Komplementariusz jest wspólnikiem spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej. Występuje jako przedstawiciel zarządu danej spółki. Odpowiada bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę.
Spółka komandytowa, a komandytowo-akcyjna – różnice
Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych spółką komandytową jest spółka osobowa w ramach, której przedsiębiorstwo prowadzone jest pod własną firmą. W jej przypadku za zobowiązania wobec wierzycieli bez ograniczenia odpowiada co najmniej jeden wspólnik będący komplementariuszem. Odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika będącego komandytariuszem jest ograniczona. Reprezentantami spółki komandytowej są komplementariusze, którzy nie zostali pozbawieni prawa reprezentowania spółki na podstawie umowy spółki lub prawomocnego orzeczenia sądu.
Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową prowadzącą przedsiębiorstwo pod własną firmą. Za zobowiązania wobec wierzycieli odpowiada bez ograniczenia co najmniej jeden wspólnik będący komplementariuszem, a przynajmniej jeden wspólnik musi być akcjonariuszem. Reprezentantami spółki komandytowo-akcyjnej są komplementariusze, którzy nie zostali pozbawieni prawa jej reprezentowania na podstawie statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu. Prawem i obowiązkiem każdego komplementariusza jest prowadzenie spraw spółki komandytowo-akcyjnej pod warunkiem, że w statucie spółki napisane jest, że prowadzenie jej spraw zostało powierzone jednemu lub kilku komplementariuszom.
Obowiązek podlegania pod ubezpieczenia społeczne
Wspólnicy spółki komandytowej i komplementariusze spółki komandytowo – akcyjnej objęci są obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi począwszy od dnia wpisania spółki do KRS-u lub od dnia nabycia ogółu praw i obowiązków w spółce aż do dnia wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego bądź zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce. Z powyższego wyłącza się okres, kiedy spółka nie wykonywała działalności z powodu jej zawieszenia na podstawie przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców.
Komplementariusze nie muszą obowiązkowo opłacać ubezpieczenia chorobowego. Komplementariusze spółki komandytowo-akcyjnej zobowiązani są jedynie do zapłaty ubezpieczenia: emerytalnego, rentowego, zdrowotnego i wypadkowego. Skutkiem zawieszenia wykonywania działalności przez spółki: komandytową i komandytowo-akcyjną jest ustanie ubezpieczeń społecznych wszystkich wspólników aż do dnia poprzedzającego dzień wznowienia działalności. Komplementariusz w okresie zawieszenia działalności ma prawo na swój wniosek kontynuować opłacanie składek emerytalnych i rentowych na zasadach ogólnych. Najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia rentowe i emerytalne nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Komplementariusze, a ubezpieczenia społeczne
Od stycznia 2023 roku w oparciu o ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się:
osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych wyłączając przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną podejmującego działalność gospodarczą po raz pierwszy lub podejmującego ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności, który nie wykonuje działalności na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności z zakresu wykonywanej działalności gospodarczej niepodlegający obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej
twórcę i artystę
osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu zgodnie z przepisami o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w świetle przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych
wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej bądź partnerskiej
akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług
komplementariusza w spółce komandytowo-akcyjnej
osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe.
Wynika z tego, że zarówno komplementariusze w spółce komandytowej, jak i w spółce komandytowo-akcyjnej objęci są obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi oraz ubezpieczeniem zdrowotnym, ponieważ dla celów ubezpieczeniowych zostali uznani za osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Zgłoszenie do ubezpieczeń
Wprowadzone zmiany w przepisach w wyniku, których komplementariusze podlegają pod ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nałożyły na przedsiębiorców dodatkowe obowiązki polegające na dopełnieniu pewnych formalności związanych ze zgłoszeniem do ZUS-u. Zgłoszenie musi być dokonane w ciągu 7 dni licząc od dnia powstania obowiązku ubezpieczeniowego.
Komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej powinien być zgłoszony do ZUS-u z kodem rozpoczynającym się od cyfr 05-43. Od 1 stycznia 2023 roku taki sam kod dotyczy również:
wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej
akcjonariusza prostej spółki akcyjnej, który wnosi do spółki wkład w postaci świadczenia pracy lub usług.
