Wprowadzenie Polskiego Ładu będzie miało wpływ na wynagrodzenia polskich pracowników. Jedną z istotnych zmian jest brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Na uwagę zasługuje też wprowadzenie ulgi dla klasy średniej.
Celem wprowadzenia Polskiego Ładu było zmniejszenie nierówności społecznych i stworzenie lepszych warunków do życia dla wszystkich obywateli. Osoby najmniej zarabiające mają otrzymać wyższe wynagrodzenie, a najlepiej zarabiający mają odprowadzać wyższe podatki, co w ich przypadku będzie oznaczało niższe wynagrodzenie.
Obecny stan prawny
Zmiana – Nowy Polski Ład 2022
kwota wolna od podatku – 8 000 zł
kwota wolna od podatku – 30 000 zł
85 528 zł
II próg podatkowy do 120 000 zł
składka zdrowotna – odliczenie 7,75%
brak odliczenia składki zdrowotnej
brak ulgi dla klasy średniej
ulga w PIT dla klasy średniej, czyli osób zatrudnionych na umowę o pracę o miesięcznym przychodzie od 5 701 zł do 11 141 zł brutto
Kwota zmniejszająca podatek i próg podatkowy w Nowym Polskim Ładzie
W 2021 roku kwota wolna od podatku wynosi 8 000 zł. W 2022 roku ma wzrosnąć do 30 000 zł, co będzie miało wpływ na kwotę zmniejszającą podatek. W chwili obecnej jest to 43,76 zł (1/12 z kwoty 525,12 zł). Po zmianie wyniesie odpowiednio 425,00 zł (30 000 zł x 17% = 5 100 zł / 12).
Zgodnie z nowymi przepisami kwota zmniejszająca podatek będzie przysługiwała również podatnikom z II progu podatkowego, którzy zobowiązani są do zapłaty podatku w wysokości 32%. Dodatkowo zostanie podniesiona wysokość progu podatkowego do kwoty 120 000 zł. Obecnie jest to 85 528 zł
I próg podatkowy 17% - do kwoty 120 000 zł
II próg podatkowy 32% po przekroczeniu 120 000 zł.
Kwota wolna od podatku w wysokości 425 zł będzie możliwa do odliczenia również po przekroczeniu II progu podatkowego. Podatnicy zapłacą podatek od nadwyżki ponad 30 000 zł.
Składka zdrowotna bez możliwości odliczenia
Jedną z istotnych zmian jest brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Obecnie podatnik może dokonać odliczenia przy wyliczaniu zaliczki na podatek, którą może pomniejszyć o 7,75% podstawy składki zdrowotnej. Od 2022 roku całkowicie został zmieniony sposób wyliczania podatku. Zmiana jest niekorzystna zarówno dla pracodawców jak i pracowników.
Wprowadzenie ulgi dla klasy średniej
Nowym rozwiązaniem jest tzw. ulga dla klasy średniej. Została stworzona w celu ochrony klasy średniej przed skutkami wprowadzanych zmian. Jeżeli pracownik osiągnie przychód z umowy o pracę w przedziale od 5 701 zł brutto do 11 141 zł brutto, to płatnik wyliczając podatek będzie mógł zastosować powyższą ulgę. Będzie ona obliczana przy wyliczaniu zaliczki na podatek zgodnie z poniższym wzorem:
(A x 6,68% – 380,50 zł) ÷ 0,17, gdzie A wynosi co najmniej 5 701 zł i nie przekracza kwoty 8 549 zł
(A x (–7,35%) + 819,08 zł) ÷ 0,17, gdzie A jest wyższe od 8 549 zł i nie przekracza kwoty 11 141 zł
gdzie A oznacza uzyskane w trakcie miesiąca przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy podlegające opodatkowaniu wg skali podatkowej. Z ulgi skorzystają również twórcy i artyści stosujący 50% autorskie koszty uzyskania przychodów. Ulga nie jest przeznaczona dla przedsiębiorców oraz osób zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej.
PRZYKŁAD 1 Pracownik zarabia 6 000 zł brutto. Płatnik powinien wyliczyć kwotę ulgi w następujący sposób wg wzoru: (A x 6,68% - 380,50 zł) / 0,17, co daje kwotę 119,41 zł. Płatnik będzie musiał pomniejszyć dochód o wyliczoną kwotę.
PRZYKŁAD 2 Pracownik zarabia 10 000 zł brutto. Kwotę ulgi należy wyliczyć wg wzoru: (A x (- 7,35%) + 819,08 zł) / 0,17, co daje kwotę 494,58 zł. Kwota ulgi będzie musiała być odliczona od dochodu. Dochód jest przychodem po odliczeniu kosztów uzyskania przychodów oraz składek na ubezpieczenia społeczne.
