Decydując się na zatrudnienie pracowników, pracodawca musi mieć świadomość, iż wiąże się to dla niego z szeregiem obowiązków, wyznaczonych przepisami. Jeden z nich dotyczy dbania o bezpieczeństwo w miejscu pracy. Pracodawca musi sprawdzić, czy zgodnie z prawem ma obowiązek wyposażyć pracownika w obuwie i odzież ochronną używaną w trakcie wykonywania obowiązków. Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie szczegółowych informacji związanych z obowiązkami pracodawcy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. obowiazek zapewnienia odziezy ochronnej pracownikom bhp w pracy

Przygotowanie miejsca pracy

Oferując pracę, przedsiębiorca podpisuje umowę i wskazuje jakie stanowisko zajmie dana osoba, wie również, jak musi być ono przygotowane, aby pracownik mógł wykonywać swoje obowiązki. Miejsce pracy musi być zgodne z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wymagania, jakie musi spełnić pracodawca, są uwarunkowane charakterem prowadzonej firmy. Zupełnie inne warunki muszą zostać zapewnione pracownikowi biurowemu, a inne na stanowiskach produkcyjnych. Najbardziej wymagające są prace w warunkach niebezpiecznych i szkodliwych.

Sporo ważnych informacji można znaleźć w Rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W przepisach występują przydatne definicje, część z nich zostanie opisana poniżej.

Przykładowe definicje

Miejsce pracy - jest miejsce wyznaczone przez pracodawcę, do którego ma dostęp pracownik.

Stanowisko pracy - jest to przestrzeń, w której wykonywana jest praca, wyposażona w środki i przedmioty pracy.

Środowisko pracy - są to warunki, w których odbywa się proces pracy, chodzi o czynniki fizyczne, biologiczny i chemiczne.

Jakie środki ochrony wykorzystuje się w środowisku pracy?

Pracodawca stosuje środki ochrony indywidualnej oraz środki ochrony zbiorowej.

Do środków ochrony zbiorowej zalicza się środki służące do zabezpieczenia grupy ludzi, wliczając do tego również pojedyncze osoby. Służą ochronie przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami, które można znaleźć w środowisku pracy. W praktyce oznacza to na przykład wydzielenie pomieszczeń, stosowanie barier ochronnych, instalację wentylacji i wiele innych.

Środki ochrony indywidualnej dotyczą konkretnego pracownika albo grupy pracowników. Ich podstawowym celem jest zabezpieczenie przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych warunków występujących w środowisku pracy.

Środki ochrony indywidualnej muszą:
  • zostać dobrane zgodnie z zagrożeniami występującymi w miejscu pracy,
  • uwzględniać stan zdrowia zatrudnionej osoby,
  • zostać dobrane zgodnie z warunkami panującymi w miejscu pracy.
Wśród środków ochrony osobistej można wymienić odzież i obuwie robocze.

Obuwie i odzież ochronna w miejscu pracy

Wśród obowiązków pracodawcy wymienia się przygotowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami wyznaczonymi w przepisach bhp, a z kolei obowiązkiem zatrudnionej osoby jest respektowanie przepisów.

Dla pracownika oznacza to przede wszystkim stosowanie środków ochrony indywidualnej, które zostały mu przekazane. Wymaga się od niego używania odzieży i obuwia roboczego zgodnie z ich przeznaczeniem.

Pracodawca jest zobowiązany dostarczyć obuwie i odzież roboczą, bez pobierania opłaty albo pomniejszenia wynagrodzenia pracownika w następujących przypadkach:
  • są wymagane ze względu na specyfikę warunków pracy,
  • stosowanie odzieży własnej byłoby równoznaczne z jej zniszczeniem albo sporym zabrudzeniem,
  • pracownik i pracodawca wyrażają obopólną zgodę na noszenie odzieży prywatnej przez zatrudnioną osobę, gdy na wybranych stanowiskach pracy nie ma ku temu przeciwwskazań. W omawianej sytuacji przedsiębiorca jest zobowiązany do to przekazania zatrudnionej osobie ekwiwalentu za noszenie prywatnej odzieży i obuwia w miejscu pracy.

Bardzo często używanie własnej odzieży przez pracownika jest niemożliwe.

Ta zasada dotyczy przede wszystkim osób zatrudnionych w środowisku pracy, w którym ma miejsce skażenie:
  • środkami chemicznymi,
  • środkami promieniotwórczymi,
  • materiałami biologicznie zakaźnymi.

Obuwie i odzież ochronna muszą zostać zapewnione pracownikom obsługującym maszyny i urządzenia techniczne.

