Najkorzystniejsza forma zatrudnienia pracownika

Pracodawcy zatrudniający pracowników najczęściej podpisują z nimi umowę o pracę. Jednak ustawodawca przewiduje także inne rodzaje umów cywilnoprawnych, współpracę na zasadach samozatrudnienia, wolontariatu, stażu czy poszukiwania pracy. Która z wymienionych form jest najbardziej opłacalna dla pracodawcy?

Umowa o pracę – z jakich składa się elementów?

Nawiązanie stosunku pracy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą zostaje potwierdzone umową o pracę. To dokument, który zobowiązuje zatrudnioną osobę do wykonywania wyznaczonych obowiązków na rzecz pracodawcy. Praca odbywa się pod nadzorem przełożonego. Z kolei obowiązkiem pracodawcy jest wypłacanie wynagrodzenia za wykonaną pracę. Umowa o pracę zabezpiecza interesy pracodawcy oraz pracownika i jest szczególnie ważna, gdy strony nie wywiązują się ze swoich obowiązków.

Umowa o pracę musi zostać przygotowana na piśmie i zawierać szereg potrzebnych informacji, a wśród nich: data podpisania umowy, dane pracodawcy (nazwa firmy, adres, siedziba, REGON, imię i nazwisko osoby reprezentującej firmę) oraz dane pracownika (imię i nazwisko wraz z miejscem zamieszkania). Dokument zawiera informację o rodzaju i miejscu wykonywanej pracy. Pracodawca musi wyznaczyć wymiar czasu pracy, czyli godziny rozpoczęcia i zakończenia. Jeżeli pracownik będzie wykonywał obowiązki w systemie zmianowym, informacja na ten temat również musi znaleźć się w umowie.

Na jaki okres zawiera się umowę o pracę?

Umowa o pracę może zostać zawarta na:

• okres próbny – w ciągu kilku tygodni sprawdzane są kompetencje pracownika, czy nadaje się na oferowane stanowisko, czy ma potencjał,
• czas określony – w dokumencie widnieje data rozwiązania umowy oraz sytuacja, która przyczynia się do rozwiązania,
• czas nieokreślony – to tak zwana umowa bezterminowa i jednocześnie najlepsze rozwiązanie dla pracownika. Zatrudniona osoba jest zabezpieczona, a stosunek pracy trwały,
• zastępstwo – przygotowana dla osób, które mają zastąpić pracownika przez pewien okres (urlop macierzyński, dłuższe zwolnienie chorobowe). Termin zakończenie stosunku pracy jest wyznaczony w umowie albo wskazane są okoliczności, które będą towarzyszyły rozwiązaniu umowy. Z doświadczenia wiadomo, że chodzi o powrót do pracy osoby zastępowanej,
• czas wykonywania konkretnego zadania – umowa obowiązuje na czas wykonania konkretnych czynności.

Umowa na okres próbny może być podpisana przed każdą z wymienionych umów, a okres jej trwania nie może przekraczać 3 miesięcy.

Umowa zlecenie – co trzeba o niej wiedzieć?

Umowa zlecenie jest zaliczana do umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że w przypadku wystąpienia jakichkolwiek wątpliwości czy sporów związanych z podpisaną umową rozstrzygnięcie jest uwarunkowane zapisami Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy.

Umowa zlecenie jest określana jako umowa starannego działania, mimo iż charakteryzuje się większą elastycznością niż tradycyjna umowa o pracę. W tym przypadku najważniejszy jest sam fakt wykonywania wyznaczonej pracy, a nie efekt, który przynosi. Pracodawca nie narzuca godzin, w jakich wykonuje się obowiązki zawodowe ani też miejsca ich wykonywania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca musi odprowadzać składki emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotnych do czasu, gdy kwota brutto miesięcznego przychodu ze wszystkich tytułów do ubezpieczenia przekroczy 4242 zł  (minimalne wynagrodzenie za pracę od stycznia 2024). Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Umowa zlecenie jest najmniej korzystnym rodzajem zatrudnienia. Mowa o perspektywie pracodawcy. Jest to uwarunkowane wysokimi kosztami zatrudnienia.
W tym miejscu warto jeszcze dodać, że minimalna stawka godzinowa od 2024 roku wynosi 27,70 zł brutto.

Umowa o dzieło – jak wygląda zatrudnienie pracownika?

Umowa o dzieło jest zaliczana do umów cywilnoprawnych, a strony biorące udział w stosunku pracy są nazywane zamawiającym i wykonawcą. W tym przypadku najważniejszy jest efekt pracy, czyli ukończenie dzieła, a nie fakt jej wykonywania. Ze względu na specyfikę ten rodzaj znany jest również jako umowa rezultat.

Przedmiotem umowy może być dzieło materialne, jak i niematerialne. Wśród niematerialnych przykładów wymienia się wykonanie kursu czy wygłoszenie przemówienia.

Wynagrodzenie uzyskane na podstawie umowy o dzieło jest opodatkowane podatkiem w wysokości 12%. Wykonawca nie jest zobowiązany do uregulowania ubezpieczenia społecznego oraz zdrowotnego.

Jak wygląda samozatrudnienie?

Samozatrudnienie to praca na własny rachunek prowadzona w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Obowiązujące zasady są uwarunkowane przepisami Kodeksu cywilnego.

Osoba samozatrudniona wyznacza, jakie pobiera wynagrodzenia, wskazuje, gdzie wykonuje pracę i w jakich godzinach. Niestety, w tym przypadku nie obowiązują prawa pracownicze omówione w Kodeksie pracy, a wśród nich minimalne wynagrodzenie, limity czasu pracy czy urlop wypoczynkowy.

Osoba samozatrudniona samodzielnie prowadzi księgowość, kontaktuje się z ZUS i odpowiada za regulowanie składek zdrowotnych i społecznych.

Inne formy zatrudnienia

Kodeks cywilny pozwala na zatrudnienie na podstawie umowy agencyjnej, w której przyjmujący pracę zobowiązuje się do brania udziału w podpisywaniu umów z klientami na rzecz zleceniodawcy. Wymienia się również kontrakty menadżerskie, gdzie właściciel firmy podpisuje umowę z osobą podejmującą zarządzania jego przedsiębiorstwem.

Oprócz wymienionych form można zdecydować się na wolontariat, czyli dobrowolną i nieodpłatną pracę na rzecz danej osoby, społeczności czy społeczeństwa. Pracodawcy zatrudniają na staż czy oferują praktykę, które pozwalają na przygotowanie się do wykonywania konkretnego zawodu. W przypadku stażysty przed podpisaniem umowy powinien zapoznać się z listą obowiązków ściśle związanych z zajmowanym stanowiskiem.

Ostatnia aktualizacja: 2024-02-24
Data publikacji: 2022-10-20, autor: FakturaXL