Różnica między zwolnieniem z VAT przedmiotowym i podmiotowym
Osoby, które zamierzają prowadzić działalność gospodarczą muszą na początku podjąć kilka ważnych decyzji. Jedną z nich jest rejestracja do VAT. Nie każdy przedsiębiorca musi być czynnym podatnikiem VAT. Niektórzy mogą skorzystać z możliwości zwolnienia z podatku przedmiotowo lub podmiotowo. Jaka jest różnica pomiędzy zwolnieniem przedmiotowym, a podmiotowym?
Duża część przedsiębiorców na początku prowadzenia działalności zadaje sobie pytanie, czy lepiej być czynnym podatnikiem VAT, czy raczej korzystniej będzie wybrać zwolnienie? W przypadku ulgi z rozliczenia i zapłaty podatku VAT, podatnik może zostać zwolniony z VAT przedmiotowo lub podmiotowo. To, który rodzaj zwolnienia go dotyczy zależy od kilku czynników.
Zwolnienie podmiotowe VAT Regulacje związane ze zwolnieniem podmiotowym zawiera art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Mogą z niego skorzystać ci podatnicy, którzy nie przekroczyli określonego limitu obrotów w danym roku. Pod uwagę brana jest wartość sprzedaży za poprzedni rok podatkowy. Sprzedaż osiągnięta przez podatnika w poprzednim i bieżącym roku podatkowym nie może przekroczyć wartości 200 000 zł. W przypadku firm rozpoczynających działalność pod uwagę należy wziąć przewidywaną wartość sprzedaży jaką przedsiębiorca myśli osiągnąć do końca roku. Przedsiębiorcy dopiero rozpoczynający działalność gospodarczą muszą sami wyliczyć limit przychodów proporcjonalnie do liczby dni prowadzonej działalności w pierwszym roku jej trwania. Kwota 200 tys. zł obowiązuje do końca 2025 roku. Od 1 stycznia 2026 roku limit przychodów ze sprzedaży zostanie zwiększony do wartości 240 000 zł.
Do limitu przychodów nie jest wliczana:
kwota podatku
wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość
sprzedaż na odległość towarów importowanych
odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług zwolnionych z VAT przedmiotowo z wyłączeniem np. transakcji związanych z nieruchomościami, usług ubezpieczeniowych
odpłatna dostawa towarów zaliczanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które są amortyzowane.
Zwolnienie podmiotowe zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy o VAT nie obejmuje niżej wymienionej sprzedaży towarów i świadczenia usług. Dotyczy między innymi sprzedaży:
metali szlachetnych
towarów objętych akcyzą z wyłączeniem energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych
budowli, budynków lub ich części
terenów budowlanych
nowych środków transportu
hurtowej i detalicznej części do pojazdów samochodowych i motocykli
oraz sprzedaży internetowej:
kosmetyków
produktów toaletowych
wyrobów elektronicznych i optycznych, komputerów
urządzeń elektrycznych
hurtowych i detalicznych części oraz akcesoriów do pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli
świadczenia usług:
jubilerskich
prawniczych
doradczych z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt
ściągania długów w tym factoringu.
Zwolnienie przedmiotowe VAT Zwolnienie przedmiotowe z VAT związane jest z rodzajem prowadzonej działalności gospodarczej. Art. 43 ust. 1 ustawy o VAT jest zamkniętym katalogiem towarów i usług zwolnionych z VAT. Zostały w nim wymienione między innymi:
usługi w zakresie opieki medycznej, świadczone np. przez lekarza, stomatologa, pielęgniarkę, psychologa
niektóre usługi związane z pomocą społeczną
prywatne nauczanie na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym, świadczone przez nauczycieli
niektóre usługi kształcenia zawodowego
niektóre usługi ubezpieczeniowe
niektóre usługi finansowe, jak np. zarządzanie funduszami inwestycyjnymi, udzielanie kredytów lub pożyczek, pośrednictwo w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek.
Niektóre usługi edukacyjne i medyczne wymagają spełnienia dodatkowych warunków, jeżeli przedsiębiorca chce skorzystać ze zwolnienia. Chodzi między innymi o status jaki posiada dana instytucja świadcząca wymienione usługi.
Zwolnienie podmiotowe i zwolnienie przedmiotowe z VAT – różnice
Najważniejsze różnice dotyczące obu rodzajów zwolnień: podmiotowego i przedmiotowego dotyczą przede wszystkim zakresu oraz podstawy prawnej. Zwolnieniem podmiotowym objęte są dowolne rodzaje działalności gospodarczej z wyłączeniem tych, na które wskazuje ustawa o VAT pod warunkiem, że obrót firmy za poprzedni rok podatkowy nie przekroczył określonego limitu sprzedaży. Natomiast zwolnieniem przedmiotowym objęta jest sprzedaż wybranych produktów i usług. Poniżej najważniejsze różnice:
Zwolnienie podmiotowe z VAT
reguluje art. 113 ustawy o VAT
podstawę zwolnienia stanowi wysokość rocznego obrotu firmy
obejmuje dowolne rodzaje działalności z wyłączeniem tych wskazanych w ustawie
obejmuje małe firmy i początkujących przedsiębiorców
limit obrotów wylicza się proporcjonalnie do ilości dni prowadzenia działalności w danym roku
utrata prawa do zwolnienia po przekroczeniu limitu obrotów.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT
reguluje art. 43 ustawy o VAT
podstawę zwolnienia stanowi rodzaj wykonywanej działalności gospodarczej
dotyczy określonych towarów i usług wymienionych w katalogu zamkniętym
obejmuje firmy świadczące różne rodzaje działalności określone ustawą
brak limitu obrotów
utrata prawa do zwolnienia po rozpoczęciu sprzedaży towarów i usług, które nie podlegają zwolnieniu.
Jeżeli przedsiębiorca spełnia warunki, to nie ma przeciwwskazań, aby mógł skorzystać z obu rodzajów zwolnień.
Zwolnienie podmiotowe i przedmiotowe – korzyści dla przedsiębiorców
Podatnik zwolniony z VAT:
nie musi prowadzić ewidencji VAT
nie musi składać deklaracji JPK_V7
nie musi wystawiać faktur VAT.
Przykłady
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca prowadzi działalność w zakresie sprzedaży internetowej produktów elektronicznych, takich jak np. baterie do telefonów. Pomimo, że roczne obroty przychodów przedsiębiorcy nie przekraczają wartości 200 000 zł to i tak zobowiązany jest do rejestracji do VAT jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i jego opłacania.
PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca sprzedaje przez Internet odzież. Z uwagi na chęć zwiększenia przychodów postanowił rozszerzyć sprzedaż o kosmetyki. W związku z tym ma obowiązek rejestracji do VAT jako czynny podatnik nawet, jeżeli jego roczny obrót sprzedaży nie przekroczy 200 000 zł.
PRZYKŁAD 3 Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie edukacji. Jego działalność polega na nauczaniu języków obcych. W związku z tym przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z VAT. Dodatkowo nosi się z zamiarem rozszerzenia działalności na sprzedaż produktów nieobjętych zwolnieniem z VAT. Czy przedsiębiorca będzie mógł nadal korzystać ze zwolnienia z VAT?
Odpowiedź: Jeżeli przedsiębiorca nie przekroczy limitu obrotów, to w tej sytuacji będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego.
