Niektórzy przedsiębiorcy zatrudniają w swoich firmach członków najbliższej rodziny. Czasami zawierają umowę zlecenia z własnym dzieckiem do 26 roku życia. Okazuje się, że tak umowa może być korzystna dla przedsiębiorcy.
Czy przedsiębiorca może zawrzeć umowę z własnym dzieckiem?
Przepisy prawa pozwalają przedsiębiorcy zawrzeć umowę zlecenia z własnym dzieckiem w szczególności wtedy, kiedy rodzic prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Dziecko musi być pełnoletnie i posiadać zdolność do czynności prawnych. Umowa zlecenia z własnym dzieckiem nie może być fikcyjna. Nie może być zawarta jedynie w celu podatkowym. Jeżeli rodzic zatrudnia niepełnoletnie dziecko, to musi pamiętać o tym, że zgodnie z przepisami przy takim zatrudnieniu obowiązują pewne ograniczenia. Do zatrudnienia osoby niepełnoletniej potrzebna jest zgoda rodzica, ale tylko w przypadku, kiedy pracodawcą jest inna osoba. Dodatkowo muszą zostać spełnione warunki dotyczące wieku, nauki i rodzaju wykonywanej pracy. Jeżeli pracodawca jest przedsiębiorcą zatrudniającym własne dziecko, które ukończyło 15 lat i pobiera naukę w szkole, to może je zatrudnić do wykonywania lekkich prac sezonowych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o pracę. Przepisy związane z zatrudnianiem oraz rozliczeń z urzędem skarbowym zostały zawarte w Kodeksie pracy oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Co należy wiedzieć zatrudniając własne dziecko w firmie?
Zatrudnienie własnego dziecka do 26 roku życia może okazać się dla przedsiębiorcy korzystnym rozwiązaniem między innymi z uwagi na możliwość skorzystania z tzw. „ulgi dla młodych”. W ramach ulgi osoby, które nie ukończyły 26 lat zwolnione są z zapłaty podatku dochodowego naliczanego od przychodów uzyskanych z umowy zlecenia lub umowy o pracę, a także z praktyk absolwenckich oraz staży studenckich do kwoty 85 528 zł rocznie. Jeżeli dziecko nie przekroczy wspomnianego limitu, to wtedy nie trzeba będzie płacić podatku dochodowego. Dziecko do 26 roku życia zatrudnione przez rodzica na podstawie umowy zlecenia nie ponosi również kosztów związanych z zapłatą składek na ZUS pod warunkiem, że nie ma innego tytułu do ubezpieczeń. Oznacza to, że umowa zlecenia podpisana z własnym dzieckiem do 26 roku życia jest korzystna finansowo zarówno dla rodzica będącego przedsiębiorcą jak i dla zatrudnionego dziecka. Aby zatrudnienie było legalne, to umowa zlecenia powinna zostać sporządzona w formie pisemnej i koniecznie musi zawierać wszystkie wymagane elementy, jak np.:
wysokość wynagrodzenia
zakres obowiązków
okres obowiązywania.
Umowa powinna zostać zgłoszona do ZUS-u o ile składki są wymagalne. Wszystkie wypłacone kwoty muszą zostać wykazane w dokumentacji księgowej danej firmy.
Umowa zlecenia z własnym dzieckiem – obowiązki przedsiębiorcy i koszty podatkowe
Każdy przedsiębiorca w związku z prowadzeniem własnej firmy osiąga nie tylko dochody, ale ponosi również koszty. Legalne zatrudnienie własnego dziecka w firmie może być dla rodzica przedsiębiorcy korzystną opcją. Jeżeli wynagrodzenie dziecka nie będzie odbiegało od stawek obowiązujących na rynku, to takie wynagrodzenie będzie kosztem uzyskania przychodu w działalności gospodarczej prowadzonej przez rodzica, czyli pensja dziecka będzie pomniejszała dochód rodzica o wypłaconą kwotę, co z kolei obniży należny podatek dochodowy przedsiębiorcy. W przypadku gdyby umowa była fikcyjna, a wynagrodzenie było zawyżone lub nie było adekwatne do wykonywanej pracy, to organ podatkowy ma prawo zakwestionować koszty ponoszone z takiej umowy. Z tego powodu warto zadbać o prawidłowe udokumentowanie wszystkiego co wiąże się z umową zlecenia podpisaną z własnym dzieckiem, dlatego:
dobrze jest żeby zakres obowiązków dziecka był właściwie udokumentowany
należy prowadzić ewidencję wypłat
należy przechowywać dokumentację związaną z wykonywaniem umowy zlecenia, taką jak: potwierdzenia, raporty itp.
W przypadku zobowiązań wobec ZUS-u umowa zlecenia z własnym dzieckiem również może okazać się opłacalna. Zwłaszcza w sytuacji, kiedy dziecko jest jeszcze uczniem lub studentem i z tego powodu nie opłaca składek ubezpieczeniowych. Przedsiębiorca nie ponosi wtedy dodatkowych kosztów i cała pensja w wartości brutto stanowi koszt uzyskania przychodu, co ma wpływ na podatki firmy.
Podsumowanie – czy warto zatrudnić własne dziecko?
Zatrudnienie własnego dziecka przez przedsiębiorcę rodzica na podstawie umowy zlecenia przynosi przedsiębiorcy korzyści pod warunkiem, że została zawarta legalna umowa i dziecko jest zdolne do wykonywania czynności prawnych oraz jest pełnoletnie. Poza tym umowa musi mieć prawdziwy charakter i musi być faktycznie wykonywana.
W przypadku zatrudnienia niepełnoletniego dziecka przedsiębiorca musi spełnić dodatkowe warunki. Dziecko:
musi mieć ukończone 15 lat
musi uczęszczać do szkoły
musi wykonywać lekką pracę sezonową.
Umowa powinna być sporządzona w formie pisemnej i powinna zawierać wszystkie ważne elementy. Fikcyjne zatrudnienie, a także zawyżone stawki wynagrodzenia mogą zostać zakwestionowane przez urząd podatkowy, dlatego warto jest prowadzić rzetelną dokumentację z pracy wykonywanej przez dziecko.
