Jednym z przywilejów czynnego podatnika VAT jest możliwość odliczenia podatku VAT od dokonanego zakupu. Czasami zdarza się, że transakcje kupna-sprzedaży dokonywane są pomiędzy przedsiębiorą będącym czynnym podatnikiem VAT, a prowadzącym działalność nierejestrowaną. Czy w takiej sytuacji istnieje możliwość odliczenia podatku VAT? wystawianie faktur vat w dzialalnosci nierejestrowanej

Kiedy mówimy o działalności nierejestrowanej?

Jak stanowi art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców o działalności nierejestrowanej mówimy wtedy, kiedy osoba fizyczna wykonuje działalność, której przychód należny z tej działalności od 1 lipca 2023 roku nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Dodatkowo osoba taka nie wykonywała działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy. Zgodnie z powyższym należy przypuszczać, że działalność nierejestrowana nie jest uważana za działalność gospodarczą, a otrzymany z niej przychód kwalifikuje się do przychodu z innych źródeł. 

Działalność nierejestrowana w podatku dochodowym 

Zakwalifikowanie działalności nierejestrowej do innego źródła przychodów sprawia, że podatnik nie jest objęty skomplikowanymi zasadami dotyczącymi podatku dochodowego. Między innymi zwolniony jest z opłacania zaliczek na podatek dochodowy, który może rozliczyć dopiero w zeznaniu rocznym. Nie musi też opłacać składek na ZUS ani prowadzić ksiąg podatkowych. 

Działalność nierejestrowana – w podatku VAT, wystawianie faktur VAT

Ustawa o VAT nie rozróżnia podziału na różne źródła zarobkowania, tak jak ma to miejsce w podatku PIT. W przypadku VAT obowiązuje tylko jedno źródło przychodu jakim jest działalność gospodarcza. Podmiot, który taką prowadzi jest podatnikiem podatku VAT lub może zostać zwolniony z opłacania podatku VAT podmiotowo bądź przedmiotowo.

Działalnością gospodarczą jest działalność wykonywana przez:
  • producentów
  • handlowców
  • usługodawców, w tym podmioty pozyskujące zasoby naturalne oraz rolników
  • osoby wykonujące wolny zawód.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności do wykonywania, których wykorzystywane są towary lub wartości niematerialne i prawne w sposób ciągły w celach zarobkowych. Powyższe wynika z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Na tej podstawie można wnioskować, że prowadzenie działalności nierejestrowanej jest jak najbardziej działalnością gospodarczą w świetle ustawy o VAT. 

Do definicji działalności gospodarczej zawartej w przepisach odniósł się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji z dnia 22 kwietnia 2020 roku, nr 0112-KDIL3.4012.47.2020.3.LS. Dyrektor KIS uważa, że definicja działalności gospodarczej wskazana w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT oznacza większy wymiar niż definicja zawarta w ustawie Prawo przedsiębiorców. Zapisy dotyczące definicji działalności gospodarczej znajdujące się w ustawie o podatku od towarów i usług opierają się na przepisach dyrektywy, dlatego powinna ona być analizowana niezależnie od przepisów krajowych, ponieważ w ten sposób mogłoby dojść do naruszenia użyteczności systemu VAT. 

Te same przepisy ustawy o podatku od towarów i usług dotyczą zarówno osób fizycznych prowadzących pełną działalność gospodarczą, jak również osób wykonujących działalność nierejestrowaną. W związku z tym osoba prowadząca działalność nierejestrowaną w zależności od rodzaju dokonywanej sprzedaży może być: 
  • czynnym podatnikiem podatku VAT
  • podmiotem zwolnionym z VAT przedmiotowo lub podmiotowo.
Należy zastrzec, że zwolnienie podmiotowe nie obejmuje dostawy towarów ani świadczenia usług wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy. W związku z tym osoba prowadząca działalność nierejestrowaną może być czynnym podatnikiem VAT i tym samym ma prawo do wystawiania faktur VAT. Najpierw jednak musi wywiązać się z obowiązku rejestracji na potrzeby podatku VAT. W tym celu musi złożyć zgłoszenie rejestracyjne do podatku od towarów i usług jeszcze przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej. Zgłoszenie rejestracyjne składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego na formularzu VAT-R

Faktura VAT wystawiona przez podatnika prowadzącego działalność nierejestrowaną, a odliczenie podatku VAT

Zgodnie z przepisami odliczenie podatku VAT naliczonego możliwe jest wtedy, kiedy istnieje związek pomiędzy zakupami, a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Prawo do odliczenia powstaje w okresie powstania obowiązku podatkowego. Dokumentem uprawniającym do dokonania odliczenia jest faktura VAT. 

PRZYKŁAD 
Osoba fizyczna prowadzi działalność nierejestrowaną w zakresie sprzedaży sprzętu elektronicznego. Ten rodzaj sprzedaży nie jest objęty zwolnieniem podmiotowym w VAT. Osoba ta przed rozpoczęciem sprzedaży powinna zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. Nabywca towaru/usługi będący czynnym podatnikiem VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w ramach otrzymanej faktury VAT.

Podsumowanie 

Osoba prowadząca działalność gospodarczą nierejestrowaną ma prawo do wystawiania faktur VAT pod warunkiem, że złoży w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne do VAT. Rejestracja musi być dokonana jeszcze przed dniem rozpoczęcia sprzedaży opodatkowanej. Faktura VAT wystawiona w działalności nierejestrowej nie różni się niczym od dokumentu wystawionego przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą rejestrowaną. Faktura dokumentująca daną dostawę towarów lub świadczenie usług daje nabywcy prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.


Data publikacji: 2023-08-11, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU
Piotr
25 Styczeń 2024

Szukam informacji o kwestii jak wygląda świadczenie usług w działalności nierejestrowanej z czynnym vat, kontaktowałem się już nawet z infolinią kis, nikt nie jest w stanie udzielić jednoznacznej informacji.
Zasadniczo w działalności nierejestrowej usługi traktowane są jako umowa zlecenia objęta oskładkowaniem, a co w sytuacji jeśli osoba świadcząca taką usługę jest na VAT, czy wtedy obowiązuje go już tylko faktura czy dalej umowa zlecenia przy świadczeniu usług?