Sprzedaż samochodu poleasingowego prywatnie, czy przez firmę?
Do końca 2021 roku obowiązywały bardziej korzystne przepisy dla podatników chcących wykupić dla celów prywatnych pojazd samochodowy po zakończonym leasingu w celu jego dalszej odsprzedaży. Od 2022 roku obowiązują nowe zasady zbycia samochodu używanego na podstawie umowy leasingu, który wcześniej został wykupiony na cel prywatny.
Sprzedaż samochodu poleasingowego, a kwestia przychodu
Źródłem przychodów w PIT dla osoby fizycznej jest między innymi:
stosunek służbowy
stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy
członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną
praca nakładcza
emerytura lub renta
działalność wykonywana osobiście
pozarolnicza działalność gospodarcza.
Podatnik ma prawo zaliczyć uzyskany przychód do odpłatnego zbycia w przypadku:
nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego, a także prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
prawa wieczystego użytkowania gruntów
innych rzeczy
o ile odpłatne zbycie nie miało miejsca w działalności gospodarczej i dodatkowo zostało dokonane:
odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem 5 lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie bądź wybudowanie
inne rzeczy – przed upływem pół roku liczonych od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.
Przy zamianie, okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonujących zamiany.
Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o PIT powyższe przepisy nie mają zastosowania w przypadku odpłatnego zbycia w następujących okolicznościach:
przy umowie przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, również pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy
przy wniesieniu wkładu niepieniężnego do spółki lub spółdzielni środków obrotowych, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych
składników majątku użytkowanych w działalności jako środki trwałe podlegające amortyzacji nawet w sytuacji jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia nie minął okres 6 lat
obcych składników majątku użytkowanych w działalności korzystającego na podstawie umowy leasingu operacyjnego, nawet wtedy jeżeli przed zbyciem zostały one wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynął okres 6 lat.
Składniki majątku wycofane z działalności przed dokonaniem sprzedaży kwalifikowanej, a przychód z działalności
Przepisy wskazują, że nawet w sytuacji kiedy przedsiębiorca przed sprzedażą danego składnika majątku wycofa go z działalności i po jego wycofaniu sprzeda go, to i tak uzyska przychód, który zostanie doliczony i rozliczony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Okres 6 lat wycofania rzeczy z działalności liczony jest od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności, a dniem w którym zostały zbyte za odpłatnością. Powyższe dotyczy następujących składników majątku, które stanowią:
środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, które ujmowane są w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
składniki majątku, których wartość początkowa nie przekracza 10 000 zł z wyłączeniem składników, których wartość początkowa nie przekracza 1 500 zł
składniki majątku, które z powodu przewidywanego okresu używania krótszego niż 1 rok nie mogły zostać zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych
składniki majątku stanowiące spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie, które nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
które wykorzystywane są na potrzeby działalności gospodarczej lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej.
Wycofanie składników majątku zakupionych w leasingu z działalności
Przedsiębiorca, który sprzeda środek trwały użytkowany w firmie na podstawie umowy leasingu, uzyska przychód z działalności gospodarczej. Podobnie jeżeli będzie użytkował w działalności środek trwały zakupiony na podstawie umowy leasingu, który następnie wycofa z firmy i sprzeda. Taka sprzedaż również stanowi przychód z działalności gospodarczej jeżeli pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym dany składnik został wycofany z firmy, a dniem jego odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat.
Do końca 2021 roku jeżeli od dnia nabycia do dnia sprzedaży minęło pół roku, to taka sprzedaż nie była opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Przychód w działalności, a wycofanie pojazdu z firmy i zaplata podatku dochodowego
Przedsiębiorca, który chce sprzedać samochód osobowy wprowadzony wcześniej do firmy jako środek trwały musi pamiętać o tym, że sprzedaż takiego przedmiotu stanowi przychód opodatkowany w prowadzonej działalności gospodarczej jeżeli pojazd:
został wprowadzony do środków trwałych i został ujęty w ewidencji środków trwałych
podlega amortyzacji
jest zdatny i kompletny do użytku nawet w sytuacji kiedy przed sprzedażą został wycofany z firmy i pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym został on wycofany z działalności, a dniem jego odpłatnego zbycia nie minęło 6 lat.
Pojazd użytkowany w firmie na podstawie leasingu operacyjnego, a przychód z odpłatnego zbycia lub z działalności, podatek dochodowy PIT
Duża część przedsiębiorców użytkuje w firmie samochód osobowy nabyty na podstawie leasingu operacyjnego.
Po zakończeniu umowy leasingowej przedsiębiorca może:
wykupić pojazd do firmy i sprzedać go
wykupić pojazd do majątku prywatnego i sprzedać go
nie wykupować pojazdu do firmy i jednocześnie nabyć nowy samochód na podstawie umowy - kupna lub faktury, bądź nabyć pojazd na podstawie nowej umowy leasingu.
Od 2022 roku przychodem w prowadzonej działalności gospodarczej jest sprzedaż samochodu osobowego będącego środkiem trwałym w firmie, który użytkowany jest na podstawie umowy leasingu operacyjnego i to w każdej sytuacji jeżeli przed sprzedażą został wycofany z firmy pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym został on wycofany z działalności, a dniem jego odpłatnego zbycia nie minęło 6 lat. Powyższy przepis odnosi się także do składników majątku firmy wykupionych do majątku prywatnego po 31 grudnia 2021 roku. Oznacza to, że w stosunku do wszystkich pojazdów samochodowych wykupionych do majątku prywatnego przed końcem 2021 roku obowiązują stare przepisy z poprzedniego stanu prawnego. Przedsiębiorca, który wycofa po 31 grudnia 2021 roku z działalności środek trwały nabyty przed 31 grudnia 2021 roku, który następnie będzie chciał zbyć, to wystarczy, że poczeka ze sprzedażą pół roku licząc od końca miesiąca, w którym miało miejsce nabycie (w nowych przepisach jest to 6 lat).
W sytuacji kiedy przedsiębiorca wycofa z działalności do majątku prywatnego pojazd samochodowy wykupiony z leasingu i sprzeda go po upływie 6 lat od momentu wycofania, to będzie mógł dokonać zbycia na podstawie umowy sprzedaży. Sprzedaż zostanie opodatkowana na zasadach określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Sprzedaż nie będzie musiała być opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych o ile odpłatne zbycie nie nastąpi w działalności gospodarczej i będzie miało miejsce po upływie pól roku licząc od końca miesiąca, w którym miało miejsce nabycie.
Wykup, wycofanie i sprzedaż samochodu poleasingowego, a podatek VAT
Do końca 2021 roku obowiązujące przepisy nie nakładały na podatnika naliczenia i zapłaty podatku VAT w przypadku wykupu samochodu osobowego z leasingu i przekazania go do użytku prywatnego. Zgodnie z przepisami (ustawa o podatku od towarów i usług) za dostawę towarów uznawane jest również nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego firmy, a szczególnie:
przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, również byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia
darowizny
o ile podatnikowi przysługiwało w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Istotne jest czy podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego podczas nabycia pojazdu samochodowego, czy też mu nie przysługiwało.
