Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w Polsce nabył lub nabywa towary bądź usługi w innym kraju członkowskim UE może ubiegać się o zwrot zapłaconego w tym kraju, podatku VAT zawartego w cenie nabytego towaru/usługi.
Podatnik, który robi zakupy w innym kraju UE nie może odliczyć w Polsce podatku VAT naliczonego w kraju zakupu. Może jednak złożyć wniosek o jego zwrot.
Prawo do zwrotu zagranicznego VAT mają podatnicy, którzy:
są czynnymi podatnikami VAT
nie prowadzą sprzedaży towarów, ani nie świadczą usług wyłącznie zwolnionych z VAT podmiotowo i nie korzystają z podmiotowego zwolnienia z VAT
nie posiadają siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu w kraju Unii Europejskiej, w którym nabyli towary/usługi, od których ubiegają się o zwrot VAT.
W okresie, który dotyczy zwrotu podatku VAT, podatnik nie może posiadać na terytorium państwa członkowskiego zwrotu, siedziby działalności gospodarczej, jak i stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, ani stałego miejsca zamieszkania, czy zwykłego miejsca pobytu. Przedsiębiorca może wystąpić o zwrot podatku tylko w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych w działalności do czynności opodatkowanych.
W trakcie okresu zwrotu podatnik nie ma prawa dostarczać żadnych towarów lub świadczyć usług, które mogą zostać uznane za dostarczone lub świadczone w państwie członkowskim zwrotu. Wyjątkiem są dostawy towarów i świadczenie usług wskazane w art. 3 dyrektywy rady 2008/9/WE z dnia 12 lutego 2008 roku, w której zostały określone szczegółowe zasady zwrotu podatku od wartości dodanej jakie zostały przewidziane w dyrektywie 2006/112/WE dla podatników niemających siedziby w państwie członkowskim zwrotu, ale mającym siedzibę w innym państwie członkowskim.
Przedsiębiorca może ubiegać się o zwrot zagranicznego VAT między innymi takich towarów i usług jak:
paliwa
opłaty za przejazd autostradą
opłaty drogowe
opłaty parkingowe
wynajem środków transportowych
sprzęty i wyposażenie
usługi hotelarskie
wyżywienie.
Wniosek o zwrot można złożyć jedynie w sytuacji kiedy zakup jest właściwie udokumentowany za pomocą faktury lub dokumentu importowego.
Procedura VAT-REFUND
Procedura VAT REFUND umożliwia zwrot zagranicznego VAT. Jest to system obowiązujący w każdym państwie członkowskim UE i jest taki sam dla wszystkich krajów członkowskich. Podatników, którzy nie posiadają siedziby na terytorium państwa członkowskiego zwrotu obowiązują zasady stosowania procedury VAT REFUND określone w dyrektywie 2008/9/WE z dnia 12 lutego 2008 roku.
Przedsiębiorcy, którzy nie są zarejestrowani w danym państwie mogą ubiegać się o zwrot VAT zagranicznego przez złożenie formularza VAT-REF. Wniosek składa się w terminie do 30 września roku następującego po roku podatkowym, którego dotyczy wniosek drogą elektroniczną. W Polsce za pośrednictwem systemu e-Deklaracje. W momencie kiedy wniosek trafi do polskiego systemu VAT REFUND, to podatnik powinien otrzymać wiadomość informującą o nadaniu numeru referencyjnego wniosku pod jakim będzie widoczny w VAT REFUND.
Korekta wniosku VAT REFUND
W sytuacji kiedy podczas prowadzonego postępowania o zwrot podatku VAT zagranicznego, urząd skarbowy stwierdzi, że firma zarejestrowana poza granicami Polski miała prawo ubiegać się o zwrot wyższej kwoty VAT niż ta, o którą wnioskowała, to ma obowiązek wezwać podatnika do złożenia korekty. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE brak wezwania od organu podatkowego oznacza nieproporcjonalne naruszenie zasady neutralności VAT.
Wyrok wydany przez Trybunał Sprawiedliwości UE z dnia 21 października 2021 roku o sygn. C-396/20 zawiera wyjaśnienie w sprawie umożliwienia korekty wniosku VAT-REF w przypadku kiedy firma we wniosku pierwotnym wskazała zaniżoną do zwrotu kwotę podatku VAT. Spółka z jednego państwa UE wnioskowała o zwrot VAT w innym państwie członkowskim w ramach procedury VAT REFUND. Podana na wniosku kwota była zaniżona w stosunku do tej, która należała się spółce. Podczas postępowania, organ podatkowy stwierdził, że firmie przysługuje wyższy zwrot VAT od tego wskazanego we wniosku. W konsekwencji firma otrzymała zwrot VAT we wnioskowanej wysokości.
Organ odwoławczy potwierdził dokonany zwrot w niższej kwocie wskazanej we wniosku argumentując to brakiem możliwości skorygowania wniosku VAT-REF podczas postępowania w sprawie zwrotu podatku. Zdaniem organu odwoławczego, podatnik może w tej sytuacji złożyć nowy wniosek o zwrot. Spółka stwierdziła, że na złożenie nowego wniosku jest już za późno, gdyż pierwszy wniosek został złożony na 2 dni przed obowiązującym terminem na jego złożenie. Takie stanowisko potwierdził sąd pierwszej instancji. Ostatecznie sprawa trafiła do Sądu Najwyższego kraju, w którym został złożony wniosek. Sąd Najwyższy zawiesił postępowanie i skierował pytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Odpowiedź TSUE
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że obowiązkiem organu podatkowego było danie możliwości dokonania korekty VAT-REF przez spółkę, a brak wezwania podatnika do złożenia korekty oznacza nieproporcjonalne naruszenie zasady neutralności VAT. Dodatkowo uniemożliwienie spółce skorygowania wniosku VAT-REF należy uznać za naruszenie zasad dobrej administracji. Korekta wniosku powinna zostać uznana za złożoną w tym samym dniu, w którym został złożony wniosek pierwotny. W uzasadnieniu swojego orzeczenia Trybunał Sprawiedliwości wskazał inny wyrok, który wydał w dniu 14 maja 2020 roku o sygn. C-446/18.
