Prowadzenie firmy za granicą, co to oznacza dla przedsiębiorcy? Czym jest rezydencja podatkowa? Rezydent podatkowy i unikanie podwójnego opodatkowania. rezydencja podatkowa

Rezydencja podatkowa,

czyli miejsce zamieszkania, w którym podatnik zobowiązuje się do spełnienia obowiązku podatkowego. Jej definicja została określona w art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dzięki rozstrzygnięciu rezydencji podatkowej można określić kto oraz w jakim zakresie podlega opodatkowaniu w danym kraju.

Kim jest rezydent podatkowy?

Rezydentem podatkowym określa się osobę, której miejsce zamieszkania dla celów podatkowych znajduje się w Polsce. Może nim zostać np.: Włoch, czy Hiszpan. Zgodnie z art. 5a.21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rezydent podatkowy w Polsce powinien posiadać certyfikat podatkowy, czyli „zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika”. 

Polskim rezydentem podatkowym może zostać osoba, która: 
  • posiada na terenie Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych
    Przez centrum interesów osobistych należy rozumieć działalność związaną z aktywnością społeczną, kulturalną, obywatelską i polityczną, np.: przynależność do różnego typu organizacji. Z kolei interes gospodarczy to: posiadanie inwestycji, polisy, ubezpieczeń, kredytów oraz prowadzenie działalności gospodarczej lub miejsce zatrudnienia
  • przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, to wtedy uważa się, że miejscem zamieszkania tej osoby jest terytorium RP.
Okres przebywania w Polsce może zostać przerwany. Ważne, aby łącznie nie trwał krócej niż 183 dni w trakcie roku podatkowego. Przykładowo, rezydentem podatkowym może być obywatel Włoch, który łącznie mieszkał w Polsce przez pół roku. Do Polski przeniósł też swoją działalność lub otworzył siedzibę firmy.
Każde państwo zgodnie z własnym prawem reguluje kwestie związane z rezydencją podatkową. 

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody (przychody) uzyskiwane na terenie Polski uważa się przychody osiągnięte z tytułu: 
  • pracy wykonywanej na terenie RP na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia
  • działalności wykonywanej osobiście na terytorium RP bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia
  • działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium RP
  • położonej na terytorium RP nieruchomości, również ze sprzedaży tej nieruchomości.

Obowiązek podatkowy ograniczony i nieograniczony

Tzw. ograniczony obowiązek podatkowy, to taki, który od wyżej wymienionych dochodów ma obowiązek rozliczyć osoba niemieszkająca na terenie Polski, która nie jest rezydentem. 
Art. 3 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera zapis:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Obowiązkiem rozliczania dochodów w Polsce objęte są wszystkie osoby posiadające polską rezydencję podatkową. Podstawę prawną rezydencji podatkowej stanowi ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 roku. Rezydentura podatkowa oznacza nieograniczony obowiązek podatkowy. Rezydent ma obowiązek rozliczania wszystkich swoich dochodów w kraju rezydencji podatkowej i nie ma tu znaczenia fakt, w którym kraju podatnik uzyskał dochód. 

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
1a.  Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym

(art. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania

jest porozumieniem zawartym pomiędzy różnymi krajami. Jego celem jest unikanie podwójnych roszczeń podatkowych od tych samych dochodów.

W Polsce stosowane są 2 metody unikania podwójnego opodatkowania:
  • metoda wyłączenia z progresją (zwolnienia podatkowego) – polega na tym, że państwa rezygnują z własnego roszczenia podatkowego w stosunku do dochodu, który zostaje opodatkowany w drugim państwie. Oznacza to, że dochód uzyskany za granicą jest zwolniony z opodatkowania w kraju rezydencji 
  • metoda zaliczenia proporcjonalnego (kredytu podatkowego) – podatek od łącznej sumy dochodów osiągniętych w Polsce i za granicą kraju. Od obliczonego podatku odejmuje się podatek zapłacony w innym państwie.


Data publikacji: 2020-12-08, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU