Jedną z ulg w opłacaniu składek na ZUS są składki płacone od przychodu (mały ZUS). Ulga skierowana w stronę przedsiębiorców uzyskujących niskie przychody. Obecnie stosowana jest w formie składek od dochodu, czyli tzw. małego ZUS plus.
Mały ZUS został zastąpiony małym ZUS plus. Ulga skierowana do przedsiębiorców osiągających niskie przychody. Osoby uprawnione mogły płacić składki na ubezpieczenia społeczne w mniejszej wysokości. Składki płacone były od indywidualnie wyliczonej podstawy, która zależała od wysokości przychodu osiągniętego przez przedsiębiorcę w stosunku do lat ubiegłych.
Mały ZUS zastąpiony małym ZUS plus
Mały ZUS liczony od przychodu obowiązywał do stycznia 2020 roku. Od lutego 2020 roku w ramach ulgi, składki wyliczane są w oparciu o uzyskany dochód, czyli mały ZUS plus. Przedsiębiorcy, którzy do tego czasu korzystali z ulgi i nadal spełniali warunki, przeszli automatycznie do nowej formy. Mały ZUS plus został wprowadzony przez ustawę z dnia 12 grudnia 2019 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej.
Dla kogo mały ZUS plus?
Z małego ZUS plus może skorzystać przedsiębiorca, którego przychód w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 zł. W art. 18c pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku można przeczytać:
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanego dalej »dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej«, uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.
Z ulgi małego ZUS plus nie skorzystają:
osoby wykonujące działalność gospodarczą w okresie przed dniem rozpoczęcia działalności w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym na rzecz byłego pracodawcy, dla którego wykonywały czynności w ramach umowy o pracę, takie same, które wykonują obecnie w zakresie nowej działalności
osoby, które w poprzednim roku prowadziły działalność gospodarczą przez okres krótszy niż 60 dni
osoby rozliczające się za pomocą karty podatkowej i jednocześnie zwolnione z podatku VAT
osoby, które wykorzystały już limit obowiązywania ulgi mały ZUS lub mały ZUS plus (okresy obu ulg sumują się).
Obecnie limit wynosi 36 miesięcy. Po upływie tego okresu przedsiębiorca traci prawo do korzystania z ulgi i ma obowiązek opłacania składek w pełnej wysokości przez okres kolejnych 2 lat. Po tym czasie przedsiębiorca znowu może ubiegać się o opłacanie składek w niższej wysokości.
Jeżeli przedsiębiorca rozlicza się za pomocą karty podatkowej, to może opłacać składki od dochodu o ile jednocześnie będzie prowadził ewidencję VAT.
Mały ZUS plus – zgłoszenie, terminy
Przedsiębiorca, który jeszcze nie korzystał z ulgi, a w poprzednim roku opłacał składki za ZUS w pełnej wysokości lub kończy mu się okres opłacania preferencyjnego ZUS-u i spełnia warunki do skorzystania z ulgi mały ZUS plus, to powinien dokonać przerejestrowania składek na składki od dochodu składając odpowiednią deklarację.
Najpierw musi wyrejestrować się w ZUS-ie składając deklarację ZUS ZWUA, a następnie ponownie zarejestrować za pomocą druku ZUS ZUA/ZZA wpisując odpowiedni kod ubezpieczenia 05 90 lub 05 92. W celu zachowania ciągłości ubezpieczenia, data wyrejestrowania i zgłoszenia powinna być taka sama.
Przedsiębiorcy, którzy w 2021 roku opłacali pełny ZUS mają czas na przerejestrowanie na ulgę mały ZUS plus do 31 stycznia 2022 roku. W przypadku przystąpienia do ulgi w trakcie roku przy spełnieniu warunków, termin na przerejestrowanie upływa 7 dnia od momentu zmiany obowiązku ubezpieczeniowego.
Sposób wyliczenia podstawy składek przy małym ZUS-ie plus
W ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych po aktualizacji został wskazany wzór na obliczenie podstawy składek ZUS na 2022 rok. Wygląda on następująco:
(roczny dochód z działalności gospodarczej z poprzedniego roku kalendarzowego / liczba dni kalendarzowych prowadzenia działalności w poprzednim roku kalendarzowym) x 30
Wynik uzyskany z działania zaokrągla się do dwóch miejsc po przecinku, a następnie mnoży przez stały współczynnik 0,5. Wynik końcowy powinien zostać zaokrąglony do pełnych groszy.
Kwota małego ZUS plus przedstawiona na przykładzie
Przy założeniu, że przedsiębiorca przepracował cały rok i jego dochód wynosi 67 500 zł, to podstawa małego ZUS plus wyniesie: 2 773,98 zł. Wyliczenie: 67 500 zł/365 dni x 30 = 5 547,95 zł 5 547,95 zł x 0,5 = 2 773,98 zł.
Poniżej tabela porównująca wysokość składki małego ZUS plus z pełnym ZUS-em.
Witam, podaję przykład jeśli mój przychód z działalności gospodarczej (handel) w 2021 wyniósł 240 000zł (marża 5%), dochód = 12 000zł lub marża 10% dochód = 24 000zł - bez kosztów stałych (prąd, gaz, telefony, czynsz za lokal itp.) rozumiem, że mam zapłacić składki na FUS składkę zdrowotną ok. 18 000zł, czyli zasuwałem przez 12 miesięcy za darmo i do tego co zarobiłem mam dopłacić ZUS-owi ok. 3000zł dla 5% marży, albo zostanie mi w kieszeni 6000zł za cały rok dla marży 10%
