Czasami przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa towary od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W jaki sposób należy udokumentować taką transakcję? towary od osoby prywatnej ksiegowanie

Zakup towarów od osoby prywatnej

Jednym z obowiązków przedsiębiorcy jest zapisywanie zdarzeń gospodarczych dotyczących podatków w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Podstawą zapisu jest dokument spełniający wymogi dowodu księgowego potwierdzający zaistnienie danego zdarzenia. Takim dowodem jest np.: faktura, czy rachunek potwierdzający zakup towarów. W przypadku zakupu towaru od osoby prywatnej, przedsiębiorca nie otrzyma takiego dokumentu. 
W niektórych sytuacjach może on wprowadzić towar zakupiony od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej za pomocą dowodu wewnętrznego

Dowód wewnętrzny 

jest dokumentem księgowym, który można wykorzystać jako dowód zakupu towaru tylko wtedy jeżeli:
  • zakupu dokonano bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy produktów roślinnych i zwierzęcych, które nie zostały przerobione sposobem przemysłowym lub zostały przerobione sposobem przemysłowym pod warunkiem, że przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka bądź na uboju zwierząt rzeźnych oraz obróbce poubojowej tych zwierząt
  • zakupu dokonano w jednostkach handlu detalicznego materiałów pomocniczych
  • zakupu dokonano od ludności (sklasyfikowane w PKWiU) surowców z roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych, jagód, owoców leśnych i grzybów leśnych (PKWiU ex 02.30.40.0)
  • zakupu dokonano od ludności odpadów po użytkowych będących surowcami wtórnymi z wyłączeniem zakupu (skupu) metali nieżelaznych, jak również samochodów przeznaczonych na złom i ich części składowych.

Umowa sprzedaży jako potwierdzenie nabycia towarów od osoby prywatnej

Przedsiębiorca, który chce udokumentować zakup towaru od osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej powinien z taką osobą zawrzeć umowę sprzedaży. Umowa, aby była ważna musi koniecznie zawierać wszystkie dane niezbędne do uznania jej za dowód księgowy.

Minimalny zakres danych dla takiej umowy to:
  • wiarygodne określenie wystawcy bądź wskazanie stron uczestniczących w operacji gospodarczej z ich nazwami i adresami, których dotyczy umowa
  • data sporządzenia umowy
  • data dokonania faktycznego zakupu, jeżeli jest inna od daty sporządzenia umowy
  • wskazanie przedmiotu operacji gospodarczej 
  • wartość przedmiotu
  • ilościowe określenie przedmiotu jeżeli jest on wymierny w jednostkach naturalnych
  • podpisy obu stron umowy.
Najlepiej jeżeli umowa zostanie sporządzona w 2 egzemplarzach (po jednej dla każdej ze stron umowy). Na podstawie umowy sprzedaży przedsiębiorca ma prawo dokonać zapisu dotyczącego zakupu towarów w książce podatkowej. Na koniec miesiąca musi nanieść na umowę numer zapisu z księgi i dołączyć go do dokumentacji księgowej. 

Zakup towarów od osoby prywatnej – VAT

Przedsiębiorca, który kupuje towary od osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od dokonanych zakupów. Umowa sprzedaży nie jest dokumentem, który daje prawo do odliczenia VAT. 

Umowa sprzedaży i podatek od czynności cywilno-prawnych (PCC)

Podatnik, który dokonuje zakupu towarów w oparciu o umowę sprzedaży musi liczyć się z zapłatą podatku od czynności cywilno-prawnych PCC. Taki podatek może mieć miejsce w przypadku nabycia towaru od osoby fizycznej o ile wartość umowy przekroczy kwotę 1 000 zł. W takim przypadku u nabywcy wystąpi obowiązek podatkowy z tytułu podatku od czynności cywilno-prawnych. Nabywca ma obowiązek zapłacić podatek w wysokości 2% wartości umowy w terminie 14 dni i jednocześnie musi złożyć formularz PCC-3 w urzędzie skarbowym.

Jak zaksięgować zakup towaru od osoby prywatnej w programie FakturaXL?

W zakładce Koszty należy wybrać dokument Faktura bez VAT. W danych Sprzedawcy pole NIP może pozostać puste. Jeśli chcemy dopisać numer PESEL, to można wpisać go w polu "Dodatkowe informacje". Jako numer wpisujemy numer umowy kupna sprzedaży, a jako datę sprzedaży datę podpisania umowy.

Podsumowanie

Przedsiębiorca, który kupuje towar od osoby prywatnej musi:
  • odpowiednio udokumentować zdarzenie, np.: za pomocą umowy sprzedaży, która będzie zawierała dane wymagane dla dowodu księgowego
  • obowiązkowo rozliczyć się z podatku PCC (przy umowie sprzedaży obowiązek spoczywa na nabywcy).
Z rozliczenia podatku PCC zwolnieni są przedsiębiorcy, u których wartość sprzedaży wynikająca z umowy sprzedaży nie przekracza kwoty 1 000 zł.

Ostatnia aktualizacja: 2023-12-09
Data publikacji: 2021-03-22, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU