Prowadzenie działalności gospodarczej w zawodzie fizjoterapeuty staje się coraz popularniejszym kierunkiem rozwoju zawodowego. Coraz więcej specjalistów decyduje się na odejście od pracy etatowej w placówkach medycznych na rzecz samodzielnego prowadzenia gabinetu, co pozwala im nie tylko zwiększyć niezależność, ale również elastycznie kształtować ofertę i czas pracy. Własna praktyka to jednak nie tylko wolność zawodowa – to także szereg obowiązków administracyjnych, formalnych i podatkowych, które należy spełnić, aby działać legalnie i bez ryzyka sankcji. Dlatego otwarcie gabinetu fizjoterapeutycznego wymaga kompleksowego podejścia – od wyboru formy działalności i sposobu opodatkowania, po uzyskanie odpowiednich wpisów do rejestrów i przygotowanie lokalu zgodnego z wymogami sanitarno-technicznymi.
Aby prowadzić działalność fizjoterapeutyczną w Polsce, konieczne jest przede wszystkim posiadanie prawa wykonywania zawodu fizjoterapeuty oraz wpisu do rejestru zawodowego (Krajowa Rada Fizjoterapeutów / Polska Izba Fizjoterapeutów). Ustawa o zawodzie fizjoterapeuty wymaga m.in. określonego poziomu wykształcenia i spełnienia warunków zdrowotnych i językowych.
Działalność fizjoterapeutyczna jest działalnością regulowaną — oznacza to, że nie wystarczy tylko zarejestrować działalność gospodarczą, ale także podlegać wpisowi do odpowiedniego rejestru praktyk zawodowych bądź jako podmiot leczniczy. W praktyce oznacza to, że prowadzenie gabinetu fizjoterapeuty wymaga spełnienia standardów związanych z działalnością leczniczą.
Wybór formy działalności gospodarczej
Działalność fizjoterapeutyczna musi być prowadzona w formie zarejestrowanej działalności gospodarczej — działalność nierejestrowana, choć dopuszczalna dla bardzo małych przedsięwzięć, w tym przypadku nie wchodzi w grę z uwagi na charakter regulowany zawodu. Zatem fizjoterapeuta podejmujący działalność musi dokonać wyboru formy działalności gospodarczej. Najczęściej wybieraną formą jest jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) — prostsza w prowadzeniu, relatywnie tania i umożliwiająca uproszczoną księgowość. W sytuacji planowania większej placówki lub współpracy z innymi specjalistami warto rozważyć formy spółek – cywilnej, partnerskiej lub spółki z o.o., która daje możliwość ograniczenia odpowiedzialności majątkowej.
Rejestracja działalności i kod PKD
Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej odbywa się w systemie Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – online lub osobiście w urzędzie gminy/miasta. W trakcie wniosku należy wskazać m.in. nazwę firmy, adres gabinetu lub wskazać działalność mobilną, właściwy kod PKD (dla fizjoterapii zazwyczaj 86.95.Z) oraz formę opodatkowania i datę rozpoczęcia działalności. Ponadto należy dokonać zgłoszenia do ZUS jako osoba prowadząca działalność. Kolejno otrzymuje się wpis do CEIDG, numer NIP, REGON oraz status płatnika ZUS.
Rejestracja praktyki fizjoterapeutycznej
Samo zarejestrowanie działalności gospodarczej nie wystarcza, ponieważ zawód fizjoterapeuty podlega dodatkowym regulacjom zdrowotnym. Wymagany jest wpis do rejestru praktyk indywidualnych lub grupowych lub – jeśli działalność będzie prowadzona jako podmiot leczniczy – do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą (RPWDL) prowadzonego przez wojewodę. Wniosek ten składa się on-line i wiąże się z opłatą rejestracyjną (kwota może ulegać zmianie w zależności od roku). Brak wpisu skutkuje ryzykiem odpowiedzialności wykroczeniowej. Taka procedura ma na celu zapewnienie, że gabinet spełnia wymogi sanitarnotechniczne oraz zatrudnieni fizjoterapeuci są uprawnieni do wykonywania zawodu.
Rozliczenia podatkowe i kwestie księgowe
Wybór formy opodatkowania jest istotny z perspektywy finansowej; fizjoterapeuta prowadzący działalność gospodarczą może wybrać m.in.:
skalę podatkową (12 % i 32 %) – opłacalna przy wysokich kosztach działalności, ponieważ można odliczać koszty uzyskania przychodu,
podatek liniowy (19 %) – prostszy wybór przy przewidywaniu wyższych dochodów, jednak bez możliwości niektórych ulg,
ryczałt ewidencjonowany – uproszczony model (np. stawka 14% dla usług fizjoterapeutycznych w określonym roku) – odpowiedni przy niskich kosztach i przewidywalnych przychodach.
Równocześnie należy prowadzić odpowiednią księgowość – dla skali podatkowej lub podatku liniowego jest to Księga Przychodów i Rozchodów (KPiR), dla ryczałtu – ewidencja przychodów. Pełna księgowość zazwyczaj obowiązuje dopiero przy bardzo dużej skali działalności, więc w przypadku działalności jako fizjoterapeuta raczej się nie zdarza. Zgodnie z danymi sektora, mimo dużej liczby fizjoterapeutów w Polsce popyt w sektorze prywatnym wciąż przewyższa ofertę, co przekłada się na potencjał rozwoju biznesu.
Kwestie dodatkowe – VAT, kasa fiskalna, obowiązki zawodowe
Usługi fizjoterapeutyczne w ramach ochrony zdrowia – wykonywane przez osobę posiadającą stosowne kwalifikacje i wpis – są zwolnione z VAT. Oznacza to, że gabinet fizjoterapeutyczny świadczący takie usługi może funkcjonować bez rejestracji jako podatnik VAT, o ile nie rozszerza działalności o usługi niemedyczne (np. masaże relaksacyjne, sprzedaż suplementów). Kolejną kwestią jest kasa fiskalna – jeżeli usługi świadczone są na rzecz osób fizycznych i spełnione są warunki, wówczas obowiązek posiadania kasy może istnieć, ale w praktyce możliwe są zwolnienia (np. obrót na rzecz osób fizycznych nie przekracza określonej kwoty lub wszystkie płatności odbywają się przelewem). Ważne jest też ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) dla fizjoterapeuty – polisa powinna być ważna najpóźniej od dnia rozpoczęcia działalności.
Lokalne uwarunkowania rynkowe i marketing własnego gabinetu
Wejście na rynek prywatnych usług fizjoterapeutycznych nie polega wyłącznie na spełnieniu formalności. Kluczowe znaczenie ma przeanalizowanie lokalnego otoczenia – popytu, konkurencji, lokalizacji gabinetu (np. w pobliżu dużego osiedla, centrum miasta lub w sąsiedztwie placówki sportowej), a także opracowanie wiarygodnej strategii cenowej i marketingowej. Wśród rekomendacji eksperckich podkreśla się konieczność dokładnego określenia oferty usługowej, włączającej unikalny wyróżnik (np. specjalizacja w rehabilitacji pourazowej, neurologicznej, sportowej) oraz współpracy z lekarzami i klubami sportowymi jako źródłami skierowań. Ponadto, należy zważyć na konieczność regularnego inwestowania w wyposażenie, szkolenia i budowanie relacji z pacjentem – co przekłada się na rentowność gabinetu.
Ramowe kroki do uruchomienia działalności
Proces uruchomienia własnego gabinetu można ująć w kilku kluczowych krokach:
uzyskanie uprawnień zawodowych – prawo wykonywania zawodu, wpis do Krajowego Rejestru Fizjoterapeutów,
wybór i rejestracja formy działalności gospodarczej (JDG lub inna forma) oraz kodu PKD,
rejestracja praktyki fizjoterapeutycznej / wpis do rejestru podmiotów leczniczych, jeśli wymagane,
wybór formy opodatkowania, wdrożenie właściwej księgowości oraz zadbanie o obowiązki (VAT, kasa fiskalna, ubezpieczenie OC),
analiza rynku, wybór lokalizacji, określenie modelu usługowego i strategii pozyskania klientów.
Podsumowanie
Prowadzenie działalności jako fizjoterapeuta to przedsięwzięcie wymagające rzetelnego przygotowania – zarówno od strony formalno-prawnej, jak i biznesowej. Kluczowe jest spełnienie warunków zawodowych, właściwy wybór formy działalności, zgodność z przepisami dotyczącymi rejestracji oraz opodatkowania, a także skuteczne zaplanowanie oferty i strategii rynkowej. Przy właściwym podejściu i dbałości o jakość usług własny gabinet może stanowić wartościowe rozwiązanie dla fizjoterapeuty pragnącego działać niezależnie, budować własną markę i skalować działalność.
