Założenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z dopełnieniem kilku formalności. Przyszły przedsiębiorca musi między innymi podjąć decyzję o wyborze formy opodatkowania. Wybrany sposób opodatkowania nie jest wiążący na cały okres prowadzenia firmy. Obowiązujące przepisy pozwalają na jej zmianę w trakcie prowadzenia działalności.
Co do zasady, dochody uzyskane przez przedsiębiorcę opodatkowane są na zasadach ogólnych. Jeżeli podatnik chce rozliczać się w inny sposób, to musi złożyć pisemny wniosek lub oświadczenie o wyborze innej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego bądź złożyć wniosek aktualizacyjny na formularzu CEIDG-1.
Przedsiębiorca może dokonać zmiany formy opodatkowania na:
podatek liniowy (19%) lub ryczałt ewidencjonowany - termin do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy przychód w danym roku podatkowym lub do końca roku podatkowego jeżeli pierwszy przychód w danym roku miał miejsce w grudniu
kartę podatkową – termin do 20 stycznia lub przed rozpoczęciem działalności
na inne formy opodatkowania – termin do 20 stycznia, przy zmianie z karty podatkowej.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca w 2020 roku rozlicza się na podstawie podatku liniowego. W 2021 roku zamierza zmienić formę opodatkowania na skalę podatkową. Czy musi dokonać zmiany formy opodatkowania wyłącznie w terminie do 20 stycznia?
Odpowiedź: Jeżeli przedsiębiorca uzyska przychód w styczniu 2021 roku, to zgłoszenie aktualizacyjne CEIDG-1 dotyczące zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne musi złożyć najpóźniej w terminie do 20 lutego 2021 roku.
PRZYKŁAD 2 Podatnik w czerwcu 2020 roku zawiesił działalność gospodarczą. Jej wznowienie planuje na marzec 2021 roku i jednocześnie chce zmienić sposób opodatkowania dochodu z ryczałtu na zasady ogólne. W jakim terminie powinien złożyć formularz CEIDG-1 lub oświadczenie o zmianie do urzędu skarbowego?
Odpowiedź: Jeżeli przedsiębiorca po wznowieniu działalności uzyska pierwszy przychód w marcu 2021 roku, to będzie musiał dokonać zmiany formy opodatkowania najpóźniej w terminie do 20 kwietnia 2021 roku.
PRZYKŁAD 3 Przedsiębiorca otworzył działalność gospodarczą w grudniu 2020 roku. Jako formę opodatkowania wybrał podatek liniowy. Jednak przemyślał sprawę i postanowił zmienić sposób opodatkowania na zasady ogólne. Czy przedsiębiorca musi złożyć oświadczenie o zmianie sposobu opodatkowania do końca 2020 roku.?
Odpowiedź: Przedsiębiorca nie musi składać oświadczenia do końca 2020 roku. Aktualizacji może dokonać najpóźniej w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu uzyskania pierwszego przychodu w 2021 roku.
Zmiana formy opodatkowania – zawiadomienie do urzędu
Przedsiębiorca, który nosi się z zamiarem zmiany formy opodatkowania może to zrobić za pomocą formularza aktualizacyjnego CEIDG-1. Jednak nie dotyczy to sytuacji kiedy przedsiębiorca jako formę opodatkowania wybierze kartę podatkową. W tym przypadku zgłoszenie powinno być złożone we właściwym urzędzie skarbowym zgodnie z ustalonym wzorem (art. 29 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).
Podatnik, który nie zamierza zmieniać formy opodatkowania dochodu nie musi nic robić w tym kierunku, tzn. składać żadnych dodatkowych oświadczeń i wniosków w urzędzie skarbowym. Jego wybór będzie miał zastosowanie również w latach następnych, o ile nie zostaną przekroczone określone ustawowo limity, które mogą spowodować automatem utratę danej formy rozliczania podatku.
Ograniczenia co do wyboru dowolnej formy opodatkowania dotyczą przede wszystkim ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej.
Ryczałt jako forma opodatkowania przy najmie prywatnym
Podatnicy, którzy zajmują się najmem prywatnym i chcą opodatkować przychody ryczałtem nie muszą składać żadnych oświadczeń dotyczących wyboru tej formy opodatkowania. Wystarczy, że dokonają wpłaty pierwszej zaliczki na ryczałt ewidencjonowany w danym roku podatkowym. Wpłata traktowana jest na równi z wyborem tej formy. Potwierdzeniem na wybór ryczałtu jako formy opodatkowania w przypadku pierwszego przychodu z najmu uzyskanego w grudniu danego roku podatkowego jest złożenie zeznania rocznego PIT-28.
PRZYKŁAD 4 Podatnik zamierza w styczniu 2021 roku wynająć własne mieszkanie w ramach najmu prywatnego i opodatkować przychód ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W jakim terminie powinien zgłosić wybór ryczałtu jako formy opodatkowania?
Odpowiedź: Podatnik nie musi dokonywać zgłoszenia na wniosku ani składać oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania. Wystarczy, że wpłaci w ustawowym terminie zaliczkę na podatek zryczałtowany.
