Kiedy podstawa zwolnienia na fakturze nie jest wymagana?
Przedsiębiorca, który korzysta ze zwolnienia z VAT celem udokumentowania sprzedaży powinien wystawić fakturę VAT bez zamieszczania stawki VAT. Dokument bez VAT różni się trochę od faktury wystawionej przez czynnego podatnika VAT. Jedną z różnic jest konieczność umieszczenia na dokumencie informacji o podstawie zwolnienia. Od tej zasady występują pewne wyjątki.
Faktura wystawiona przez podatnika zwolnionego z VAT, a przepisy Ordynacji podatkowej
Ordynacja podatkowa w art. 87 par. 1 zawiera zapis, że podatnik prowadzący działalność gospodarczą ma obowiązek wystawić rachunek za dokonaną sprzedaż lub wykonanie usługi jeżeli nabywca zgłosi takie żądanie, a z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury.
W tym przypadku należy skorzystać z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (art. 106b). Napisane jest w nim, że podatnik, który rozlicza podatek VAT ma obowiązek dokumentowania sprzedaży towarów lub usług zawsze za pomocą faktur VAT, jeżeli ich odbiorcą jest inna firma, a także na żądanie nabywcy będącego osobą prywatną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Podatnicy, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT wystawiają fakturę za każdy raz kiedy otrzymają od odbiorcy żądanie jej sporządzenia.
Jeżeli podatnik sprzedał towar/usługę na rzecz osoby prywatnej nieprowadzącej działalności gospodarczej, to ma obowiązek wystawienia faktury na żądanie takiej osoby zawsze wtedy jeżeli żądanie nastąpiło przed upływem 3 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym miała miejsce dostawa towarów, została wyświadczona usługa lub podatnik otrzymał zapłatę w całości lub części.
Umieszczenie na fakturze informacji o podstawie zwolnienia z VAT
Faktura VAT wystawiona przez podatnika zwolnionego z VAT różni się od zwykłej faktury kilkoma elementami. Te, które powinny obowiązkowo znaleźć się na dokumencie zostały wskazane w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Bezpośrednio do podatników zwolnionych z VAT odnosi się zapis art. 106e ust. 1 pkt 19. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorca, który zwolniony jest z VAT wystawiając fakturę, ma obowiązek umieścić na niej informację o podstawie zwolnienia z VAT.
Występuje kilka możliwości zwolnienia:
zwolnienie ze względu na zakres wykonywanych czynności (art. 43 ust. 1)
zwolnienie ze względu na szczegółowe przepisy (art. 82 ust. 3)
zwolnienie ze względu na nieprzekroczenie limitu wartości sprzedaży w ubiegłym roku podatkowym (art. 113 ust. 1 i 9).
W przypadku umieszczania na fakturze podstawy zwolnienia z VAT dobrze jest również przejrzeć zapisy znajdujące się w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur. W rozdziale drugim wymienionego rozporządzenia zostały wskazane przypadki, w których faktury mogą zawierać mniejszy zakres danych niż ten określony w art. 106e ustawy o VAT, a także wymieniony został zakres tych danych. Par. 3 pkt 3 zawiera wykaz elementów jakie muszą znaleźć się na fakturze podatnika korzystającego ze zwolnienia ze względu na limit sprzedaży. Dokładna lista znajduje się w pkt. 1.
Ważne są zwłaszcza elementy wymienione w lit. od a do g, takie jak:
data wystawienia
kolejny numer
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika oraz nabywcy towarów/usług wraz z ich adresami
nazwa towaru/usługi
miara i ilość dostarczonych towarów lub zakres świadczonych usług
cena jednostkowa towaru lub usługi
kwota należności ogółem.
Pkt. 3 nie wymienia jako obowiązkowego elementu, który nakazywałby umieścić na fakturze:
wskazania przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku
Oznacza to, że informacji o podstawie zwolnienia nie trzeba umieszczać na fakturach przedsiębiorców, którzy nie rozliczają się z podatku VAT ze względu na nieprzekroczony limit wartości sprzedaży.
