Z dniem 1 lipca 2021 roku sprzedaż wysyłkowa została zastąpiona wewnątrzwspólnotową sprzedażą towarów na odległość (WSTO). Od tego dnia oprócz nazwy zmieniły się również zasady ustalania limitu dotyczącego sposobu rozliczeń.
WSTO to sprzedaż na rzecz osób z innego kraju członkowskiego UE, które nie mają obowiązku rozliczania WNT. Towary wysyła się lub transportuje pomiędzy różnymi krajami UE. W większości dotyczy osób prywatnych. W przypadku tego rodzaju sprzedaży obowiązuje limit poniżej, którego sprzedawca może rozliczać VAT w swoim kraju.
Zmiany od 1 lipca 2021 roku
Z dniem 1 lipca 2021 roku zmieniły się zasady dotyczące ustalania limitu, od którego zależy sposób rozliczania VAT. Poprzedni stan prawny obowiązywał do końca czerwca 2021 roku. Każde państwo zobowiązane jest takim samym limitem 10 000 euro. W przeliczeniu na złotówki: 42 000 zł. Jest to kwota netto pomniejszona o polski podatek VAT lub podatek od wartości dodanej.
Dostawy podlegają opodatkowaniu w kraju sprzedawcy mającego siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium jednego z krajów UE jeżeli:
suma całkowitej wartości towarów wysyłanych lub transportowanych za terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia w ramach WSTO
całkowita wartość usług elektronicznych, nadawczych, telekomunikacyjnych jakie świadczone są na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, która została pomniejszona o kwotę podatku lub podatku od wartości dodanej, nie przekroczy w danym roku podatkowym lub w poprzednim kwoty 10 000 euro (42 000 zł).
Do limitu wlicza się wartość wymienionych usług, jeżeli są one wykonywane na rzecz osób niebędących podatnikami z danego kraju UE.
Ustalanie limitu w okresie przejściowym
Przepisy nie określają jaka sprzedaż powinna być uwzględniona w okresie przejściowym celem ustalenia, czy od 1 lipca 2021 roku można nadal rozliczać WSTO w Polsce. Niektórzy uważają, że pod uwagę należy wziąć jedynie usługi telekomunikacyjne, nadawcze oraz elektroniczne świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami w 2020 roku oraz w I połowie 2021 roku, bowiem w tym okresie limit 42 000 zł dotyczył jedynie tych usług. Jednak Ministerstwo Finansów jest innego zdania i wyraziło swoje stanowisko w projekcie objaśnień podatkowych, w którym można przeczytać: „ określając miejsce opodatkowania WSTO dokonywanej począwszy od 1 lipca 2021 r. należy przy analizie ww. progu uwzględnić również usługi TBE i sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, które były realizowane w roku kalendarzowym 2020 oraz w pierwszej połowie 2021 r”.
Zasady jak należy postępować wybierając miejsce opodatkowania zostały przedstawione na przykładach zawartych w projekcie objaśnień podatkowych.
PRZYKŁAD 1 Siedziba działalności gospodarczej przedsiębiorcy mieści się w Polsce, z zastrzeżeniem, że nie posiada on stałych miejsc prowadzenia działalności w innych krajach członkowskich UE. Przedsiębiorca świadczył i świadczy w latach 2020 i 2021 usługi elektroniczne na rzecz konsumentów mieszkających we Francji i Hiszpanii o wartości:
6 000 zł – 2020 rok
3 000 zł – I połowa 2021 roku
2 000 zł – II połowa 2021 roku.
Dodatkowo podatnik w 2020 roku i 2021 wysłał z Polski do klientów z Niemiec towary o wartości:
30 000 zł – 2020 rok
43 000 zł – I połowa 2021 roku
15 000 zł – II połowa 2021 roku.
W podanym przykładzie przedsiębiorca posiada siedzibę działalności tylko w Polsce i towary wysyła jedynie z Polski. W roku poprzednim 2020, nie przekroczył progu obrotów w wysokości 42 000 zł (obowiązuje od 1 lipca 2021 r.). Próg został przekroczony już w pierwszej połowie 2021 roku, dlatego od 1 lipca 2021 roku nastąpi przeniesienie miejsca opodatkowania świadczonych usług i dokonywanych dostaw. Przedsiębiorca będzie musiał opodatkować transakcje dokonane w drugiej połowie 2021 roku w miejscu konsumpcji, czyli w tym przypadku będzie to Francja i Hiszpania oraz WSTO w Niemczech. Przedsiębiorca ma wybór: może zdecydować się na rejestrację do celów podatku VAT we wszystkich wymienionych krajach członkowskich i składać deklaracje VAT oraz płacić podatek VAT w każdym z nich. Może też wybrać procedurę uproszczoną i skorzystać z OSS.
PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca posiadający siedzibę działalności gospodarczej w Polsce i nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności w innych państwach członkowskich, który korzysta ze zwolnienia podmiotowego zgodnie z art. 113 ustawy o VAT, wysłał z Polski z własnego sklepu internetowego, w 2020 i 2021 roku telefony komórkowe do klientów z Niemiec. W roku kalendarzowym 2020 wartość wysłanych towarów w przeliczeniu na złotówki wyniosła 40 000 zł, a w pierwszej połowie 2021 roku 40 700 zł. W lipcu zrealizował zamówienie na telefon o wartości 1 500 zł.
Przedsiębiorca w poprzednim roku podatkowym 2020 nie przekroczył progu obrotów w wysokości 42 000 zł. Kwota limitu obrotów została przekroczona w lipcu 2021 roku, dlatego miejscem opodatkowania dostawy w związku, z którą została przekroczona kwota obrotu są Niemcy, co oznacza, że przedsiębiorca musi opodatkować dostawę z lipca 2021 roku w Niemczech. Przedsiębiorca może wybrać rejestrację do celów VAT w Niemczech i w tym kraju składać deklaracje oraz płacić podatek VAT, ale może też skorzystać z procedury OSS.
PRZYKŁAD 3 Przedsiębiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce. Nie posiada stałych miejsc prowadzenia działalności w innych państwach UE. Sprzedał telewizor konsumentowi z Belgii za pośrednictwem swojej strony internetowej. Wysyłka towaru odbyła się z magazynu w Polsce do miejsca zamieszkania klienta w Belgii. Podatnik nie przekroczył progu obrotów w wysokości 42 000 zł.
Przedsiębiorca posiada siedzibę działalności tylko w kraju i towary wysyła wyłącznie z Polski. Całkowita wartość sprzedaży nie przekroczyła limitu 42 000 zł. W tym przypadku miejscem dostawy dokonanej na rzecz konsumenta z Belgii jest Polska. Przedsiębiorca może też dokonać wyboru miejsca dostawy w postaci państwa członkowskiego, do którego realizowana jest dostawa. W tej sytuacji ma obowiązek złożenia do naczelnika urzędu skarbowego zawiadomienia o takim wyborze w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonał wyboru na formularzu VAT-29. Wybierając Belgię, przedsiębiorca zobowiązuje się do rejestracji do celów VAT w tym kraju oraz do składania w nim deklaracji VAT i zapłaty podatku VAT. Po dokonaniu pierwszej dostawy, podatnik ma obowiązek przedłożenia dokumentu potwierdzającego zawiadomienie organu podatkowego w państwie członkowskim innym niż Polska o zamiarze rozliczania VAT z tytułu WSTO. Może też skorzystać z procedury OSS i wtedy nie będzie musiał składać wymienionego dokumentu. Jeżeli zawiadomienie zostanie złożone po terminie, to w takiej sytuacji miejscem dostawy pozostaje Polska.
Rozliczanie VAT w innym kraju UE - rodzaj zawiadomień
Jeżeli przedsiębiorca zrezygnuje z opodatkowania WSTO w Polsce lub przekroczy limit obrotów, to jest zobowiązany do złożenia różnych zawiadomień. Rodzaj składanych dokumentów zależy od tego, czy będzie korzystał z procedury OSS.
