Przedsiębiorcy sprzedający towar lub usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych mają obowiązek dokumentować sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej. Obecnie niektóre grupy zobowiązane są do posiadania kasy fiskalnej online.
Sprzedaż prowadzona na rzecz rolników ryczałtowych i osób prywatnych
Przedsiębiorcy, którzy sprzedają towary lub usługi osobom prywatnym lub rolnikom ryczałtowym mają obowiązek ewidencjonowania takiej transakcji na kasie fiskalnej i przekazywania wymienionym osobom paragonu fiskalnego (art. 111 ust. 1 ustawy o VAT). Obowiązkiem nie są zostały objęte wszystkie branże. Niektórzy podatnicy po spełnieniu określonych warunków zostali zwolnieni z obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Kasa fiskalna – zwolnienie podmiotowe
jest najczęściej stosowanym zwolnieniem przy ewidencjonowaniu sprzedaży na kasie fiskalnej. Zwolnienie podmiotowe obowiązuje do limitu obrotu 20 000 zł. Pod uwagę brana jest wartość sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, która w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła kwoty 20 000 zł netto (podatnicy VAT) oraz brutto (podatnicy zwolnieni z VAT). W takiej sytuacji podatnik ma prawo skorzystać ze zwolnienia. Jeżeli sprzedaż ma miejsce w trakcie roku, to limit wylicza się proporcjonalnie do okresu, w którym była prowadzona, zgodnie ze wzorem: (liczba dni sprzedaży do końca roku/ liczba dni w roku podatkowym) x 20 000 zł.
Inne często stosowane zwolnienia
zwolnienie z tytułu prowadzenia usług na rzecz osób prywatnych lub rolników ryczałtowych – zapłata za usługę została dokonana z rachunku bankowego, rachunku w SKOK-u lub poczty na rachunek bankowy sprzedawcy kiedy z dowodów dokumentujących zapłatę i prowadzonej ewidencji jednoznacznie wynika o jaką czynność chodzi
zwolnienie z tytułu sprzedaży wysyłkowej – sprzedaż dokonywana za pomocą poczty lub kuriera, pod warunkiem, że zapłata za towary została dokonana z rachunku bankowego, SKOK-u lub poczty, a z dowodów potwierdzających zapłatę oraz prowadzonej ewidencji wynika o jaką czynność chodzi i na rzecz kogo została wykonana zapłata z dokładnym wskazaniem nabywcy razem z jego adresem
zwolnienie dotyczące czynności związanych z obsługą rynku nieruchomości pod warunkiem, że świadczenie usług jest w całości udokumentowane fakturą
zwolnienie dotyczące dostawy nieruchomości
zwolnienie dotyczące wynajmu i usług zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi – świadczenie usług w całości udokumentowane jest fakturą lub jeżeli świadczący otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność z rachunku bankowego, SKOK-u lub za pośrednictwem poczty bezpośrednio na swój rachunek bankowy oraz z prowadzonej ewidencji i dowodów zapłaty wynika o jaką czynność chodzi.
Czynności, które nie podlegają pod zwolnienie
Niektórych czynności wykonywanych w działalności gospodarczej nie obejmuje zwolnienie z kasy fiskalnej. W takim przypadku sprzedaż już od pierwszej transakcji musi zostać nabita na kasę. W par. 4 Rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia sprzedaży przy zastosowaniu kasy fiskalnej zostały wymienione czynności, które nie podlegają zwolnieniu. Są to między innymi:
dostawa części i akcesoriów do pojazdów silnikowych, z wyłączeniem motocykli
dostawa sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1)
sprzedaż zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych
dostawa perfum i wód toaletowych (PKWiU 20.42.11.0), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów
świadczenia usług związanych z naprawą pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania
świadczenie usług w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych, motorowerów oraz usługi w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów
doradztwo podatkowe
usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne.
Począwszy od stycznia 2020 roku niektórzy przedsiębiorcy zostali zobligowani do rejestrowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych i rolników ryczałtowych na kasach rejestrujących online. Pierwszą grupą, na którą został nałożony taki obowiązek byli mechanicy i stacje paliw. W kolejnych terminach dołączą do nich pozostałe grupy przedsiębiorców. 1. Mechanicy i stacje paliw, czyli podmioty świadczące usługi związane z mechaniką samochodową, przeglądami technicznymi pojazdów oraz stacje paliw. Od stycznia 2020 roku mają oni obowiązek posiadania i ewidencjonowania sprzedaży na kasach fiskalnych online.
PRZYKŁAD Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży części samochodowych dla osób nieprowadzących firmy. Czy przedsiębiorca ma prawo korzystać ze zwykłej kasy fiskalnej, czy też musi ewidencjonować sprzedaż na kasie fiskalnej online? Odpowiedź: Przedsiębiorca w związku z obowiązującymi nowymi przepisami ma obowiązek zakupić kasę fiskalną online.
2. Gastronomia, hotelarstwo, fryzjerzy, kosmetyczki to druga grupa przedsiębiorców, którzy od stycznia 2021 roku mają obowiązek zakupić kasę fiskalną online. Do grupy tej należą też placówki gastronomiczne oraz placówki krótkoterminowego zakwaterowania, w przypadku których możliwe jest jeszcze stosowanie zwykłych kas z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii. Jednak w ich przypadku zakup zwykłej kasy fiskalnej w tym momencie nie jest za bardzo opłacalny, ponieważ podmioty te jeszcze w 2021 roku (od 1 lipca 2021 roku) będą musiały bezwzględnie zakupić kasę online, a w przypadku zakupu zwykłej kasy nie są uprawnieni do otrzymania ulgi na zakup kasy. Podobna sytuacja dotyczy fryzjerów, kosmetyczek, firm budowlanych, prawników oraz lekarzy.
PRZYKŁAD 2 Pani Anna jest właścicielką studia fryzjerskiego. Świadczy usługi na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej. W styczniu 2021 roku musiała wymienić kasę fiskalną. Czy fryzjerka ma możliwość zakupu zwykłej kasy rejestrującej, czy raczej powinna zakupić kasę online? Odpowiedź: Pani Ania miała obowiązek zakupu kasy fiskalnej online w styczniu 2021 roku. Będzie mogła też skorzystać z ulgi na jej zakup.
Kto nie ma obowiązku posiadania kasy online?
Nie wszystkie grupy przedsiębiorców zobowiązane są do zakupu kasy fiskalnej online. Pozostałe grupy mają wybór, czy chcą korzystać ze zwykłej kasy fiskalnej, czy z kasy online? Jednak w razie wymiany urządzenia, zakup zwykłej kasy nie daje możliwości skorzystania z ulgi na zakup zwykłej kasy fiskalnej.