Jak rozliczyć fakturę VAT-RR?

Przedsiębiorcy mogą nabywać towary od podatników VAT, w praktyce zdarza się to najczęściej oraz od rolników ryczałtowych. W drugim przypadku niezbędne jest przestrzeganie obowiązków rozliczeniowych w podatku od towarów i usług. Jeżeli przedsiębiorca nie będzie działał zgodnie z wymogami prawnymi, wiąże się to dla niego z poważnymi konsekwencjami podatkowymi, wliczając do tego utratę prawa do odliczenia podatku. W jaki sposób należy rozliczać faktury od rolnika ryczałtowego?

Zakup towarów od rolnika ryczałtowego – podstawowe informacje

Biorąc udział w transakcjach z rolnikami ryczałtowymi, kluczowe znaczenie odgrywa doliczenie do ceny produktów rolnych zryczałtowanego zwrotu VAT w wysokości 7% ceny netto produktów sprzedawanych przez rolników. Ta czynność jest wykonywana przez nabywcę produktów rolnych.

Art. 115 oraz 116 ustawy o VAT wskazują, że nabywcy mają za zadanie dokonać zwrotu zryczałtowanego VAT rolnikom ryczałtowym za kupowane od nich produkty rolne, pod warunkiem że są zarejestrowanymi podatnikami VAT. Zryczałtowany zwrot podatku podwyższa kwotę podatku naliczonego u podmiotu kupującego produkty rolne.

Faktura VAT RR – jak wygląda rozliczenie faktury od rolnika ryczałtowego?

Już na samym wstępie trzeba zaznaczyć, że osoba, która zdecydowała się na skorzystanie ze specjalnej procedury związanej z rolnikami ryczałtowymi, nie wystawia tradycyjnych faktur. Oczywiście dokonaną transakcję trzeba udokumentować – to jeden z wymogów ustawodawcy. Trzeba zacząć od rozliczenia faktury od rolnika ryczałtowego – dokument jest zatytułowany faktura VAT RR. Wystawcą dokumentu jest nabywca produktów rolnych, a nie sam rolnik, który występuje w roli sprzedawcy.

Przepisy wskazują, że czynny podatnik VAT nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego ma obowiązek wystawić faktury potwierdzające wykonane transakcje. Dokument należy przygotować w dwóch egzemplarzach. Oryginał trafia do rolnika.

Art. 116 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, że faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych musi zawierać wymagane przez ustawodawcę elementy. Przede wszystkim oznaczenie VAT RR.

Faktura VAT RR zawiera również:

• imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy wraz z adresami,
• numer identyfikacji podatkowej albo opcjonalnie numer PESEL dostawcy i nabywcy,
• datę wykonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury,
• nazwy nabytych produktów rolnych,
• jednostkę miary oraz ilość nabytych produktów rolnych wraz z oznaczeniem (opis) klasy lub jakości tych produktów,
• cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku,
• wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku,
• stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku,
• kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych,
• wartość nabytych produktów rolnych razem z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku,
• kwotę należności ogółem razem z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku – podaje się ją cyfrowo oraz słownie,
• czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.

Art. 116 ust. 3 ustawy o VAT wskazuje, że faktura VAT RR musi zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych: "Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług".

Podatek a rozliczenie faktury od rolnika ryczałtowego

Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, czyli podatku do odliczenia. Odliczenie podatku przez kontrahenta rolnika ryczałtowca jest uwarunkowane kilkoma przesłankami. Warto wiedzieć, jak odbywa się rozliczenie faktury od rolnika ryczałtowego, aby nie popełnić podstawowych błędów.

Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku zostaje wypłacona rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych.

Zryczałtowany zwrot podatku powiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, kiedy miała miejsce płatność z zastrzeżeniem, iż:

• nabycie produktów rolnych jest powiązane z dostawą opodatkowaną,
• uregulowanie należności za produkty rolne, na którą składa się także kwota zryczałtowanego zwrotu podatku, została wykonana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego albo na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, pod warunkiem że dyspozycja zakończyła się sukcesem,
• w dokumencie potwierdzającym uregulowanie zapłaty należności za produkty wpisano numer i datę faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze dokumentującej zakup produktów rolnych wskazano dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego uregulowanie zapłaty.

Faktura rozliczana przez rolnika ryczałtowego czasem rodzi szereg problemów. Mowa o sytuacji, kiedy rolnik nie dostarczy wymaganego oświadczenia albo zażąda uregulowana należności w gotówce. Wtedy nabywca traci możliwość odliczenia zryczałtowanego zwrotu VAT z wystawionego dokumentu. Oznacza to, że rozliczenie faktury od rolnika ryczałtowego, którą opłacono gotówką, może okazać się niekorzystne pod względem podatkowym.

Rozliczenie faktury od rolnika ryczałtowego uregulowanej w terminie późniejszym niż 14 dni do września 2019 roku

Do września 2019 roku w celu obliczenia VAT z faktury VAT-RR niezbędne było zachowanie terminu płatności, który wynosił 14 dni od momentu zakupu. Termin mógł zostać wydłużony tylko poprzez podpisanie dodatkowej umowy (w praktyce umowa kontraktacji albo inna). Brak dodatkowych przesłanek narzucał obowiązek uregulowania płatności w terminie 14 dni.

W przepisach ustawy o podatku od towarów i usług nie wyznaczono dokładnych ram dokumentowania umowy, jednak powinna ona zostać przygotowana w formie pisemnej, aby uniknąć wątpliwości i niedomówień.

Przedłużenie umowy także należy przygotowywać w takiej formie.

Potwierdza to Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w piśmie z dnia 29 lipca 2013 r., ITPP1/443-460/13/DM, które wskazuje:

(...) Skoro zatem jak wynika z wniosku Wnioskodawca i rolnik przedłużyli umownie (w formie ustnej potwierdzonej stosownym zapisem na fakturze VAT RR) dłuższy termin płatności, zachowanie takie wypełnia przesłanki umowy pomiędzy kontrahentami i spełnia warunek zawarty w przepisie art. 116 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, przy spełnieniu pozostałych warunków określonych przywołanymi przepisami, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego stanowiącego zryczałtowany zwrot podatku, w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonano zapłaty. (...)

Od września 2019 roku nie obowiązuje 14-dniowy termin rozliczenia faktury, jako warunek pozwalający na odliczenie VAT z faktury VAT-RR. Aktualnie data płatności nie ma żadnego wpływu na prawo odliczenia VAT.

Data publikacji: 2023-06-25, autor: FakturaXL