Gdy obowiązujące przepisy wymagają od pracodawcy wyposażenia pracownika w obuwie i odzież ochronną, pracownik nie może bez niej przystąpić do pracy.

Pracodawca odpowiada także za pranie, naprawę oraz odkażanie używanej odzieży. Nie ma przeciwwskazań, aby wymienione czynności były wykonywane przez zatrudnioną osobę, jednak uzyskują za to ekwiwalent pieniężny.

Gdy w trakcie noszenia obuwia i odzieży ochronnej zostają one skażone środkami chemicznymi, promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi, pracownik nie może jej prać i odkażać we własnym zakresie.

Jakie są konsekwencje nienoszenia przez pracownika obuwia i odzieży ochronnej?

Zdarzają się przypadki, że zatrudniona osoba z przyczyn zdrowotnych nie jest w stanie używać obuwia albo odzieży ochronnej, którą oferuje pracodawca. Najczęściej jest to związane z uczuleniem na wybrany składnik zastosowany do produkcji obuwia albo odzieży. Jeżeli pracownik zmaga się z innymi schorzeniami, jak chociażby ostrogi piętowe albo haluksy noszenie obuwia i odzieży roboczej również jest niemożliwe.

Co robi pracodawca, jeżeli zatrudniona osoba nie może nosić odzieży i obuwia ochronnego? Jeżeli ze względu na charakter pracy i zagrożenia w nim występujące nie ma przeciwwskazań do noszenia odzieży własnej, pracodawca może się na to zgodzić, a pracownik otrzymuje wtedy stosowny ekwiwalent. Sytuacja się komplikuje, gdy charakter pracy wymaga stosowania odzieży ochronnej. Pierwszym krokiem podejmowanym przez pracodawcę jest skierowanie zatrudnionej osoby na badania lekarskie, co umożliwia potwierdzenie, iż występują schorzenia przedstawione przez pracownika, stanowiące przeszkodę do wykonywania obowiązków w otrzymanej odzieży i obuwiu. Zgodnie z obowiązującymi zasadami za wykonanie badania odpowiada lekarz medycyny pracy. W dalszej kolejności, gdy pojawią się przeciwwskazania do pracy w otrzymanej odzieży ochronnej, pracodawca powinien dokonać wszelkich starań, aby znaleźć dla pracownika inną posadę. W sytuacji, gdy takie postępowanie jest niemożliwe, zatrudniona osoba może spodziewać się zwolnienia z pracy.

Należy wyraźnie podkreślić, iż zabrania się pracy w obuwiu i odzieży ochronnej niezgodnej z przepisami bhp. Jest to uwarunkowane narażeniem zdrowia i życia zatrudnionej osoby, co może stać się również przyczyną wystąpienia różnych chorób i dolegliwości. Z kolei na pracodawcę zostanie nałożona kara, za której wydanie odpowiada Państwowa Inspekcja Pracy, znana jako PIP.

Obuwie i odzież ochronna w miejscu pracy - kilka słów podsumowania

Jeżeli przedsiębiorca zatrudnia pracowników, jest on zobowiązany do przestrzegania przepisów prawa pracy i przepisów bhp. W przypadku niebezpiecznych i szkodliwych stanowisk konieczne jest przekazanie zatrudnionym osobom obuwia i odzieży ochronnej.

Jeżeli warunki pracy nie są wymagające, zatrudniona osoba może korzystać z własnej odzieży i otrzymuje za nią ekwiwalent.

W sytuacji, gdy warunki pracy są szczególnie uciążliwe, czyli zatrudnione osoby są narażone na szkodliwe działanie środków chemicznych, promieniotwórczych albo zakaźnych stosowanie specjalnej odzieży i obuwia jest obowiązkowe. Pracownik nie może korzystać z własnej odzieży. Noszona odzież i obuwie ochronne muszą być zgodne z normami wyznaczonymi w przepisach. Pracodawca nie może stosować własnych zasad, respektowanie przepisów prawa jest obowiązkowe.

Głównym celem stosowania przez zatrudnione osoby odzieży i obuwia ochronnego jest zabezpieczenie życia i zdrowia. Państwowa Inspekcja Pracy nakłada na pracodawców kary za nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów bhp. Szczegółowe informacje dotyczące przekazywania pracownikom obuwia i odzieży ochronnej należy wprowadzić do Regulaminu pracy albo innego dokumentu wewnętrznego w przedsiębiorstwie. Jeżeli przepisy bhp nie są respektowane, sankcje zostają nałożone na pracownika i pracodawcę. Z kolei nieprzestrzeganie przepisów przez pracownika upoważnienie pracodawcy do nałożenia na niego kary porządkowej.


Data publikacji: 2023-09-07, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU