Ulga dla klasy średniej, rozliczyć w zaliczce, czy PIT?
Wiele zmian w podatkach wprowadzonych od 2022 roku budzi u podatników sporo wątpliwości związanych np.: z nowym sposobem rozliczania składki zdrowotnej, czy wprowadzeniem ulgi dla klasy średniej.
Ulga dla klasy średniej jest nowością wprowadzoną przez Polski Ład w celu zmniejszenia negatywnych skutków zmian jakie zostały zastosowane w ramach nowych przepisów. Ulga nie dotyczy wszystkich podatników, tylko wybranej grupy. Jest skierowana w stronę osób o rocznych dochodach mieszczących się w przedziale 68 412 zł, a 133 692 zł. U podatników, u których zostanie zastosowana zostaje pomniejszona podstawa opodatkowania, co ma wpływ na niższą kwotę podatku.
Ulgę oblicza się następująco:
dochód w przedziale: 68 412 zł – 102 588 zł – stosuje się wzór: (A x 6,68% - 4 566 zł) : 0,17 – I próg podatkowy
dochód w przedziale: 102 588 zł – 133 692 zł – stosuje się wzór: (A x (-7,35%) + 9 829 zł) : 0,17 – II próg podatkowy, gdzie A - oznacza sumę uzyskanych przez podatnika przychodów podlegających opodatkowaniu skalą podatkową w danym roku podatkowym uzyskanych ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, a także przychodów uzyskanych w całym roku z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia działalności z wyłączeniem składek na ubezpieczenia społeczne.
Składki ubezpieczeniowe mogą:
zostać odliczone w zaliczce na podatek i wtedy nie uwzględnia się ich w podanym wzorze
zostać ujęte jako koszt w KPiR. W takiej sytuacji wyklucza się je z kosztów i nie bierze pod uwagę przy wyliczaniu podstawy, która daje prawo do ulgi.
Ulgą dla klasy średniej nie są objęte osoby zatrudnione w ramach umów cywilnoprawnych (zlecenia i o dzieło).
Ulga dla klasy średniej – działalność gospodarcza
Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają do wyboru kilka form opodatkowania. Ulgę dla klasy średniej mogą zastosować jedynie podatnicy rozliczający się za pomocą skali podatkowej (zasady ogólne). Wyłączony z niej jest podatek liniowy i ryczałt.
Forma opodatkowania
Czy przysługuje ulga dla klasy średniej
Skala podatkowa (zasady ogólne)
Tak
Podatek liniowy
Nie
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Nie
Karta podatkowa
Nie
Ulga dla klasy średniej – działalność gospodarcza, zaliczki na podatek
Przedsiębiorcy stosujący ulgę dla klasy średniej mogą rozliczyć ją w zaliczkach na podatek dochodowy lub w zeznaniu rocznym. Ustawa wskazuje, że jeżeli przychody pochodzą ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, to ulga dla klasy średniej powinna być rozliczana w zaliczkach na podatek.
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą nie zostali wskazani w wymienionym przepisie. Można zatem w stosunku do nich zastosować wymieniony art. 32 ust. 2a ustawy o PIT, który daje prawo zastosowania ulgi w zaliczkach na podatek dochodowy lub skorzystania z pełnej kwoty przysługującej ulgi. W tym przypadku pod uwagę brane są dochody narastająco od początku roku.
Wartości przychodów i kosztów uzyskane przez podatnika w 2022 roku na przykładzie
Przedsiębiorca w 2022 roku będzie korzystał z ulgi dla klasy średniej i planuje rozliczać ją w zaliczkach na podatek. Będzie opłacał jedynie składkę zdrowotną. W tej sytuacji jaki wpływ na wysokość podatku w ciągu roku będzie miała ulga dla klasy średniej? Poniżej przykładowe wyliczenia.
Uwzględnienie w zaliczce ulgi dla klasy średniej wpływa na zmniejszenie w trakcie roku podstawy opodatkowania w zaliczkach na podatek w miesiącach od lipca do października. Podatnik nie może skorzystać z ulgi w miesiącach od stycznia do czerwca, ponieważ jego dochód w tych miesiącach nie przekroczył dolnej granicy ulgi. Z kolei w miesiącach listopadzie i grudniu przedsiębiorca osiągnął za wysoki dochód, który nie pozwolił mu skorzystać z ulgi.
Dochód przedsiębiorcy w całym roku wynosi 158 000 zł i w takiej wysokości podatnik musi go wykazać w zeznaniu rocznym. Zgodnie z przepisami i obowiązującym limitem, podatnikowi nie przysługuje prawo do zastosowania ulgi dla klasy średniej i w związku z tym wystąpi niedopłata w podatku dochodowym, którą podatnik ma obowiązek zapłacić.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą i stosuje skalę podatkową. Jednocześnie zatrudniony jest na umowie o pracę. W jaki sposób powinien rozliczyć ulgę dla klasy średniej w działalności gospodarczej?
Odpowiedź: Przedsiębiorca może złożyć u pracodawcy wniosek o nienaliczanie ulgi dla klasy średniej w zaliczce podatku przy naliczaniu wynagrodzenia ze stosunku pracy. Po zakończonym roku, przedsiębiorca wykaże dochody z obu źródeł w jednym zeznaniu rocznym PIT-36 i dopiero wtedy powinien obliczyć ulgę na podstawie zsumowanych dochodów.
PRZYKŁAD 2 Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym i dodatkowo jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia. Czy będzie mógł skorzystać z ulgi dla klasy średniej?
Odpowiedź: Niestety nie będzie mógł skorzystać z ulgi, ponieważ ulga dla klasy średniej nie dotyczy umów cywilnoprawnych, a dodatkowo działalność gospodarcza rozliczana jest podatkiem liniowym, a ulga ma zastosowanie tylko w przypadku rozliczania skalą podatkową.
W przypadku kiedy przedsiębiorca opodatkowany jest ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i dodatkowo zatrudniony jest na umowę o pracę i podatek z tego tytułu rozliczany jest skalą podatkową, to ulga dla klasy średniej obliczana jest jedynie od przychodów uzyskanych z umowy o pracę.
Podsumowanie
Przedsiębiorca może stosować ulgę dla klasy średniej już na etapie zaliczki na podatek dochodowy lub może ją uwzględnić w zeznaniu rocznym. Wybór należy do podatnika. Jednak przedsiębiorca musi pamiętać o tym, że jeżeli rozlicza ulgę w zaliczkach, to w przypadku przekroczenia górnego limitu dochodu jaki uprawnia do skorzystania z ulgi będzie miał obowiązek jej zwrotu (zapłata całej kwoty podatku dochodowego). Z tego powodu dla przedsiębiorcy bardziej bezpiecznym rozwiązaniem będzie rozliczenie ulgi w zeznaniu rocznym. W takiej sytuacji podatnikowi po zastosowaniu ulgi dla klasy średniej może należeć się ewentualny zwrot podatku.