Jednym z obowiązków przedsiębiorcy jest sporządzanie remanentu. Zasady jego wykonania zostały dokładnie opisane w przepisach. Przeprowadzenie spisu z natury nie jest zbyt skomplikowaną czynnością. Omówienia wymagają jedynie kwestie związane z wyceną towarów częściowo zużytych.
czyli czynność polegająca na zliczeniu faktycznej ilości towarów handlowych posiadanych przez firmę. Stan faktyczny należy uzgodnić z ilością jaka wynika z posiadanych dokumentów (faktury, PZ-ki, raporty kasowe, czy stany komputerowe z programu handlowo-magazynowego). Zagadnienia związane z remanentem zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia PKPiR.
W przepisach znajdują się informacje w jaki sposób i kiedy należy przeprowadzić remanent. Zgodnie z nimi spis z natury sporządza się:
na koniec każdego roku podatkowego (na dzień 31 grudnia) lub
na początek każdego roku podatkowego (na dzień 1 stycznia)
na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej
na dzień likwidacji działalności gospodarczej (również wyposażenie)
przy zmianie wspólnika
przy zmianie proporcji udziałów
przy utracie prawa do opodatkowania ryczałtem.
W remanencie ujmuje się:
towary handlowe
materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze
półwyroby
produkcję w toku
wyroby gotowe
braki i odpady.
Wycena towarów
Obowiązkiem podatnika prowadzącego działalność gospodarczą jest wykonanie wyceny elementów objętych spisem z natury w terminie 14 dni od dnia zakończenia spisu. Wycenie podlegają składniki majątku takie jak:
materiały i towary handlowe (zgodnie z cenami zakupu lub nabycia bądź wg cen rynkowych obowiązujących w dniu sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia)
półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe i braki własnej produkcji (zgodnie z kosztami wytworzenia)
odpady użytkowe, które utraciły swoją pierwotną wartość użytkową w wyniku prowadzonej działalności (zgodnie z wartością wynikającą z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania)
niesprzedane wartości dewizowe wg cen zakupu z dnia sporządzenia spisu z natury, ale w dniu kończącym rok podatkowy (zgodnie z ceną zakupu, jednak w wysokości nie wyższej niż średni kurs ogłaszany przez NBP w dniu kończącym rok podatkowy), wartość rzeczy zastawionych (zgodnie z wartością rynkową)
niezakończona produkcja przy działalności usługowej i budowlanej (zgodnie z kosztami wytworzenia, pod warunkiem, że nie będzie to wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednio zużytych do produkcji niezakończonej)
produkcja zwierzęca (zgodnie z cenami rynkowymi z dnia sporządzenia spisu uwzględniając gatunki, grupy i wagę zwierząt).
Za materiały pomocnicze uważa się materiały niebędące materiałami podstawowymi, które zużywają się w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, które bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości. Za wyroby gotowe uważa się wyroby własnej produkcji, których proces przerobu został zakończony, wykonane usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, prace geodezyjno-kartograficzne, zakończone roboty, również budowlane.
Wycena towarów częściowo zużytych
W niektórych rodzajach działalności, jak np.: usługi fryzjerskie lub kosmetyczne przedsiębiorcy korzystają z towarów, które otwierają w trakcie roku, a których nie zdążą w całości zużyć do końca danego roku (część pozostaje w opakowaniu). Materiały zużywane przez przedsiębiorcę w ramach świadczonej usługi muszą podczas remanentu zostać ujęte w całości, nawet jeżeli opakowanie zużyte jest tylko w części. Takiego samego zdania jest Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, który w interpretacji indywidualnej z 26 października 2012 roku o numerze ITPB1/415-870/HD stwierdził:
finalny efekt usługi fryzjerskiej lub kosmetycznej jest wyrobem gotowym, zaś materiały zużywane w toku świadczonych usług, które stają się główną substancją (budulcem, elementem) gotowego wyrobu (jak np. farby, lakiery do włosów, lakiery do paznokci, henna w proszku), bądź bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości (jak np. szampony, odżywki), zaliczane są odpowiednio do materiałów podstawowych i pomocniczych. Identycznie należy traktować te materiały, które zostały otwarte (napoczęte) w trakcie świadczenia usług.
PRZYKŁAD Właściciel salonu fryzjerskiego zakupił szampon w litrowym opakowaniu za kwotę 100 zł. W dniu 31 grudnia szampon opróżniony był w połowie. Na koniec roku przedsiębiorca powinien ująć całą wartość w remanencie (100 zł). Jeżeli podczas spisu dokonałby procentowego oszacowania zawartości opakowania, to popełniłby błąd.
Podsumowanie
Materiały, które zużywane są w trakcie świadczonej usługi należy ująć w PKPiR w rubryce „Zakup towarów handlowych i materiałów według cen zakupu”. Materiały te podlegają ujęciu całościowo, nawet jak zostały otwarte i zużyte tylko w części. Nie jest dopuszczalne aby w spisie z natury ujmować je wg procentowego oszacowania ich zawartości.
