Czynni podatnicy VAT w związku z prowadzoną sprzedażą i zakupami mają obowiązek rozliczania podatku VAT. W zależności od stosunku sprzedaży do zakupów może wystąpić u nich niedopłata lub nadwyżka w podatku od towarów i usług, która powinna zostać wykazana w deklaracji JPK_V7
Jeżeli przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie rozliczeniowym zakupi do firmy więcej towarów niż ich sprzeda to w takiej sytuacji dojdzie do nadwyżki w podatku od towarów i usług. Podatnik może też posiadać nadwyżkę VAT z poprzednich okresów rozliczeniowych miesięcznych lub kwartalnych w zależności od wybranego okresu rozliczeniowego. Jednak, jeżeli za poprzedni miesiąc lub kwartał nie została wykazana nadwyżka w VAT, a podatnik był zobligowany do zapłaty podatku to najprawdopodobniej w kolejnym okresie rozliczeniowym nie wykaże nadpłaty lub będzie ona niska.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca, czynny podatnik VAT wykazał w deklaracji JPK_V7 za miesiąc czerwiec 2023 roku nadwyżkę w podatku VAT w wysokości 35 000 zł. W rozliczeniu za lipiec 2023 roku wykazał podatek VAT w następujących wartościach:
odliczony łączny podatek VAT od faktur zakupowych na kwotę 10 000 zł
podatek VAT należny od dokonanej sprzedaży z faktur sprzedażowych na kwotę 15 000 zł.
Rozliczenie za lipiec 2023 będzie wyglądało następująco: 35 000 zł z nadwyżki + 10 000 zł VAT naliczonego – 15 000 zł VAT należnego = 30 000 zł. Zgodnie z powyższym nadpłata w podatku VAT za miesiąc lipiec wyniesie 30 000 zł.
PRZYKŁAD 2 Podatnik VAT czynny w rozliczeniu za miesiąc marzec 2023 roku wykazał w deklaracji JPK_V7 podatek VAT do zapłaty w wysokości 3 000 zł. W rozliczeniu za miesiąc kwiecień 2023 roku wykazał poniższe kwoty:
odliczony łączny podatek VAT od faktur zakupu w wysokości 3 000 zł
podatek VAT należny od dokonanej sprzedaży z faktur sprzedażowych w wysokości 7 000 zł
Rozliczenie za lipiec 2023 roku będzie wyglądało następująco: 7 000 zł VAT należny – 3 000 zł podatku VAT naliczonego = 4 000 zł VAT do zapłaty.
Nadwyżka w podatku VAT
Jeżeli u podatnika w danym okresie rozliczeniowym wystąpi nadwyżka w podatku VAT, to może on:
przenieść nadwyżkę na kolejny okres rozliczeniowy
złożyć wniosek o zwrot podatku VAT
zaliczyć część lub całość kwoty z nadwyżki podatku VAT na przyszłe zobowiązanie podatkowe w podatku PIT, CIT lub VAT.
Nadwyżka w podatku VAT pozostawiona na kolejne okresy rozliczeniowe
Jedną z opcji jaką może zastosować podatnik mający nadwyżkę w podatku VAT, to pozostawienie nadwyżki na kolejne okresy rozliczeniowe. W ten sposób podatnik może przez jakiś czas uniknąć zapłaty podatku od towarów i usług.
Nadwyżka podatku VAT z przeznaczeniem na zwrot
Czynny podatnik VAT może również podjąć decyzję o zwrocie nadwyżki na jego rachunek bankowy. W tym celu powinien złożyć wniosek o zwrot VAT.
Podatek zwracany jest w jednym z poniższych terminów po spełnieniu określonych warunków:
40 dni – termin przewidziany dla podatników wystawiających faktury w systemie KSeF
60 dni – standardowy termin zwrotu podatku
180 dni – wydłużony termin zwrotu podatku przeznaczony dla podatników, którzy nie dokonali sprzedaży w miesiącu, w którym wnioskowali o zwrot.
Wymienione zwroty podatku VAT liczone są od dnia złożenia deklaracji JPK_V7, a w przypadku złożenia korekty od dnia jej złożenia.
Nadwyżka podatku VAT pozostawiona na pokrycie przyszłego zobowiązania podatkowego
Podatnik może przeznaczyć część lub całość nadwyżki podatku od towarów i usług na zapłatę przyszłych zobowiązań podatkowych. W tym celu powinien w składanej deklaracji JPK_V7 poinformować, że występuje z wnioskiem o zwrot części lub całości nadwyżki podatku VAT, który to zwrot zamierza w części lub w całości przeznaczyć na pokrycie danego, przyszłego zobowiązania podatkowego. Nadwyżka VAT może też zostać zaliczona na spłatę zaległości podatkowych. W tym przypadku podatnik powinien dodatkowo złożyć w urzędzie skarbowym pismo wyjaśniające, które zobowiązanie lub zaległość chce pokryć nadwyżką przeznaczoną do zwrotu. Jeżeli podatnik nie złoży takiego pisma to urząd w tej sytuacji zaliczy nadwyżkę VAT do zwrotu na najstarszą zaległość w podatku PIT, CIT lub VAT.
Nadwyżka w podatku VAT – podsumowanie
W sytuacji, kiedy nadwyżka w podatku VAT do przeniesienia występuje nieprzerwanie przez dłuższy okres to zwrot powinien nastąpić w określonym czasie, ponieważ nie powinno się przenosić podatku w nieskończoność. Zgodnie z ogólną zasadą kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym jaka przenoszona jest w deklaracji przedawnia się po upływie 5 lat. Przeniesienie nadwyżki VAT na kolejny okres powoduje, że zostaje ona przypisana do zobowiązania podatkowego w nowym okresie rozliczeniowym i tym samym podatnik otrzymuje możliwość odliczenia VAT.
W zakresie postępowania przy przeniesieniu kwoty nadwyżki można oprzeć się na wyroku wydanym przez Naczelny Sąd Administracyjny, sygn. akt I FSK 126/20 z dnia 24 lutego 2021 roku, w którym sąd stwierdził, że prawo do przeniesienia nadwyżki VAT nie jest ograniczone terminami przedawnienia. Należy zaznaczyć, że prawo do weryfikacji nadwyżki w podatku VAT nie jest tym samym co prawo do przeniesienia nadwyżki na kolejne okresy rozliczeniowe po przedawnieniu tych okresów. Podatnik ma prawo sam zadecydować, czy chce przenieść nadwyżkę w podatku VAT naliczonym na kolejny okres rozliczeniowy, czy też woli otrzymać zwrot tej nadwyżki. Przedsiębiorca może otrzymać zwrot podatku w przyspieszonym terminie 25 dni pod warunkiem, że w poprzednich okresach rozliczeniowych kwota wykazana w deklaracji nie była wyższa niż 3 000 zł. Oznacza to, że jeżeli podatnik będzie chciał w skróconym terminie odzyskać nadpłacony podatek, to nie powinien kumulować kwot podatku do przeniesienia.
