przychodów, czyli zgodnie z przepisami nie można ich łączyć z pozostałymi przychodami. Z kolei do ich rozliczenia wykorzystuje się odrębnie składane zeznanie roczne PIT-36 oraz PIT-36L.

Nie ma przeciwwskazań, aby rolnik prowadził zarówno działalność gospodarczą, jak i działy specjalne produkcji rolnej, jednak są one rozliczane na innych zasadach.

Gospodarstwo rolne a podatek dochodowy

Art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT wskazuje, że przychody z działalności rolniczej nie są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podmioty prowadzące działalność rolniczą muszą opłacać tylko podatek rolny wyznaczany zgodnie z ustawą o podatku rolnym. Kwota podatku zależy od paru czynników, a dokładnie liczby hektarów przeliczeniowych, rodzaju oraz klas użytków rolnych, zaliczanych do 1 z 4 okręgów podatkowych.

Art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT dotyczy przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Po zarejestrowaniu działalności przez rolnika jest on zobowiązany do opodatkowania przychodów podatkiem PIT, chociaż nie ma to żadnego wpływu na opodatkowanie działalności rolniczej, gdyż jest ona opodatkowana jedynie podatkiem rolnym.


Działalność gospodarcza a podatek VAT

W pierwszej kolejności trzeba wiedzieć, jaki podmiot jest określany podatnikiem podatku VAT. Mowa o osobach prawnych, jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej i osobach fizycznych zajmujących się samodzielnie działalnością gospodarczą, gdzie cel albo rezultat prowadzonej działalności nie odgrywa żadnego znaczenia.

Art. 15 ust. 4 ustawy wskazuje, iż osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo rolne, leśne albo rybackie zostanie podatnikiem, pod warunkiem że dostarczy do właściwego organu kompletne zgłoszenie rejestracyjne VAT-R.

Zgodnie z ustawą VAT, działalność rolnicza jest traktowana jako działalność gospodarcza, a gospodarz rolny jest klasyfikowany jako osobny podatnik podatku VAT.

Reasumując, rolnik, który rejestruje działalność gospodarczą, nie zostaje automatycznie podatnikiem podatku VAT, gdyż musi wypełnić stosowny formularz, ale ma też możliwość zostać rolnikiem ryczałtowym – to alternatywne rozwiązanie.

Wśród obowiązków czynnego podatnika VAT jest wystawianie faktur, prowadzenie rejestrów VAT sprzedaży i zakupu, a także uzupełnianie i dostarczanie JPK_V7.

Z kolei niewątpliwą zaletą bycia czynnym podatnikiem VAT jest prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów albo prawo do zwrotu podatku VAT.

Po rejestracji jako czynny podatnik VAT, rolnik ma prawo odliczać podatek VAT od wszystkich zakupów, jeżeli są powiązane z prowadzoną działalnością rolniczą podlegającą opodatkowaniu.

Pozostałe przychody rolnika a podatek PIT

Wielu rolników w celu poprawy sytuacji materialnej generuje przychody z kilku źródeł. Wymaga się wtedy od niego właściwego zakwalifikowania, opodatkowania i rozliczenia tych przychodów w zeznaniu rocznym.

Rolnicy uzyskują przychody ze świadczenia pracy na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia oraz innych umów wyznaczonych przez ustawodawcę. Za dodatkowe źródło dochodu traktuje się także emeryturę, rentę oraz pozostałe świadczenia uzyskiwane z ZUS-u, oraz KRUS-u, dochody z dzierżawy gruntów, najmu sprzętu rolniczego.

Przychody mogą być uzyskiwane ze sprzedaży produktów roślinnych oraz zwierzęcych przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy. Jednak wymaga się przestrzegania kilku zasad, a mianowicie w przetwarzaniu nie biorą udziału pracownicy, wymagane jest prowadzenie stosownej ewidencji. Sprzedaż podlega zwolnieniu od podatku PIT do limitu przychodów w wysokości 40 000 zł. Jeżeli przychody ze sprzedaży przekroczą wskazaną kwotę, wymagane jest wpisanie przychodu w zeznaniu rocznym.

Działalność agroturystyczna stanowi dodatkowe źródło dochodu dla wielu rolników. Zwolnienie od podatku dochodowego obowiązuje, jeżeli wynajmowanych pokoi jest mniej niż 5.

Rolnicy prowadzą także indywidualną działalność gospodarczą. Mają prawo regulować składki KRUS z uwzględnieniem limitów kwot należnego podatku dochodowego za wcześniejszy rok podatkowy.

Rolnik ryczałtowy jako alternatywa dla czynnego podatnika VAT

Rolnik nie ma obowiązku zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT. Równie dobrze może zostać rolnikiem ryczałtowym. To podmiot zajmujący się dostawą produktów rolnych bądź świadczeniem usług rolniczych, któremu przysługuje zwolnienie przedmiotowe od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 3. Poniżej przedstawiamy, jakie zasady obowiązują rolników ryczałtowych.

Faktura VAT RR to dokument przygotowywany przez nabywcę produktów rolnych opodatkowanych podatkiem VAT w wysokości 7% - kwota zryczałtowanego zwrotu podatku VAT.

Obliczona wartość podatku należnego nie trafia do budżetu państwa, ale uzyskuje ją rolnik ryczałtowy.

Bycie rolnikiem ryczałtowym oznacza zdecydowanie mniej obowiązków niż w przypadku czynnych podatników VAT, a mianowicie nie jest wymagana rejestracja do podatku VAT, nie trzeba przygotowywać faktur sprzedaży i prowadzić ewidencji VAT. Nie ma też obowiązku przygotowania i dostarczania pliku kontrolnego JPK_V7.

Rozliczanie gospodarstwa rolnego – kilka słów podsumowania

Prowadząc gospodarstwo rolne, podmiot nie musi przestrzegać przepisów ustawy o podatku dochodowym, czyli nie jest zobowiązany do regulowania podatku rolnego, chociaż od tej zasady obowiązuje kilka wyjątków. Podatek rolny jest opłacany przez właścicieli gruntów, posiadaczy samoistnych, użytkowników wieczystych gruntów, posiadaczy gruntów, będących własnością Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, a także dzierżawcy, gdy mają wydzierżawione grunty.

Działy specjalne produkcji rolnej podlegają ustawie PIT. Rolnicy uzyskujący dochody z innych źródeł muszą je opodatkować na zasadach wyznaczonych w ustawie o podatku dochodowym. Wszystkie źródła przychodów są rozliczane osobno.

Rolnicy są zobowiązani do przestrzegania przepisów ustawy o podatku VAT, gdyż prowadzenie gospodarstwa rolnego jest klasyfikowane jako działalność gospodarcza. Pragnąc odliczać podatek VAT od zakupów nabywanych na rzecz prowadzonego gospodarstwa rolnego, muszą zarejestrować się do podatku VAT.

Podmioty, które zdecydują się skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT, muszą zarejestrować się jako rolnicy ryczałtowi uzyskujący 7% zwrot podatku VAT.

Gospodarstwo rolne może być rozliczane na kilka sposobów, nie należą one do skomplikowanych i pracochłonnych, jednak każdy sposób ma zarówno wady, jak i zalety.


Data publikacji: 2023-10-26, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU