Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą zobowiązani są między innymi do zapłaty składek na ZUS. Niektórzy mogą skorzystać z możliwości zapłaty składek w niższej wysokości. Powyższe dotyczy przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą, którzy mogą wykorzystać tzw. ulgę na start lub Mały ZUS. Po zakończonym okresie obowiązywania preferencji przedsiębiorca z zasady powinien przejść na pełny ZUS lub Mały ZUS Plus.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą zamiast dużego ZUS-u płaconego w pełnej wysokości mogą po spełnieniu określonych warunków skorzystać z możliwości zapłaty składek społecznych ZUS w preferencyjnej wysokości w postaci Małego ZUS-u lub Małego ZUS-u Plus. Pomimo podobnej nazwy są dwa różne rozwiązania. Od stycznia 2023 roku składka na ZUS razem ze składką chorobową wynosi 1 418,48 zł. Do podanej kwoty nie wlicza się składki płaconej na ubezpieczenie zdrowotne. Nowi przedsiębiorcy mogą opłacać składki społeczne w preferencyjnej wysokości przy obniżonej podstawie składek, która wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2023 roku płaca minimalna została podwyższona dwa razy, co oznacza, że wysokość składek na Mały ZUS Plus w 2023 roku również zmieniała się dwa razy w ciągu roku i wyniosła odpowiednio 331,26 zł w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 roku, a od 1 lipca do 31 grudnia 2023 roku 341,72 zł.
W 2023 roku minimalne wynagrodzenie zostało ustalone na kwotę:
od stycznia do czerwca - 3 490 zł
od lipca do końca grudnia wzrosło do kwoty 3 600 zł.
Mały ZUS Plus – podstawowe informacje
Mały ZUS Plus zaczął obowiązywać od 1 lutego 2020 roku. Obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone przez najmniejszych przedsiębiorców. W jego przypadku składki wyliczane są proporcjonalnie do uzyskanego dochodu. Rozwiązanie przeznaczone jest dla osób, których przychód za ubiegły rok nie przekroczył kwoty 120 000 zł. Ulga przysługuje przez okres 3 lat do wykorzystania w ciągu 5 lat. Po upływie tego czasu ulga zaczyna obowiązywać od nowa. Naliczanie składek w oparciu o dochód daje możliwość dostosowania ich do dochodu osiąganego przez przedsiębiorcę. Podstawę do naliczania składek stanowi połowa średniego miesięcznego dochodu z poprzedniego roku.
Od 1 sierpnia 2023 roku korzystanie z Małego ZUS Plus zostało wydłużone o kolejny rok. Jednak opcja ta nie jest dostępna dla każdego przedsiębiorcy. Z tej możliwości może skorzystać przedsiębiorca, który:
przynajmniej przez 1 miesiąc w 2023 roku korzystał z Małego ZUS Plus
w 2023 roku, po upływie 36 miesięcy przestał korzystać z Małego ZUS Plus.
Dla kogo Mały ZUS Plus?
W 2023 roku z Mały ZUS Plus dostępny jest dla przedsiębiorców, których dochód w 2022 roku nie przekroczył wartości 120 000 zł i którzy wcześniej korzystali z Małego ZUS-u. Skorzystanie z tej możliwości pozwala im nadal opłacać niższe składki ubezpieczenia ZUS. Powyższe dotyczy jedynie składek na ubezpieczenia społeczne i na Fundusz Pracy bez składki zdrowotnej, która musi zostać opłacona w pełnej kwocie. W przypadku, kiedy przedsiębiorca prowadził działalność i opłacał składki przez okres krótszy niż 1 rok, to obowiązujący go limit dochodu oblicza się proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia firmy. Niższy ZUS w postaci Małego ZUS Plus przeznaczony jest dla przedsiębiorców prowadzących w 2022 roku działalność przez okres co najmniej 60 dni, co oznacza, że z rozwiązania nie mogą skorzystać nowi przedsiębiorcy.
Obowiązujące przepisy pozwalają rozpocząć opłacanie składek ubezpieczeniowych ZUS w preferencyjnej wysokości nawet w trakcie danego roku. Jeżeli Mały ZUS kończy się w trakcie roku lub przedsiębiorca odwiesi działalność gospodarczą, to w takiej sytuacji ma możliwość skorzystania z Małego ZUS Plus, jeżeli spełnia wymagane warunki. Ponowne zgłoszenie do Małego ZUS Plus może nastąpić od następnego miesiąca lub od dnia odwieszenia prowadzenia działalności. Przedsiębiorca na zgłoszenie w trakcie roku ma tylko 7 dni licząc od dnia odwieszenia lub zakończenia okresu korzystania z Małego ZUS-u. Wszystkie te osoby, które korzystały wcześniej z Małego ZUS Plus mogą stosować go na takich samych warunkach jak do tej pory co oznacza, że musiały prowadzić działalność co najmniej przez okres 60 dni oraz w poprzednim roku ich dochód nie przekroczył 120 000 zł.
Mały ZUS Plus – do kiedy i jak można dokonać zgłoszenia?
Przedsiębiorca powinien zgłosić się do Małego ZUS Plus w terminie do 31 stycznia. W tym celu musi:
wyrejestrować się z ZUS-u za pomocą druku ZUS ZUA podając obecny kod ubezpieczenia
dokonać ponownego zgłoszenia na druku ZUS ZUA z kodem ubezpieczenia 05 90 lub 05 92
wysłać w terminie do 20 lutego formularze DRA II /RCA II razem z DRA/RCA i uzupełnić w nich odpowiednie pola oraz ustalić podstawę składek na cały rok.
Mały ZUS, a Mały ZUS Plus - różnice
Mały ZUS i Mały ZUS Plus mają jedną wspólną cechę. Oba są sposobem na obniżenie składek na ubezpieczenia społeczne. Poza tym różnią się:
Mały ZUS Plus – czyli ZUS od dochodu
składki społeczne naliczane są od dochodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym
nie ma możliwości opłacania Małego ZUS Plus w pierwszym roku prowadzenia działalności gospodarczej
można korzystać przez 36 miesięcy (3 lata). Ponowne rozliczanie w Małym ZUS Plus możliwe jest po upływie 5 lat.
Mały ZUS – składki preferencyjne
składki w stałej, zryczałtowanej wysokości wyliczone w oparciu o 30% minimalnego wynagrodzenia w danym roku
można korzystać przez pierwsze 24 miesiące (2 lata) prowadzenia działalności gospodarczej. Nie ma możliwości ponownego skorzystania z Małego ZUS-u.
Sposób wyliczania składek na Mały ZUS i Mały ZUS Plus
Aby ustalić podstawę do Małego ZUS Plus należy obliczyć średni poziom dochodu miesięcznego w poprzednim roku. W tym celu należy:
podzielić cały osiągnięty dochód przez liczbę dni kalendarzowych za poprzedni rok
otrzymany wynik należy pomnożyć przez 30
uzyskaną wartość miesięczną należy podzielić i zaokrąglić do pełnych groszy.
Wysokość społecznych składek miesięcznych przy Małym ZUS-ie
Nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z ulgi jaką jest Mały ZUS Plus. Jednym z warunków jest prowadzenie działalności przez minimum 60 dni w ciągu roku. Okres przez jaki można korzystać z ulgi wynosi 48 miesięcy (4 lata). Do tego okresu zalicza się również czas, w którym przedsiębiorca opłacał składki preferencyjne tzw. Mały ZUS. Nie wlicza się do niego jedynie okresu zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli więc przedsiębiorca wznowi działalność, to może nadal korzystać z Małego ZUS-u Plus przez liczbę miesięcy jaka pozostała mu do wykorzystania przed zawieszeniem działalności. Dodatkowo z ulgi na ZUS nie skorzysta przedsiębiorca, który:
w poprzednim roku rozliczał się za pomocą karty podatkowej
w poprzednim roku korzystał ze zwolnienia z podatku VAT