Kalkulator wynagrodzeń osób zatrudnionych na umowę o pracę – 2022 rok
Oficjalny kalkulator Nowego Polskiego Ładu został już opodatkowany przez Ministerstwo Finansów. Odnosi się wyłącznie do osób zatrudnionych na umowę o pracę. Kalkulator służy do oszacowania wysokości wypłaty jaką może otrzymać pracownik po wejściu w życie nowych przepisów. Można go znaleźć na stronie: www.podatki.gov.pl/polski-lad/kwota-wolna-polski-lad/kalkulator-wynagrodzen-polski-lad
PRZYKŁAD 3 Pracownik w wieku powyżej 26 lat jest zatrudniony na umowę o pracę w miejscu zamieszkania. Nie należy do PPK.
Lista płac po zmianach: Płaca brutto: 10 000 zł Podstawa składki zdrowotnej: 10 000 zł – 13,71% = 8 629 zł Składka zdrowotna do odliczenia: brak Składka zdrowotna: 8 629 zł x 9% = 776,61 zł Ulga podatkowa dla klasy średniej dochód powyżej 8 549 zł, liczona według wzoru: (przychód x (– 7,35%) + 819, 08 zł) / 0,17, 10 000 zł x 7,35% = – 735 + 819,08 zł = 84,08 zł / 0,17 = 494,58 zł Podstawa do opodatkowania: 10 000 zł – 13,71% = 8 629 zł – 250 zł (KUP) – 494,58 (ulga podatkowa dla klasy średniej) = 7 884,42 zł, w zaokrągleniu 7 884 zł Zaliczka na podatek: 7 884 zł x 17% – 425 zł (ulga podatkowa) = 915 zł Płaca netto: 10 000 zł – 1 371,00 zł (składki społeczne) – 776,61 zł (zdrowotna 9%) – 915 zł (zaliczka na podatek) = 6937,39zł
PRZYKŁAD 4 Osoba zatrudniona na umowę o pracę w miejscu zamieszkania. Jest w wieku powyżej 26 lat. Nie należy do PPK. Przekroczono wysokość składek emerytalno-rentowych.
Płaca brutto: 10 000 zł Podstawa składki zdrowotnej: 10 000 zł – 13,71% (tylko chorobowa, 245 zł) = 9 755 zł Składka zdrowotna do odliczenia: brak Składka zdrowotna: 9 755 zł x 9% = 877,95 zł Ulga podatkowa dla klasy średniej dochód powyżej 8 549 zł, liczona wg wzoru: (przychód x (–7,35%) + 819, 08 zł) / 0, 10 000 zł x 7,35%= – 735 + 819,08 zł = 84,08 zł / 0,17 = 494,58 zł Podstawa do opodatkowania: 10 000 zł – 13,71% = 9 755 zł – 250 zł (KUP) – 494,58 (ulga podatkowa dla klasy średniej) = 9 010 zł Zaliczka na podatek: 9 010 zł x 17% – 425 zł (ulga podatkowa) = 1 107 zł Płaca netto: 10 000 zł – 245 zł (składki społeczne) – 877,95 zł (zdrowotna 9%) – 1 107 zł (zaliczka na podatek) = 7770,05zł
PRZYKŁAD 5 Osoba w wieku powyżej 26 roku życia zatrudniona jest na umowę o pracę w miejscu zamieszkania. Nie należy do PPK. Doszło u niej do przekroczenia progu podatkowego.
Płaca brutto: 10 000 zł Podstawa składki zdrowotnej: 10 000 zł – 13,71% = 8 629 zł Składka zdrowotna do odliczenia: brak Składka zdrowotna: 8 629 zł x 9% = 776,61 zł Ulga podatkowa dla klasy średniej dochód powyżej 8 549 zł, liczona wg wzoru: (przychód x (– 7,35%) + 819, 08 zł) / 0,17, 10 000 x 7,35% = – 735 + 819,08 zł = 84,08 zł / 0,17 = 494,58 zł Podstawa do opodatkowania: 10 000 zł – 13,71% = 8 629 zł – 250 zł (KUP) – 494,58 zł (ulga podatkowa dla klasy średniej) = 7 884,42 zł, w zaokrągleniu 7 884 zł Zaliczka na podatek: 7 884 zł x 32% – 425 zł (ulga podatkowa) = 2 098 zł Płaca netto: 10 000 zł – 1 371,00 zł (składki społeczne) – 776,61 zł (zdrowotna 9%) – 2 098 zł (zaliczka na podatek) = 5754,39zł.
Podsumowanie
Najważniejszym celem Polskiego Ładu jest wyrównanie zarobków polskich pracowników. Ci najmniej zarabiający mają zyskać, a zarabiający więcej mają stracić. Nowością jest ulga dla klasy średniej, która ma chronić klasę średnią przed skutkami zmian.