Do zgłoszenia komplementariusza jako płatnika składek na swoje ubezpieczenie służy formularz ZUS ZFA, a do zgłoszenia osoby ubezpieczonej formularz ZUS ZUA. Wymienione formularze dotyczą zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Zgłoszenia do samego ubezpieczenia zdrowotnego dokonuje się na druku ZUS ZZA.
Wysokość składki na ubezpieczenie komplementariuszy
Komplementariusze jako osoby zaliczone do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą zobowiązani są do odprowadzania składek ubezpieczeniowych ZUS takich samych jak osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Wysokość składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe, FP wynosi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Tak wyliczona kwota stanowi minimalną podstawę wymiaru składek, która może zostać podwyższona, przez co wypłacane świadczenia z ubezpieczeń społecznych będą wyższe. W 2023 roku podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ograniczona jest do kwoty 208 050 zł.
W 2023 roku minimalna wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne komplementariusza spółki komandytowo-akcyjnej nie może być niższa od kwoty 4 161 zł. Przy tej podstawie wysokość składek kształtuje się następująco:
812,23 zł - składka na ubezpieczenie emerytalne
332,88 zł - składka na ubezpieczenie rentowe
101,94 zł - składka na ubezpieczenie chorobowe
69,49 zł - składka na ubezpieczenie wypadkowe
101,94 zł - składka na Fundusz Pracy.
Dla komplementariuszy spółki komandytowo-akcyjnej zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu zdrowotnym za podstawę wymiaru składki zdrowotnej przyjmuje się kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego razem z wypłatami z zysku. Tak ustalona składka zdrowotna obowiązuje przez cały rok kalendarzowy od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał 2022 roku razem z wypłatami z zysku wyniosło 6 965,94 zł. Zgodnie z tym w 2023 roku wysokość składki zdrowotnej ustalonej dla komplementariuszy spółki komandytowo-akcyjnej kształtuje się w wysokości 626,93 zł.
Komplementariusz, a ulga w składkach
Przepisy nie pozwalają, aby komplementariusz mógł skorzystać z ulgi na start, którą objęte są osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą lub wspólnicy spółki cywilnej. Komplementariusze nie są też objęci stawkami preferencyjnymi na ubezpieczenia społeczne ZUS przez okres 24 miesięcy, tzw. małym ZUS-em oraz małym ZUS-em Plus.
Zbieg tytułów do ubezpieczenia społecznego
Zbieg tytułów do ubezpieczenia ma miejsce wtedy, kiedy komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej jest jednocześnie zatrudniony jako pracownik tej spółki. Jeżeli jego wynagrodzenie przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, to w takiej sytuacji komplementariusz zostaje objęty ubezpieczeniem społecznym wyłącznie na podstawie stosunku pracy. Dodatkowo ma obowiązek odprowadzić składkę zdrowotną z tytułu bycia komplementariuszem w spółce.
PRZYKŁAD Pani Wanda zatrudniona jest w spółce komandytowo-akcyjnej na stanowisku informatyka. Jej wynagrodzenie miesięczne wynosi 8 000 zł. Od 1 marca 2023 roku jest komplementariuszem w tej spółce. Jakie składki będzie musiała odprowadzić do ZUS-u?
Pani Wanda do tej pory podlegała pod ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia w spółce komandytowo-akcyjnej. Od 1 stycznia 2023 roku pomimo wprowadzonych zmian w przepisach nadal podlega pod obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę. Dodatkowo musi odprowadzić składkę zdrowotną z tytułu bycia wspólnikiem-komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej. W jej przypadku dochodzi do zbiegu tytułów do ubezpieczenia, a dodatkowo wynagrodzenie ze stosunku pracy otrzymywane przez panią Wandę przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę jakie obowiązuje w 2023 roku. W związku z tym pani Wanda nie podlega pod ubezpieczenie społeczne z tytułu bycia komplementariuszem spółki komandytowo-akcyjnej.
