Jak rozliczyć składki zdrowotne w PIT rocznym?

Zeznanie podatkowe musi zostać dostarczone przez każdego przedsiębiorcę bez względu na to, czy prowadzi działalność na zasadach ogólnych, wybrał podatek liniowy czy ryczałt.  Ustawodawca wymaga, aby zeznanie podatkowe było złożone najpóźniej do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego. W tym miejscu trzeba podkreślić, że składki ZUS to jeden ze sposobów obniżenie zobowiązania podatkowego. Jak dokładnie ujmować składki w zeznaniu podatkowym?

Ujęcie składek zdrowotnych w zeznaniu rocznym

Ustawodawca pozwala odliczać składkę zdrowotną tylko od podstawy opodatkowania w następującej formie:

• bezpośrednie odliczenie w zaliczce albo jako koszt w KPiR – kiedy mowa o podatku liniowym,
• bezpośrednie odliczenie w zaliczce – dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Jednak podatników obowiązują następujące limity:

• limit roczny w 2024 to 11 600 zł dla podatku liniowego (w 2023 roku limit wynosił 10 200 zł),
• limit 50% zapłaconych składek zdrowotnych – dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Kiedy mowa o opodatkowaniu skalą podatkową, przedsiębiorcy nie przysługuje prawo do odliczania uregulowanych składek zdrowotnych.

Dostępny jest jeszcze jeden sposób obniżenia podatku dochodowego i dotyczy uregulowanych składek na ubezpieczenie zdrowotne wypłacone za osobę współpracującą. Posiłkując się ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, dowiadujemy się, że osoba współpracująca z podatnikiem prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą i zleceniobiorcą to małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, rodzice, macocha, ojczym i osoby przysposabiające, kiedy żyją w jednym gospodarstwie domowym i jednocześnie współpracują przy prowadzeniu firmy albo wykonywaniu umowy agencyjnej bądź umowy zlecenie. Ta zasada nie odnosi się do osób, które podpisały umowę o pracę mającą na celu przygotowanie zawodowe.

W tym miejscu trzeba podkreślić, że zabrania się odliczania składek zdrowotnych, jeżeli podstawa wymiaru jest dochodem:

• wolnym od podatku na podstawie ustawy o PIT,
• od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

PRZYKŁAD 1
Pan Kamil prowadzi własną firmę. Wybrał rozliczanie się podatkiem liniowym. W 2023 roku suma uregulowanych składek zdrowotnych wyniosła 10 500 zł. Czy pan Kamil może odliczyć uregulowane składki zdrowotne?

Działalność pana Kamila jest opodatkowana podatkiem liniowym, dlatego ma możliwość odliczenia składki zdrowotnej od wysokości limitu ustalonego przez ustawodawcę na 2023 rok, czyli jak wiemy do wysokości 10 200 zł. W omawianym przypadku pozostaje 300 złotych ponad limit, które przepadają.

Przedsiębiorca musi potwierdzić uregulowanie składek ZUS i w tym celu wykorzystuje się różne dokumenty, a wśród nich dowód wpłaty, przelewu, potwierdzenie przelewu z wyciągu bankowego albo zaświadczenie z ZUS o kwocie uregulowanych składek (np. druk wygenerowany z PUE).

Jak należy ujmować składki zdrowotne w zeznaniu rocznym?

Jeszcze zanim przedsiębiorca przystąpi do przygotowania zeznania rocznego, musi mieć świadomość, że limit odliczenia składki zdrowotnej jest wyznaczony przez ustawodawcę. Jeżeli część składek nie może zostać odliczona w jednym roku, przedsiębiorca nie ma prawa przenieść ich na następny rok podatkowy. Zwyczajnie przepadają.

Zeznanie roczne:

• PIT-36 - uzupełnia się pozycję 41 w dokumencie, a przedsiębiorców obowiązuje limit w wysokości 10 200 zł w 2023 roku oraz 11 600 zł w 2024 roku,
• PIT-28 - uzupełnia się pozycję 104 – do wysokości limitu 50% uregulowanych składek zdrowotnych w danym roku.

Jeżeli podatnik wybrał rozliczania na podstawie karty podatkowej, na koniec roku wymaga się od niego złożenia deklaracji PIT-16A o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej oraz odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego. Zeznanie roczne PIT-16A trzeba dostarczyć w terminie do 28 lutego po zakończonym roku podatkowym.

Ostatnia aktualizacja: 2024-03-17
Data publikacji: 2023-02-26, autor: FakturaXL